به گزارش دیدبان،یکی از الزامات تحقق شعار سال ۹۷ یعنی حمایت از کالای ایرانی، افزایش صادرات به کشورهای دیگر به ویژه کشورهای همسایه است.

ایران با داشتن ۱۵ کشور همسایه از بازار بالقوه بسیار خوبی برای صادرات کالاهای خود برخوردار است. استفاده مناسب از این ظرفیت سبب ایجاد اشتغال، تقویت تولید و رونق اقتصادی کشور خواهد شد.

عراق، ظرفیتی مناسب برای صادرات کالاهای ایرانی

از بین کشورهای همسایه، عراق با دارا بودن طولانی ترین مرز مشترک با ایران و وجود اشتراکات مذهبی و فرهنگی از اهمیت خاصی برخوردار است.

بر طبق آخرین آمار منتشر شده در سال ۹۶ کشور عراق پس از چین و امارات سومین بازار صادراتی ایران بوده به طوری که ۱۳ میلیون تن کالا به ارزش ۶.۴ میلیارد دلار از ایران به عراق صادر شده است.

علاوه بر این، به دلیل وجود اماکن متبرکه زیارتی، زائران و مسافران زیادی در طول سال و به ویژه در ایام اربعین از ایران به عراق سفر می کنند و در مقابل، زائران زیادی نیز برای زیارت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام از عراق به ایران سفر می کنند.

ضرورت اتصال ریلی ایران به عراق

این حجم از تردد کالا و مسافر بین ۲ کشور نیازمند زیرساخت حمل و نقل مناسب است. در حال حاضر، جا به جایی کالا و مسافر بین ۲ کشور عمدتا از طریق جاده انجام می شود.

این در حالی است که حمل و نقل ریلی دارای مزایای متعددی از جمله ایمنی بالاتر، صرفه جویی در مصرف سوخت، آلودگی کمتر محیط زیست و جا به جایی حجم بالایی از کالا و مسافر است.

مطابق بررسی کارشناسان با جا به جایی هر تن-کیلومتر بار از جاده به ریل ۳۰ سی سی صرفه جویی در مصرف سوخت انجام می شود. بنابراین، در صورت انتقال نیمی از حجم بار صادراتی از جاده به ریل حدود ۱۰۰ میلیون لیتر صرفه جویی در مصرف سوخت انجام خواهد شد.

از طرف دیگر، انتقال بار و مسافر از جاده به ریل باعث کاهش تردد تریلی ها و اتوبوس ها در جاده های منتهی به عراق و در نتیجه کاهش تصادفات و خسارات ناشی از آن می شود.

راه آهن شلمچه-بصره مسیر کم هزینه برای اتصال دو کشور

راه آهن شلمچه-بصره کوتاه ترین و کم هزینه ترین محور ریلی در دست ساخت برای اتصال به عراق است. برای احداث راه آهن شلمچه-بصره باید ۳۲ کیلومتر خط ریلی در خاک عراق و یک پل بر روی اروندرود ساخته شود.

در حال حاضر، محور ریلی از بصره تا کربلا فعال است به طوری که سال های گذشته زائرین ایرانی عتبات عالیات در ایام اربعین پس از رسیدن به مرز شلمچه از قطار پیاده شده و این مسیر ۳۲ کیلومتری را تا راه آهن بصره با اتوبوس پیموده و در نهایت، مجددا سوار قطار عراقی شده‌اند و به کربلا رفته‌اند.

برای ساخت راه آهن شلمچه-بصره مسئولین دو کشور طی تفاهمی در سال‌های ۹۰ و ۹۳ توافق کردند که احداث پل توسط ایران و خط آهن ۳۲ کیلومتری توسط عراق صورت پذیرد اما به دلیل مشکلات مالی کشور عراق، اجرای این پروژه متوقف شد.

ضرورت اقدام وزارت راه برای ساخت راه آهن شلمچه-بصره

از آنجا که ساخت هر کیلومتر خط ریلی به طور میانگین به ۷ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، هزینه ساخت ۳۲ کیلومتر خط ریلی پروژه مذکور حدود ۲۰۰ میلیارد تومان است. در صورتی که هزینه احداث پل بر روی اروندرود نیز به این عدد اضافه شود، حدود ۴۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل پروژه اعتبار لازم است.

با توجه به اندک بودن هزینه این پروژه نسبت به منافع آن، انتظار می رود مسئولین وزارت راه و شهرسازی نسبت به رفع موانع و مشکلات احداث این پروژه هر چه سریعتر اقدام کنند تا علاوه بر بهره مند شدن کشور از منافع مالی و اقتصادی اتصال ریلی به عراق، سفر زائران اربعین حسینی نیز تسهیل گردد.

اخیرا معاون فنی و زیربنایی راه آهن از راه اندازی خط ریلی شلمچه-بصره در سال ۹۸ خبر داده است.[۱]

پی نوشت:

[۱]: خبرگزاری مهر کد خبر: ۴۲۸۴۶۳۲

محمد غیاثی

شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی