دیدبان: حضور ریاست جمهوری ایران در اجلاسی که ماهیت آن ماهیت لیبرالی است البته خود محل بحثی جداگانه است -چه اینکه تا پیش از این جمهوری اسلامی عمدتا در اجلاسی (غیرمتعهدها، اجلاس منطقه ای شانگهای و...) شرکت می کرد که به نوعی تبلور شعار نه شرقی نه غربی باشد حال اینکه اجلاس داووس آنطور که از میهماناش پیداست بیشتر تامین کننده منافع کارتل های اقتصادی صهیونیستی است- اما آنچه این بیشتر این روزها در خور توجه است، ادبیات تحقیرآمیز وزیر امور خارجه آمریکا است؛ آن هم زمانی که ریاست جمهوری ایران با ادبیاتی کاملا نرم حتی از بازگشایی سفارت آمریکا در ایران می گوید.
*لبخندهای روحانی و اخم های کری
درحالی که رئیس جمهور کشورمان به پیشنهاد مشاورانش با خوش بینی افراطی به آمریکا و با حسن نیت در مجمع جهانی اقتصاد در شهر داووس از ایجاد مرحله جدیدی از روابط با تمامی کشورهای جهان که ایران آنها را به رسمیت میشناسد از جمله آمریکا سخن گفت، اما جان کری نسبت به این رویکرد و برنامه هستهای ایران، ادبیاتی کاملا تحقیرآمیز و گستاخانه را انتخاب کرد.
*جان کری درباره ایران چه گفت؟
وزیر خارجه آمریکا درباره سخنان رئیس جمهوری ایران در داووس نیز با ادبیاتی زننده و بسیار تحقیرآمیز گفت: دیروز آقای روحانی اینجا بود و گفت ما میخواهیم با دنیا تعامل کنیم. اگر درباره صحبتهای خود جدی هستید اثبات آن ساده است. کشوری که برنامه هستهای صلحآمیز میخواهد چرخه غنیسازی در زیر زمین نمیخواهد، رآکتور آب سنگین نمیخواهد.
جان کری درباره توافق هستهای با ایران گفت که این توافق برنامه هستهای ایران را به عقب بازگرداند. او در سخنرانی خود همچنین به مواردی از مفاد این توافقنامه اشاره کرد؛ از جمله این که ایران باید اندوخته اورانیوم غنیشده ۲۰ درصدی خود را به صفر برساند، سانتریفیوژهای خود را افزایش ندهد، و از نصب نسل جدید سانتریفیوژهای و تکمیل نیروگاه اراک خودداری کند.
این خوشبینی دولت به طرف امریکایی در ماههای اخیر چندین بار با تندخویی، تکبر و تهدید به حمله از سوی مقامات امریکایی روبرو شده است.
سکوت دولت مردان باعث شد تا حتی جان کری پا را فراتر گذاشته و از گزینه نظامی درخصوص ایران نیز سخن گفته در گفتگو با یک رسانه عربی با طرح ادعاها و اتهاماتی علیه ایران، حزب الله و دولت سوریه تهدید کند.
وی گفت: در صورتی که ایران به تعهدات خود در خصوص توافق هسته ای عمل نکند، گزینه نظامی مطرح خواهد بود.
*سکوت دولت مردان ایرانی در قبال ادبیات تند کری
اما پس از گذشت چند روز همچنان رئیسجمهور و وزیر امور خارجه ایران به اظهارات جان کری واکنش نشان ندادهاند تا جائیکه فرمانده کل سپاه پاسداران به موضع گیری در این خصوص پرداخت و گفت: بعید میدانم مردان عاقل شما اجازه دهند آمریکا که در یک سوی این نبرد سرنوشتساز قرار دارد، گزینۀ مضحک نظامی را از روی میز به صحنه عمل بکشانند.
*ماست مالی ادبیات تحقیرآمیز کری و توجیه سکوت دولت مردان
اما امروز رسانه های داخلی حامی دولت در اقدامی عجیب، تلاش کردند تا با لاپوشانی ادبیات تحقرآمیز جان کری به نوعی توجیه کننده سکوت دولت مردان و از سویی رفتار اهانت آمیز آمریکایی ها باشند.
مرضیه افخم تنها فردی است که از جانب دولت در این باره سخن گفته و در موضعی عجیب، تهدیدات مقامات آمریکا را نتیجه فشار گروه های افراطی عنوان کرد و به صورت تلویحی آن را برخلاف خواسته دولتمردان آمریکایی دانست و گفت: «به نظر میرسد گروهی که مخالف توافق نامه ژنو هستند و عمدتا در توسعه و ترویج خشونت در منطقه دست دارند، تاثیرات غیر سازنده ای بر دولتمردان آمریکا دارند و مهار این گروه در بیان و عمل محک رفتار سیاست خارجی امریکا درقبال فشارهای بازیگران رادیکال و مخالف است.»
تکمیل کننده این اظهارات اما رسانه هایی چون روزنامه اعتماد و سایت خبرآنلاین و سایر رسانه های نزدیک به دولت بودند.
*تلاش رسانه های حامی دولت برای بی خیالی به اظهارات کری
امروز روزنامه اعتماد در صفحه نخست خود در مطلبی با عنوان "به نقطه صفر باز نگردیم" به ماست مالی ادبیات تحقیرآمیز جان کری و توجیه سکوت دولت مردان پرداخت.
نویسنده این یادداشت با طرح این سوال که "اظهارات تحریکآمیز جان کری، وزیر امورخارجه امریکا در اجلاس داووس درباره ایران اگرچه نیازمند پاسخ قاطع تهران بود و هست، ولی در مواجهه با چنین رخدادی که در آینده نیز کم نخواهد بود، چه باید کرد؟" پاسخ داد "نباید به باد گرایشهای افراطی تن داد و تدبیر این است که با درک لایههای پیدا و پنهان رخدادها، از فرصت کمبدیل کنونی برای موقعیت ایدهآل بهره برد"
اعتماد مدعی شد برای درک رفتار واشنگتن فارغ از آنچه امریکاییان در برخی بزنگاهها بیان میکنند(!) باید توجه کرد توافقی میان ایران و گروه 1+5 صورت گرفته و اظهاراتی مانند آنچه جان کری بیان میکند فرع بر اصلی است
نویسنده این یادداشت با خوش خیالی در باره آمریکا و تفسیرهایی که آنها از مذاکرات ژنو بیان می کنند اظهار داشت: بدیهی است هریک از اعضای مذاکرهکنندگان ممکن است تعریف خود را از توافقات انجام شده بیان کنند. این موضوع میتواند ربط زیادی به اصل آنچه به عنوان متن توافق مورد پذیرش قرار گرفته، امضا شده و در حال اجراست، نداشته باشد.
نویسنده با بیان اینکه مذاکرات ژنو دارای دستور کار روشن است و شامل همه اختلافات ایران و امریکا نیست، به نوعی نتیجه گرفته است که نباید از این اظهارات ناخشنود شد و با بی خیالی طی کردن این ادبیات تحقیرآمیز نباید به نقطه صفر بازگردیم چراکه توافقنامه ژنو نمیتواند به معنای آشتی میان ایران و امریکا باشد!
سایت خبرآنلاین که این روزها به سبب حضور یکی از مدیرانش در دولت جدید به حمایت از سیاست های دولت می پردازد نیز یادداشت جالبی منتشر کرد.
نویسنده یادداشت چرا جان کری در داووس ایران را تهدید کرد؟ در خبر آنلاین با طرح این سوال مدعی شد: بیان تند جان کری بخاطر فضای سیاسی- اقتصادی داووس است به این معنا که اصولا نشست زمستانی دهکده داووس میزبان چهره های بزرگ اقتصادی و تجاری جهان بوده که داشته های خود را بر دایره تبادلات جهانی می ریزند تا هرکسی سهم خود را ببرد و یا نظام برنامه ریزی را بگونه ای مدیریت می کنند تا سود شرکتهای بزرگ ملاحظه شود و در چنین فضایی کاخ سفید می بایست چنبره قدرت خود را دربرابر رقبا به همه نشان دهد.
در حالی که این روزها سخن از عدم توازن بده بستانهای توافق ژنو و سنگینی آن به نفع طرف غربی است اما خبرآنلاین در ادعای مضحک مدعی شد: بنطر می رسد امتیازات مرحله اول این گفتگوها بیشتر به سبد ایران سرازیر شده است و ادبیات تند جان کری با هدف فضا سازی برای مرحله بعدی وحاضر شدن سر میز مذاکره با توپ پر تفسیر می گردد!
نویسنده خبرآنلاین در هم نوایی با اظهارات افخم ادامه داد: می توان گفت سخنان تهدید آمیز وزیر خارجه آمریکا در همنوایی با جریانات تندرو در کنگره و مراکز مختلف قدرت این کشور است و دولت اوباما با هدف کم کردن فشار رقبا و امتیاز گیری از آنها در آستانه مذاکرات پیش رو در تلاش است تا ضمن ابراز همراهی با آنان و تعدیل مواضع اینان خود را آماده مرحله بعدی مذاکرات با پشتوانه قوی نماید.
وی در نهایت با بیان اینکه اصولا در شطرنج سیاسی ارائه سخنان آتشین می تواند امتیاز بالایی بحساب آید تلاش کرد تا این اظهارات را توجبه کند.
در این فضا تحلیل خنده دار دیگری نیز از سوی رسانه های دولتی مطرح گردید؛ تحلیلی که می گفت فرض نخست این است که چون جان کری طرح ادعای احتمال بازگشت گزینه نظامی روی میز در صورت توقف توافق ژنو را در گفتگو با العربیه بیان کرده است به دلیل اینکه او میدانسته است مخاطبان اصلی او را اعراب به خصوص عربستان سعودی تشکیل میدهد این سخنان را بیان کرد تا حدودی اعتماد از دست رفته اعراب نسبت به آمریکا را ترمیم کنند.
این تحلیل می افزاید: به هر حال مقامات دولت آمریکا برای آنکه تندروها به خصوص تندروهای سنا را اقناع کنند باید دست به داستان سراییهایی بزنند تا نشان دهند که با این توافق توانسته است موفقت بزرگی را به دست آوردند. اما فرضیه سوم و برای ما از همه مهمتر این است که این سخنان جان کری وزیر خارجه آمریکا در راستای زیاد خواهیهای مقامات کاخ سفید مطرح شده است.
کارشناسی که این تحلیل را ارائه داده است با خوش خیالی می گوید: امیدوارم که سخنان کری با هدف اقناع همپیمانان و یا افکار عمومی آمریکا مطرح شده باشد.
اما برخی سایت ها نیز تلاش کردند تا سکوت مقامات دولتی را به گونه ای دیگر تفسیر و توجیه کنند تا جائیکه سایت تابناک با دفاع از اظهارات فرمانده سپاه این اقدام را تکمیل کننده سکوت مقامات دولتی دانست! و نوشت: زنده باد روحانی! زنده باد سردار جعفری! زنده باد ظریف!
تابناک نوشت: همه نیروهای داخلی از قبیل مقامات دولتی و مذاکره کننده، نمایندگان مجلس، فرماندهان نظامی، شخصیتهای برجسته نظام و... همچون قطعاتی هماهنگ در زمانهای لازم و متناسب وارد حلقه شده و نقش خود را بازی کرده و کمکی به پیشبرد مذاکرات کنند. در این چهارچوب گاهی تبسمهای دیپلماتیک، گاه سختگیر و ایستادگی دیپلماتها و گاه واکنش مقامات نظامی کشور در مقابل تهدیدات است که حلقه اجماع ملی صورت گرفته در مدیریت مباحث مرتبط با سیاست خارجی را تکمیل میکند.
به نظر می رسد آنچه در تحلیل های فوق در توجیه اظهارات گستاخانه کری مغفول مانده است توجه به این نکته است که آنچه از سوی کری صادر شده نه وابسته به فشارهای آنچه تندروهای آمریکایی خوانده می شود است و نه قدرت نمایی آمریکا در قبال رقیبان اقتصادی خود در داووس بلکه نشان دهنده خوی استکباری آمریکایی ها در قبال ایران است. رفتاری که به نظر می رسد برخی عامدانه آن را بیان نمی کنند.
منبع: خبرنامه دانشجویان ایران