به گزارش دیدبان،چکیده
پژوهش حاضر با استفاده از دو روش تحلیل مفهومی و استنتاجی به دنبال ارائه تبیینی نو از مؤلفه‌های برنامه درسی پنهان با تأکید بر پدیدارشناسی ون منن است تا بتواند سهمی در افزایش دانش در حوزة معرفتی مذکور داشته باشد. نتایج نشان می‌دهد؛ برنامه درسی پنهان شامل یادگیری‌های غیر ملموس، غیررسمی و ضمنی ارزش‌ها، هنجارها و نگرش‌ها است که به واسطه معلمان، کارکنان، فرایندهای غیر رسمی آموزش، تعاملات معلم و شاگرد و تفاسیر دانش‌آموز از رویدادها و محیط سازمانی ایجاد و انتقال می‌یابد. پدیدارشناسی ون منن با کمک به حصول تجارب و شناخت فردی حائز آن است که فراگیران را در یادگیری عمیق و بنیادی یاری نماید، بنابراین روش متناسبی در بازشناسی حوزه عمیق و کمتر شناخته شده برنامه درسی پنهان است. پدیدارشناسی ون منن در مؤلفه‌های برنامه درسی پنهان واجد تجارب زیسته خاصی چون؛ دانش‌آموز (مسئله محوری، خودراهبری، خود اکتشافی، انعطاف‌پذیری و ...)، معلم (کارگزار، زمینه‌ساز در تکوین نگرش و انگیزة دانش‌آموز و مدیر چالش‌های کلاسی حاوی تجارب زیسته خاص برای دانش‌آموز)، محتوای درسی (زمینه‌ساز کسب تجارب درونی دانش‌آموز متناسب با نیازهای خاص وی)، تدریس (فعالیتی شهودی و خلاق به همراه نتایج پیش‌بینی‌نشده در دانش‌آموزان) و ارزشیابی (زمینه‌ای برای درک برخی تجارب زیسته دیگر در راستای ماهیت واقعی کلاس، درس، یادگیری و نیز سنجش دانش‌آموز توسط نظام آموزشی) است.
کلیدواژه ها: برنامه درسی؛ برنامه درسی پنهان؛ مؤلفه‌ها؛ پدیدارشناسی ون منن
نویسندگان:
مهدی سبحانی نژاد: دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه شاهد
نجمه احمدابادی ارانی: دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه پیام نور تهران
حسن نجفی: دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی دانشگاه علامه طباطبایی
علی عبداله یار: دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد
آزاد محمدی: دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران
فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی - دوره 2، شماره 27، پاییز 1396.
برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید. 