دیدبان؛ چند سالی است روحانی جوانی به نام سید حسن آقامیری قرائت جدیدی از مفاهیم دینی ارائه کرده که میتوان آن را اسلام رحمانی نامید. اخیرا پادکستهای زیادی نیز با صدای این روحانی در شبکهای اجتماعی منتشر شده که با اندکی دقت به موسیقی متن و افکتهای به کاربرده شده در آنها میتوان به وجود یک تیم رسانهای خبره در کنار این سخنران پیبرد. همچنین لحن مناسب او و توانمندیش در فن خطابه نیز توانسته بسیاری از ضعفهای محتوایی سخنانش را پنهان کند.
حال جا دارد نکاتی را درباره سخنرانیهای این روحانی مورد توجه قرار دهیم:
با نص چه کنیم؟
بخشهای بسیاری از سخنان این روحانی، ضدیت آشکاری با نص صریح قرآن کریم و روایات متقن اهل بیت علیهم السلام دارد. از آن جمله میتوان به مورد زیر اشاره کرد: او در یکی از پادکستهای خود1 علنا عذاب الهی را چرندیات خطاب کرده و میگوید: «یه خدایی براتون درست کردند وایستاده آدما رو آویزون کنه بسوزونه آب جوش بهشون بده بخورن اینا چرندیاته بهتون میگند!یه مشت دری وریه بهتون میگند!2»
شکی نیست که آیات مربوط به جهنم و جاودانگی در آتش عذاب الهی در متن قرآن موجود است و این سخنان انکار بدیهی آن آیات است؛که از آن جمله می توان به آیات زیر اشاره کرد؛
خَالِدِینَ فِیهَا لَا یُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ یُنظَرُونَ3
در آن(لعنت)جاودانهاند و نه عذاب از ایشان کاسته میگردد نه مهلت داده میشوند
فَشَارِبُونَ عَلَیْهِ مِنَ الْحَمِیمِ﴿٥٤﴾ فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِیمِ﴿٥٥﴾ هَـذَا نُزُلُهُمْ یَوْمَ الدِّینِ4
از آب جوشیده مینوشند(54)همچون نوشیدن اشتران تشنه(55)این است پذیرایی آنان در روز جزا
آقامیری در عین تأکید بر آیاتی که در بردارنده مفهوم رحمت است چنان آیات عذاب را نادیده گرفته و تمسخر میکند که گویا اصلا این آیات جزئی از قرآن نیست. حال بد نیست بدانیم خود قرآن چه دیدگاهی نسبت به این رفتار گزینشی دارد:
الَّذِینَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِینَ ﴿٩١﴾ فَوَرَبِّکَ لَنَسْأَلَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿٩٢﴾ عَمَّا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿٩٣﴾5
کسانی که قر آن را جزء جزء نمودند(به بخشی عمل کردند و بخشی را وا گذاشتند)(91)پس به پروردگارت سوگند از همه آنان خواهیم پرسید(92) از آنچه انجام می دادند(93)
أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْکِتَابِ وَتَکْفُرُونَ بِبَعْضٍ فَمَا جَزَاءُ مَن یَفْعَلُ ذَلِکَ مِنکُمْ إِلَّا خِزْیٌ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ یُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الْعَذَابِ وَمَا اللَّـهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ ﴿٨٥﴾6
آیا شما به پارهاى از کتاب ایمان مىآورید، و به پارهاى کفر مىورزید؟ پس جزاى هر کس از شما که چنین کند، جز خوارى در زندگى دنیا چیزى نخواهد بود، و روز رستاخیز ایشان را به سختترین عذابها باز برند، و خداوند از آنچه مىکنید غافل نیست.
آیا این طلبه جوان از سرانجام این رفتار سلیقهای که قرآن نسبت به آن هشدار داده آگاه است؟
این روحانی درحالی این سخنان مخالف با قرآن را اظهار میدارد که بنابر روایات معتبر شیعه، حتی کلام معصومین نیز چنانچه با قرآن در تعارض باشد از درجه اعتبار ساقط است تا چه رسد به کلام یک مبلغ دینی.
1)قال النبی صلی الله علیه إذا جائکم عنیّ حدیثٌ فأعرِضوه علی کتاب الله تعالی فما وافق کتاب الله فاقبلوه و ما خالفه فضربوا به عرض الحائط7
2) قال الإمام الصادق علیه السلام ما لم یوافق من الحدیث القرآن فهو زخرف8
قرآن را نمیفهمیم!
او در یکی دیگر از سخنرانیهای9 خود می گوید«این قرآن نظمش بهم خورده،بنی امیه و بنی عباس پونصد سال با این قرآن حکومت کردن ما نمی تونیم بفهمیمش!»او در حالی در لفافه قرآن را تحریف شده و غیرقابل استفاده میخواند که تمام ائمه که خود پاسبان قرآن بودهاند مردم را به خواندن و عمل کردن به این قرآن دعوت کردهاند. به راستی چرا باید شخصی با چنین اعتقادی در لباس روحانیت خویش را منتسب به حوزه علمیه کرده و سلیقه شخصی خود را که کاملا بر خلاف عقاید شیعه است به نام موضع روحانیت بر روی منبر رسول خدا ابراز کند؟ و سازمان تبلیغات اسلامی که متولی امور مبلغین و اهل منبر است تنها تماشاگر باشد؟
لیاقتِ شفاعت
نکته دیگری که آقامیری با گفتارهای گوناگون بر آن تأکید میکند مسأله شفاعت عام اهل بیت –خصوصا امام حسین علیه السلام - از گناه کاران در روز قیامت است.10 او بارها به روایت رفتار امام حسین علیه السلام با شمر بن ذی الجوشن پرداخته و ایشان را شفیع تمام گناهان دانسته و یا در پادکست دیگری درباره حضرت زهرا سلام الله علیها میگوید:«یه مادری داری تو محشر میاد بی نهایت گناه آورده باشی دستتو میگیره»11
با اندکی دقت در آیات و روایات موجود میتوان به غلط و خطرناک بودن این دیدگاه پیبرد؛ مگر نه این که شفاعت جز به اذن خداوند متعال انجام نمیشود12 و مگر نه این که اهل بیت در روایات مختلف شفاعت خود را مخصوص عده خاصی از خطا کاران دانستهاند و صراحتاً برخی از گناهان را موجب دور شدن از شفاعت قلم داد کردهاند، از جمله روایت منسوب به امام صادق علیه السلام «شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد نخواهد رسید»13.
به راستی آیا این حرکت کورکورانه باعث رواج بیشتر گناه و فحشا در جامعه به بهانه تصویر موهومی که آقامیری از شفاعت ارائه داده نخواهد شد؟
عاشورای سید حسن
این روحانی در برخوردی سلیقهای با واقعه عاشورا که مصداق بارز تحریف این حماسه عبرت آموز است با نادیده گرفتن مبارزه جانانه اباعبدالله علیه السلام و یارانش با دشمنان، تنها به ذکر یک نمونه رفتار رحیمانه از سیدالشهداء علیه السلام که سند آن مخدوش است اکتفاء کرده و مجموعه احتجاجات و نفرینهایی که حضرت نسبت به دشمنان خود داشتهاند را به راحتی نادیده میگیرد.14 به راستی به چه دلیل یک روحانی که باید خود را وارث شمشیر مبارزه نهضت حسینی بداند سعی دارد تا حقیقت این قیام را وارونه جلوه دهد تا جایی که در سخنان خود هدف از قیام و شهادت امام را ایجاد فرصت شفاعت از گناه کاران نشان میدهد!15 او میگوید حتی در برزخ و قیامت نیز امام حسین(ع) پیشنهادی به قاتلان خود میدهد که اگر بپذیرند از آنان شفاعت میکند! و این سخن دقیقا خلاف عقیده شیعه است که عمل را پس از مرگ منقطع میداند. آیا این سخن همان سخن غلطی نیست که مسیحیان درباره علت به صلیب آویخته شدن عیسی میگویند و این واقعه را مایه شفاعت و بخشش امت مسیح میدانند. نکند جناب آقامیری مراسم هفتگی هیئات را با موعظههای یکشنبه کلیسا اشتباه گرفتهاند!
آقامیری در ادامه نگاه تحریف آمیز خود به واقعه عاشورا در یکی دیگر از پادکستها میگوید: «اصلا اینا - اهل بیت امام حسین علیه السلام - رفتند شام که حال شامی ها رو عوض کنند برای نجاتشون!»16 او در ادامه پادکست نیز جملاتی را بیان میکند تا مخاطب باور کند اهل بیت با میل خود و نه با حال اسارت و در نهایت غم و اندوه راهی شام شدهاند. درحالی که کمتر شیعهای از جسارتهای شامیان به کاروان اسراء و جمله معروف امام سجاد علیه السلام در پاسخ به پرسش یکی از یاران خود که دردناکترین قسمت این سفر را حضور در شام میدانست را نشنیده است.17
گذشته از این در مقاتل مختلف نقل شده که حضرت زینب سلام الله علیها مردمان خیانتکار کوفه را نفرین کرده اند.18
آیا سخنرانی که ذاکر مصائب اهل بیت است تا به حال این نقلها را در مقاتل ندیده؟ یا تعمدی در ایجاد این انحراف در روایات تاریخی بوده است؟
چرا ساکتیم؟
از مجموعه آنچه گفته شد مشخص میشود که این روحانی جوان در حال انتشار تفکری ست که هرچند در نگاه اول به ظاهر برای مخاطبان خصوصاً نسل جوان، زیبا به نظر میآید اما نتایج فاسد و مخربی در پیخواهد داشت زیرا علیرغم برخی نکات صحیح که در بین سخنان این روحانی یافت میشود هسته مرکزی این تفکر به دلیل ضدیت با قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم السلام عمیقا فاسد است. علاوه بر این، دیدگاه ایشان نسبت به جزئیات واقعه عاشورا و تلاش برای تغییر دادن چهره این واقعه از یک الگو، برای مبارزه حق و باطل به یک اتفاق منفعل و سکولار زنگ خطریست که از چند سال قبل توسط رهبر انقلاب به صدا درآمده بود. بسیار جای تأسف است که یک روحانی بر فراز منبر و با استفاده از ظرفیت عمیق مجالس عزاداری در شهر قم که پایتخت تشیع است علناً واقعیت عاشورا را وارونه جلوه میدهد و مسلمات عقاید شیعه را تخطئه میکند.
در این میان حوزه علمیه و نهادهای مسؤول نه تنها با این انحراف مقابله نکرده و نمیکنند؛ بلکه همین سکوت باعث شده اخیراً او فعالیت خود را در قالب مشاوره و آموزش سبک زندگی به شهرهای دیگر نیز گسترش دهد.
1. https://www.aparat.com/v/EBWMu
2. https://www.aparat.com/v/EBWMu
3. آیه88،سوره آل عمران
4. آیات 54-56،سوره واقعه
5. آیات91-93،سوره حجر
6. بخشی از آیه85،سوره بقره
7. تفسیر ابوالفتوح رازی،جلد5،صفحه388،انتشارات بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی
8. اصول کافی،جلد1،صفحه69،ئارالکتب الاسلامیه
9. https://www.aparat.com/v/QJtAW
10. http://bidarbash.net/sounds/main/Play_Sound/id/169
11. http://bidarbash.net/sounds/main/Play_Sound/id/163
12. آیه255،سوره بقره
13. فروع کافی،جلد3،صفحه270،انتشارات انصاریان
14. http://bidarbash.net/sounds/main/Play_Sound/id/169
15. همان
16. http://bidarbash.net/sounds/main/Play_Sound/id/163
17. ناسخ التواریخ،صفحه104و سوگنامه آل محمد،صفحه304
18. الاحتجاج،جلد2،صفحه304