معاویه در شام در طول 40 سال توانست دین جدیدی عرضه نماید. دینی که در آن امام علی علیه السلام کافر قلمداد می شود و معاویه به عنوان یک قدیس مورد پرستش قرار می گیرد.

اگر بخشی از مواضع و سخنان و عملکرد معصوم را بیان کنیم و بخشی از آن را که باب میل ما نیست آن را بپوشانیم و مطرح نکنیم گناه بزرگی مرتکب شده‌ایم و اگر علم و اطلاع کافی نسبت به تاریخ نداریم و سیره معصومین علیهم‌السلام را به درستی نمی‌دانیم به‌هیچ وجه صلاح نیست با ضعف مطالعات و اطلاعات تاریخی بخواهیم از این موارد استفاده کنیم که موجب عکس‌العمل اهل فن و رد منطق اشتباهی که آنها دارند می‌شود.

در مورد مواد صلح نامه، بین امام حسن (ع) و معاویه در مدارک تاریخى اتفاق نظر کاملى وجود ندارد اما چند منبع کهن یکى ابن اعثم کوفى، دیگرى بلاذرى و سوم ابن شهر آشوب مبادرت به ثبت این مواد اقدام کردند.

سوگند یاد می کنم سوگندی که تخلف ندارد براینکه اگر خداوند من و تو را در میدان نبرد گرد آورد و مقدرات من و تو را در پیکار با یکدیگر کشاند آنقدر در برابر تو بمانم تا خداوند میان ما حکم فرماید که او بهترین حاکمان است.

سخت‌ترین دشمن امیر‌المؤمنین(ع) در نامه‌ای درباره فضایل امام علی(ع) به معاویه نوشت: ای معاویه! چه نسبتی می‌تواند میان تو و علی باشد؟! علی چون شمشیری (برّان) است و تو بمانند داسی کند!

مرتبه ی اول صفین است، جد ما معاویه با همکاری دایی ما «عمروعاص» توانستند آب فرات را ببندند و در مرتبه ی دوم اجداد شامی ما توانستند آب را بر «حسین بن علی» ببندد و موفق شدند.