دیدبان؛ از یک سال پیش که عوامل نفوذی و جاسوسان حوزه محیط زیست دستگیر شدند، بارش باران هم تا حد قابل توجهی افزایش یافته است. نمیدانیم آیا این افزایش بارندگی ارتباط مستقیمی به این دستگیریها و جمعآوری تجهیزات آنها از سطح کشور دارد یا بالاخره هوای تهران هم بهتر شده است. حالا دیگر خبری از این عکسهای ماهوارهای عجیب هم نیست. عکسهایی که گویی کسی ابرها را در آسمان ایران میسوزاند!
نقشه پوشش ابر در آسمان (و برف احتمالی روی زمین) در روز 13 ژانویه 2018 در مرزهای ایران
کاووس سیدامامی، فعال محیط زیست و استاد جامعهشناسی، عضو هیأت علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام، مدرس ارتباطات و مدیرعامل مؤسسه «حیات وحش میراث پارسیان»؛ نام و عناوینی است یادآور یکی از پیچیدهترین پروندههای امنیتی طی دهههای اخیر. سید امامی در 4 بهمن ماه سال گذشته -1396- به وسیله سازمان اطلاعات سپاه بازداشت شد و پس از حدود دو هفته در 19 بهمن خود را به شیوهای حرفهای و غیر معمول در بازداشتگاه کشت. با انتشار پستی اینستاگرامی از رامین سیدامامی، خواننده راک با شهرت هنری «کینگ رام»، درباره خبر درگذشت پدرش، جنجالی رسانهای برای چند هفته کشور را در بر گرفت. اما یک سال پس از این واقعه چه مسائلی برای ما آشکار شده است؟
ظاهر ساده یک مرد پیچیده
کاووس سیدامامی که از خاندان قاجار و به عبارت دقیقتر نوه دختری مظفرالدین شاه بود، قبل از انقلاب برای تحصیل به خارج از کشور سفر میکند و پس از دریافت کارشناسی ارشد در امور بینالملل از دانشگاه اوهایو، در سال 1355 به ایران باز میگردد. وی در سال 1358 در دانشگاه جندیشاپور اهواز جامعهشناسی تدریس میکند. اوایل انقلاب، با جمعی از استادان و برای حفاظت از دانشجویان، گروهی را تشکیل میدهند. با همسرش، مریم ممبینی، آشنا میشود و در خردادماه 1359 ازدواج میکنند. وی در سال 1367 موفق به اخذ فوق لیسانس جامعهشناسی از دانشگاه اُرگان در آمریکا میشود و سه سال بعد دکترای خود را در رشته جامعهشناسی از دانشگاه اُرگان در آمریکا اخذ میکند. سید امامی که ظاهراً در فضای دانشگاهی به عنوان یک چهره علمی شناخته میشد، بیش از ۳۹ کتاب فارسی و انگلیسی پیرامون علوم سیاسی، محیط زیست، فرهنگ،ملیت و علوم اجتماعی تألیف و تدوین کرده و طرحهای پژوهشی متعدد در زمینه آلودگی هوا، بحرانهای زیستمحیطی قومیت و هویت، مهندسی انتخابات و … انجام داده است که البته بعدها مشخص شد بسیاری از این طرحها پوششی برای فعالیتهای ضد امنیتی او بوده است. [1]و[2]
مشخصات سناتور احمد سید امامی در دفترچه راهنمای مجلس سنا
مدیریت شبکه
عباس جعفری دولت آبادی دادستان عمومی و انقلاب تهران در مصاحبه با خبرنگاران، جرم سیدامامی و تیماش را چنین اعلام کرد که در نوزده دی ماه سال جاری حسب گزارش کتبی یکی از نهادهای امنیتی که به دادسرای شهید مقدس ارجاع شده است، به موجب دستورات قضایی و با آغاز تحقیقات انجام شده، مشخص شد متهمان پرونده با هدایت افسران اطلاعاتی سیا و موساد ماموریتهای سه گانهای را شامل موضوعات زیست محیطی، نفوذ در جامعه علمی ایران و جمع آوری اطلاعات از اماکن حساس و حیاتی کشور از جمله پایگاههای موشکی کشور، دنبال میکردهاند. در تحقیقات انجام شده برخی متهمان به انجام سفرهای متعدد به سرزمینهای اشغالی از جمله به منظور شرکت در کنفرانس منارید که با حضور افسر اطلاعاتی موساد در رژیم صهیونیستی برگزار شده، اقرار و اذعان کردهاند که هدف کلی پروژه مشترک سازمان سیا و موساد، ایجاد بحران در برخی از حوزههای زیست محیطی ایران بوده و اطلاعات جمع آوری شده از طریق عوامل پنهان به آمریکا انتقال مییافته و در همین راستا دو نفر از افسران سازمان اطلاعات آمریکا با هویت معلوم در پوششهای مختلف به ایران و برخی از استانهای کشور سفر کردهاند که از جمله اهداف آنها، ایجاد مؤسسهای در قالب فعالیتهای زیست محیطی بوده و طبق اسناد موجود، این مؤسسه در حدود یک دهه قبل در ایران با طراحی آمریکاییها برای تحقق اهداف مدنظر سرویسهای اطلاعاتی سازمان سیا و موساد و جمع آوری اطلاعات طبقه بندی شده در حوزه های دفاعی و موشکی کشور ایجاد شده است. مدیر این مؤسسه کاووس سیدامامی دارای تابعیت مضاعف کانادا و از مرتبطان اصلی افسر اطلاعاتی آمریکا در ایران بوده به نحوی که این افسر اطلاعاتی در سفر به ایران در منزل کاووس سیدامامی استقرار مییابد. این شبکه در پوشش اجرای پروژههای علمی و زیست محیطی نسبت به جمع آوری اطلاعات مورد نیاز اقدام میکرده است. طبق تحقیقات انجام شده اعضای این شبکه در برخی از مناطق استراتژیک کشور تعدادی دوربین در ظاهر برای رصد امور زیست محیطی نصب کرده بودند که در واقع پوششی برای رصد فعالیتهای موشکی کشور بوده و تصاویر و اطلاعات ثبت شده را برای بیگانگان ارسال میکردهاند.
ابوالفضل حسن بیکی، دبیر کمیسیون امنیت ملی نیز دراین باره گفت: «سیدامامی در کنار یک تیم بزرگ دیگر که در قالب NGO ها فعال بودند، پروژهای جاسوسی و زیست محیطی شامل موضوعات زیست محیطی، نفوذ در جامعه علمی ایران و جمع آوری اطلاعات از اماکن حساس و حیاتی کشور از جمله پایگاههای موشکی کشور و ... را پیگیری میکردند.» وی همچنین بیان داشت: «از سال های گذشته این افراد به بهانه حفاظت از محیط زیست به استانهای مختلف حتی شهر دامغان هم سفر کرده بودند و اعضای این شبکه در برخی از مناطق استراتژیک کشور تعدادی دوربین در ظاهر برای رصد امور زیست محیطی نصب کرده بودند که در واقع پوششی برای رصد فعالیتهای موشکی کشور بوده است. متأسفانه اطلاعات بسیاری از مناطق هستهای و یا ساخت موشک از طریق فیلمهای دوربینهایی که این افراد در کشور تعبیه کرده بودند لو رفته است؛ آنها نقشه دقیق معادن و صنایع موشکی و غیر موشکی کشور را به بیگانگان فروختهاند.» بیکی با اشاره به بحران آب افزود: بحران آب موضوعی بود که بر اساس نقشه سرویسهای جاسوسی صهیونیستی با کمک این گروه در ایران رقم خورد؛ این گروه اولین مخالف شیرین سازی آب خلیج فارس و دریای عمان به منظور تأمین آب شرب جنوب کشور بودند و دلایلی به ظاهر علمی را هم ارائه کرده و مسؤولان را قانع کردند. در حال حاضر، عربستان بیشترین بهره برداری در این زمینه را داشته و آب خود را از این طریق تأمین میکند. ایران حتی یک قطره آب از دریا را هم شیرین نکرده است.[3]
مدیریت ادراک
البته سیدامامی تنها به ارائه اطلاعات امنیتی-نظامی به سرویسهای جاسوسی غربی و ارائه تحلیل غلط به مسؤولین داخلی بسنده نمیکرد؛ وی با مؤسسات افکارسنجی به جمعآوری و تحلیل اطلاعات افکار عمومی ایرانیان در عرصههای مختلف از جمله عرصههای انتخاباتی میپرداخت و با ارائه این اطلاعات به غربیها، آنان را برای نحوه سیاستگذاری و اقدام علیه ملت ایران راهنمایی میکرد. سیدامامی در کلاسهای درسی خود نیز با تعریف پروژههایی در حوزه افکارسنجی، از پژوهشهای دانشجویان نیز در مسیر خود بسیار بهره میبرده است.
خودکشی یک آموزش دیده
حسن بیکی در خصوص پرونده مربوط به اقدامات کاووس سیدامامی اظهار داشت: «این فرد چندین روز قبل از اعلام دستگیری از سوی دادستان تهران دستگیر شده و در جریان بازجوییها به انتقال حجم زیادی از اطلاعات محرمانه به سرویسهای جاسوسی خارجی اعتراف کرده است.» وی با اشاره به اینکه فشارهای زیادی از سوی برخی از افراد برای آزادی وی آورده شد عنوان کرد: «همین فشارها باعث شد وی را از بازداشتگاه به یک سوئیت منتقل کنند و در آنجا تحت نظر باشد اما این فرد با استفاده از پیراهن خود و میلههای پنجره توالت خود را از روی کاسه توالت به پایین انداخته و به شیوهای حرفهای و بدون درد، گردن خود را شکسته و از دنیا رفته است.»[4]
جعفری دولت آبادی نیز در این باره گفت: «پس از بازداشت کاووس سیدامامی و ارائه اسناد و اطلاعات موجود به وی در فرآیند تحقیقات، از بازجوی خود برای پاسخ به سؤالات، فرصتی درخواست کرده بود که مورد پذیرش قرار گرفته اما پس از مراجعه متهم به محل نگهداری خود در بازداشتگاه، با تدارک مقدمات، در سرویس بهداشتی اقدام به خودکشی کرد.»
محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید نیز پس از پخش فیلم خودکشی سیدامامی برای نمایندگان مجلس گفت: «چون سیدامامی استاد دانشگاه بوده سوئیت خوبی در اختیارش قرار داده بودند.» وی افزود: «سیدامامی با پرتاب یک شیء تلاش داشته لامپ را بشکند و پیراهنش را درآورد و تلاش کرد از آن به عنوان ابزاری برای دار زدن خود استفاده کند.»
حسین شریعتمداری در روزنامه «کیهان» و در واکنش به خبر خودکشی سیدامامی در یادداشتی نوشت: «کیهان به نوبه خود طی گزارش مفصلی در اسفند ماه ۱۳۹۳ و با عنوان «مجوز شکار حیوانات یا جمعآوری اطلاعات» به ماجرای مشکوک حضور اتباع آمریکا و انگلیس که در پوشش شکار به مناطق کویری ایران گسیل شده بودند، پرداخت و نسبت به احتمال جاسوسی و جمعآوری اطلاعات نظامی کشورمان از سوی آنان هشدار داد که البته مانند بسیاری از هشدارهای دیگری که بعد از وقوع واقعه درستی آن معلوم شد، مورد توجه قرار نگرفت.»[5]
دیگر بازداشتیهای پرونده و نامه ارتش
غیر از کاوه مدنی که در فروردین ماه 1397 از کشور فرار کرد[6] پرونده دیگر متهمان این تیم تا شهریورماه امسال در حال بررسی قرار داشت تا اینکه محسنی اژهای، سخنگوی دستگاه قضایی از صدور کیفرخواست برای 5 متهم پرونده محیط زیست خبر داد و گفت که این پرونده برای رسیدگی به دادگاه ارجاع داده شده است. (18) در نتیجه هنوز تکلیف متهمان این پرونده از جمله هومن جوکار، امیرحسین خالقی، سام رجبی، طاهر قدیریان، نیلوفر بیانی، سپیده کاشانی، مراد طاهباز، حسن راغ، عارف زارع، محمد زارع و عبدالرضا کوهپایه و... به طور قطعی مشخص نشده و پرونده بازداشتیهای محیط زیست پس از یک سال همچنان مفتوح و در حال بررسی است.
یکی از مهمترین رویدادهای اخیر در این پرونده، تغییر اتهام فعالان محیط زیست بازداشت شده از «جاسوسی» به «فساد فیالارض» است. گفته شده که این تغییر عنوان اتهام به خاطر نامهای بوده که ارتش از طریق شوای عالی امنیت ملی به دادستان نوشته است. به نظر میرسد از آنجایی که فعالیتهای این تیم در حقیقت به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در سطح کلان مربوط بوده است، ارتش نیز در راستای وظیفه خود در پاسداری از میهن، از این طریق نظر کارشناسی خود درباره این پرونده را ابراز کرده است[7].
منابع بیشتر
- https://www.mashreghnews.ir/news/831664/
- https://www.sabzpendar.com/biography-kavoos-seyed-emami-va-nahve-khodkoshi/
- http://www.aftabir.com/news/article/view/2018/02/13/1825055
- https://donya-e-eqtesad.com
- https://www.isna.ir/news/97040502658
- http://www.magiran.com/npview.asp?ID=3705798
- https://www.isna.ir/news/96112313081
- https://www.tabnak.ir/fa/news/773694
- https://www.khabaronline.ir/news/754384/
- http://www.isa.org.ir/
- http://abanpress.ir/politics/14339/1396/11/23
- http://www.ensafnews.com/100797
- https://donya-e-eqtesad.com/
- https://www.mashreghnews.ir/news
- http://www.irna.ir/fa/News/83017863
- https://www.tabnak.ir/fa/news/845320/
[1] https://www.mashreghnews.ir/news/831664/جامعه-شناس-میلیاردری-که-جاسوس-بود-آشنایی-با-پیشینه-ی-کاووس
[2] https://www.sabzpendar.com/biography-kavoos-seyed-emami-va-nahve-khodkoshi/
[3] https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3357040-تشریح-جزئیات-پرونده-جاسوسی-کاووس-سید-امامی
[4] https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3357040-تشریح-جزئیات-پرونده-جاسوسی-کاووس-سید-امامی
[5] https://donya-e-eqtesad.com/بخش-سایت-خوان-62/3354121-واکنش-کیهان-به-خودکشی-سیدامامی-در-زندان
[6] https://www.mashreghnews.ir/news/847552/کاوه-مدنی-از-ایران-فرار-کرد-یا-فراری-اش-دادند-سند
[7] https://fa.euronews.com/2018/10/24/iranian-environmental-activist-under-threat-of-death-penalty-does-army-playing-role