ديدبان به مناسبت روز پاسدار منتشر کرد:
«اينفوگرافي معرفي عملكرد ادوار سپاه پاسداران انقلاب اسلامي»
* ابوالفضل اشجع
مقدمه
سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در همان اوان پيروزي انقلاب، نهادي مردمي ، انقلابي ،دغدغه مند، تاثير گذار و با انگيزه بود كه به ضرورت اوضاع و احوال آن دوران پر تب و تاب بنا نهاده شد و پله پله رشد كرد و مراحل آفتخارآفريني را يكي يكي پشت سر نهاد .توطئه هاي داخلي و خارجي را در نطفه سركوب كرد ، امنيت را در اقصي نقاط كشور اسلامي مان برقرار نمود ، در عمران و آباداني مملكت نقش به سزايي ايفا كرد ، و در يك كلام از ارزشهاي مقدس انقلاب ، حراست و پاسداري نمود. فرايند تشكيل سپاه را بايد در 3 مرحله « از پيروزي انقلاب اسلامي تا قبل از جنگ تحميلي »، «دوران جنگ تحميلي» و«بعد از جنگ تا كنون »مورد بررسي قرار داد .در مرحله اول سپاه بيشتر در تامين امنيت پايدار در مناطق بحران زده مانند كردستان و برخي از مناطق جنوب شرق فعاليت مي كرد در مرحله دوم اين نيرو اقدام به تغييرات ساختاري در درون خود زد و به نظم نظام جمع اهتمام ورزيد و در نهايت در مرحله آخر سپاه وارد مرحله قدرت بخشي به ساختار و سازمان داخلي شد و اين امر با بالا بردن درجه علمي ، دستيابي به تكنولوژي و تجهيزات نظامي ، افزايش قدرت فكر و انديشه و توان نرم افزاري سپاه دنبال شد . براي بررسي عملكرد سپاه مي توان ادوار اين نهاد انقلابي را بر حسب فرماندهان آن مورد ارزيابي قرار داد كه در ادامه به آن پرداخته مي شود .
براي ديدن اينفوگرافي کليک کنيد
1-دوره اول (1357-1359)
دوره اول سپاه از زمان جواد منصوري ( اولين فرمانده سپاه ) آغاز مي شود و تصدي گري افرادي چون عباس دوزدوزاني ،عباس آقازماني (ابوشريف) و مرتضي رضايي بر اين نهاد در همين برهه اتفاق مي افتد مجموعا دوران فرماندهي اين 4 نفر ، 2 سال به طول مي انجامد و مهم ترين رويداد در اين دوره اين است كه از يك نيروي ساده و بدون ساختار مدون ، تشكيلات سپاه ساماندهي مي گردد .هم چنين دفع غائله كردستان در سال 1359(قبل از شروع دفاع مقدس ) در اين دوره به وقوع مي پيوندد.
2-دوره دوم(1360-1376)
نام فرمانده :محسن رضايي مير قائد
رويكرد: وي اولين فرمانده سپاه بود كه با حكم امام خميني ( ره) به اين سمت انتخاب شد .رضايي پيش از اين سمت ، مسئول واحد اطلاعات سپاه بود دوران فرماندهي وي بر سپاه مقارن با دوران شكل گيري سيستماتيك سپاه بود .رضايي از افراد پايه گذار سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي است وي هم چنين به فرمان امام راحل يگان حفاظت هواپيمايي را در كشور به وجود آورد .
راهبردها :
راهبرد اول ) پالايش كشور از وجود گروهك هاي معاند نظام
راهكارها
-مقابله با توطئه هاي داخلي از جمله تيم جاسوسي حزب توده
-انهدام هسته مركزي سازمان منافقين ( در تاريخ 19/11/60)
راهبرددوم ) ساختار بندي تشكيلات سپاه
راهكارها
-شكل گيري لشكر هاي زميني سپاه
-تاسيس اولين گردان زرهي در سپاه
-برقراري سيستم فرماندهي بر اساس درجات نظامي به منظور تبديل سپاه به يك ارتش كلاسيك ايدئولوژيك
-تشكيل 3 نيروي زميني ، هوايي و دريايي در سپاه
-تشكيل اولين تيپ موشكي در نيروي هوايي سپاه به منظور مقابله با موشك باران هاي دشمن بعثي
راهبردسوم) دميدن روح سازندگي جهت عمران و سازندگي كشور
راهكارها
-راه اندازي قرارگاه مهندسي خاتم الانبياء (بر اساس اصل 147 قانون اساسي كه بر ضرورت مشاركت نيروهاي مسلح در بازسازي كشور تاكيد دارد )
3-دوره سوم( 1377-1386)
نام فرمانده :سيد يحيي (رحيم) صفوي
رويكرد: هم زمان با دومين دهه استقرار نظام جمهوري اسلامي و دغدغه هاي جديد امنيتي و سياسي ،سياست هاي كلان سپاه هم آرايش جديدي به خود گرفت اين آرايش مناسب با افزايش تهديدات خارجي خصوصا پس از حوادث 11 سپتامبر بود .
راهبردها :
راهبرد اول )تقويت نقش امنيتي و اطلاعاتي با توجه به تهديدات داخلي و خارجي
راهكارها
-تكميل قرارگاه هاي امنيتي در تهران (با توجه به ضرورت برقراري امنيت به دليل تشنجات اصلاح طلبان در كشور، كم كاري و ضعف عملكردي وزارت اطلاعات ، وقوع قتل هاي زنجيره اي و بروز حوادث تلخي چون كوي دانشگاه تهران .نامه تاريخي 24 فرمانده سپاه به رئيس جمهور وقت ( سيد محمد خاتمي ) با مضمون خاتمه دادن به فتنه انگيزي هاي داخلي در سال78 اتفاق افتاد)
-احداث قرارگاه هاي امنيتي در شهرستان ها
-تشديد عمليات ضد جاسوسي در جهت مقابله با عمليات سويس هاي مخفي
-تامين امنيت اجلاس سران كشور هاي اسلامي
-موشك باران سنگين پايگاه هاي ترور منافقين در عراق (در پاسخ به ترور ناجوانمردانه شهيد صياد شيرازي )
راهبرد دوم )برنامه ريزي جهت پاسخ به تهديدات فرهنگي دشمن
راهكارها
-مقابله با افكار انحرافي سياسي در فضاي كشور
-بصيرت بخشي به جوانان كشور
-اجراي برنامه هاي دشمن شناسي (از طريق پايگاه هاي مقاومت بسيج )
راهبرد سوم )تقويت بنيه دفاعي
راهكارها
-تقويت و ساماندهي نيروي هوايي سپاه و تغيير نام آن به« نيروي هوا فضا »
سردار شهيد احمد كاظمي (فرمانده نيروي هوايي سپاه) در اين مسير تلاش بسياري نمود .در اين خصوص تعامل سازنده اي ميان سپاه پاسداران و وزارت دفاع برقرار شد .
-تدارك ابزار هاي دفاعي نوين
-توسعه برنامه هاي فضايي
(اين روند در ادامه مسير فرستادن اولين ماهواره غير نظامي ايران را هموار كرد(ماهواره اميد ) در ادامه پرتاب گر سفير نيز به فضا فرستاده شد .)
-توليد موشك هاي شهاب (سپاه با توليد شهاب 3 موفق به كسب توانايي هدف گيري سرزمين هاي اشغالي شد .)
4-دوره چهارم ( 1386 تاكنون)
نام فرمانده :محمد علي (عزيز) جعفري
رويكرد:جعفري فرمانده سابق نيروي زميني سپاه بود .و مسئوليت فرماندهي قرارگاه ثار الله و راه اندازي مركز راهبردي سپاه نيز در كارنامه وي به چشم مي خورد .
راهبرد ها :
راهبرد اول )توجه به استراتژي دفاع موزاييكي
راهكار ها:
-تغييرات ساختاري در چيدمان نيرو از طريق ايجاد واحد هاي مستقل دفاعي
-ايجاد واحد هاي استاني سپاه با توانايي عمليات مستقل در رده هاي فرماندهي
-تلفيق تجهيزات و نيرو هاي لشكر سابق سپاه در واحدهاي استاني
-قرار گرفتن عمليات نظامي قرارگاه هاي بسيج تحت فرماندهي قرارگاه استاني (البته برخي لشكر هاي سپاه مثل لشكر 27 محمد رسول الله و لشكر 8 نجف اشرف همچنان به طور مستقل و تحت نظر ستاد فرماندهي نيروي زميني سپاه به ايفاي نقش مي پردازند .)
راهبرد دوم )مقابله با تهديدات سايبري دشمن
راهكار ها:
-مهار فتنه پس از انتخابات 22 خرداد سال 1388( از طريق جمع نمودن اراذل و اوباش و دستگيري مظنونان به فتنه انگيزي )
-مقابله با طرح انقلاب رنگي در كشور
-كنترل پورتال هاي شبكه هاي اجتماعي
-خنثي سازي توطئه هاي دشمن در فضاي مجازي ( از طريق مرکز بررسي جرائم سازمان يافته سپاه )
راهبرد سوم)تقويت دفاع پدافند غير عامل
راهكار ها:
1-دريايي
استقرار نيروي دريايي سپاه در آب هاي نيلگون خليج فارس بنا بر تاكيد رهبر معظم انقلاب از طريق:
*انتقال ستاد فرماندهي نيروي دريايي سپاه از تهران به بندر عباس
*شناور هاي تند رو
*سامانه هاي موشكي
*هواپيما هاي شناسايي بدون سر نشين
2-هوايي
شكار پهپاد جاسوسي امريكا (آر كيو 170) در سال 90 (از طريق واحد جنگ الكترونيك سپاه )
3-زميني
مقابله با گروه پژاك در سال 90 در پي وقوع ناآرامي ها در مرز هاي شمال غربي كشور
