دیدبان؛ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران که از یکشنبه در سفر خارجی به سر می برد، در چهارمین مقصد این سفر قرار است امروز (جمعه) به چین برود و با مقامات این کشور ابعاد مختلف مناسبات دوجانبه  و اوضاع منطقه ای و بین المللی را مورد بحث ‌و تبادل نظر قرار دهد.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، پنجشنبه در جمع خبرنگاران ژاپنی از سفرش به چین خبر داد. وی پیش از این به ترکمنستان، هند و ژاپن (دو کشور اخیر از خریداران نفت ایران) سفر کرده بود. 

وزیر خارجه ایران در بدو ورود به توکیو درباره هدف این سفر گفته بود: بعد از اقدامات و تنش زایی های آمریکا ضرورت دارد با کشورها و شرکای مهم ایران مشورت هایی صورت بگیرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته (17 اردیبهشت ماه) سفری دو روزه به مسکو داشت و با سرگئی لاوروف همتای روس خود دیدار و گفت وگو کرد. وی همچنین پیام روحانی به پوتین در پی تصمیم ایران برای توقف برخی تعهدات برجامی را به لاوروف تسلیم کرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه 22 اردیبهشت ماه در رأس هیأتی سیاسی و اقتصادی به عشق‌آباد و از آنجا به دهلی‌نو سفر کرد‌ تا با مقامات ترکمنستان و هندوستان ابعاد مختلف مناسبات دوجانبه را بررسی کند. ظریف همچنین در سفر به هند مواضع ایران در قبال برجام را بعد از تصمیم اخیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در توقف برخی تعهدات برجامی تبیین کرد.

ظریف در ترکمنستان با «قربانقلی بردی محمداف» رئیس جمهور و «رشید مردوف» همتای ترکمنستانی خود دیدار و در هند هم به دیدار «سوشما سواراج» وزیر خارجه هند رفت. او در توکیو هم با «تارو کونو» همتای ژاپنی و «شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن دیدار کرد.

وزیر خارجه ایران پنجشنبه نیز پس از دیدار با همتای ژاپنی در تشریح گفت وگوهایش گفت: روش های کاهش تنش در منطقه و توقف اقدامات جنگ طلبانه آمریکا را برای ایشان توضیح دادم و اینکه ایران به دنبال درگیری در منطقه نیست، ولی همواره از منافع خود با قدرت دفاع کرده و اکنون نیز همین کار را انجام خواهد داد.

همزمان با سفر ظریف به دهلی نو نیز خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع در دولت هند اعلام کرد که وزیر خارجه هند در دیدار با ظریف عنوان کرده که این کشور بعد از پایان انتخابات در ماه جاری درباره واردات نفت از ایران تصمیم‌گیری خواهد کرد.

این منبع عنوان کرد: «در خصوص خرید نفت از ایران، وزیر امور خارجه ما موضع خودش را تکرار کرد که درباره این موضوع بعد از انتخابات، با در نظر گرفتن ملاحظات تجاری، امنیت انرژی و منافع اقتصادی، تصمیم‌‌گیری خواهد شد».

دونالد ترامپ پس از خروج از برجام در 18 اردیبهشت 1397 فرمانی را امضا کرد که براساس آن تحریم‌ها علیه ایران در دو بازه 90 و 180 روز مجددا بازگشت. وزارت خارجه آمریکا هم که نوامبر سال گذشته (2018)، معافیت‌های 180 روزه‌ای را به 8 کشور خریدار نفت و میعانات ایران از جمله هند، ژاپن و چین ارائه کرده بود تا در این فاصله به دنبال منابع جایگزین غیر از نفت ایران باشند، بعد از پایان این مهلت دیگر این معافیت را تمدید نکرد.

شورای عالی امنیت ملی ایران 18 اردیبهشت ماه سال جاری در اولین سالگرد خروج آمریکا از برجام، در بیانیه ای با اشاره به توقف برخی تعهدات برجامی اعلام کرد که ایران در مرحله فعلی دیگر خود را متعهد به رعایت محدویت‌های مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنی شده و ذخایر آب سنگین نمی‌داند و به کشورهای باقیمانده در برجام فرصت 60 روزه ای داد تا تعهدات مالی و بانکی خود در قبال ایران را عملیاتی کنند و چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات  ایران را تامین کنند، در مرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد.

در این بیانیه تاکید شده است: «در هر زمان که خواسته‌های ما تامین شود؛ ما نیز به همان میزان اجرای مجدد تعهدات متوقف شده را از سر خواهیم گرفت، اما در غیر این صورت، جمهوری اسلامی ایران مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.»