دیدبان؛ باور به منجی و آخرالزمان نقطه اشتراک ادیان الهی و یک اصل مسلّم در اعتقادات آنهاست. این ادیان به گونه­‌ای معتقدند که هرگاه بشر به لحاظ معنوی و اخلاقی پا در انحطاط و ورطه هلاک گذارد و از مبدأ هستی فاصله گیرد‍ و جهان را تاریکی جهل، غفلت و ستم در بر گیرد، شخصیتی نجات‌­دهنده ظهور خواهد کرد. در هر آیین به صورت رمز به حقایقی اشاره شده که با معتقدات آیین‌های دیگری توافق و هماهنگی دارد.
در بین موضوعات متعددی که در کتب آسمانی درباره آخرالزمان وجود دارد، مسئله پیشگویی‌های آخرالزمان نمود زیادی دارد؛ از این جهت پیشگویی‌های آخرالزمان در ادیان ابراهیمی یعنی اسلام، یهودیت و مسیحیت جایگاه ویژه‌ای دارد. این پیشگویی‌‌ها در ذات خود بر محور مشترکی بنا شده‌اند که کارکرد آن بشارت به صالحان مبنی بر رفع ظلم و ستم و جایگزینی عدالت و وراثت صالحان در دوره پایانی دنیاست. از این رهگذر اختلافات و اشتراکاتی در باورهای آخرالزمانی این ادیان وجود دارد.

آخِرالزمان (به کسر خاء) از نگاه ادیان به دورانی گفته می‌شود که وقایع پایانی دنیا را روی زمین در بر می‌گیرد. گرچه مفهوم آخِرالزمان  یک مفهوم نسبی است و مثلاً زمان کنونی نسبت به زمان‌های گذشته آخرالزمان محسوب می‌شود و یا زمان هزار سال قبل نسبت به زمان دو هزار سال قبل از خود آخرالزمان  محسوب می‌شده است، اما با توجه به نوع مفاهیم و اوصافی که در متون آخرالزمانی گفته شده است، به این نتیجه قطعی می‌رسیم که منظور از آخرالزمان، زمانی است که نزدیک به پایان دنیای کنونی است. این واژه در فرهنگ اسلامی گاه با همین عنوان و گاه با تعابیری دیگر عرضه می‌شود. در همین راستا به آیاتی از قرآن کریم که به عصر ظهور و آخرالزمان  می‌پردازد، آیات المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف گفته می‌شود.

آخرالزمان در یهود و مسیحیت
در روایات نیز این دسته از روایات مرتبط با پیشگویی رویدادهای عصر ظهور است که به روایات مَلاحم و فِتَن(فتنه‌ها) مشهورند. در فرهنگ مسیحی، از این حیث که به طور معمول وقایع آخِرالزمان بر مردمان پوشیده است، به اطلاعاتی که نسبت به عصر پایان دنیا عرضه می‌شود، به یونانی آپوکالیپسیس (apokálypsis) و به انگلیسی آپوکالیپس (Apocalypse) گفته می‌شود.
در فرهنگ یهودی از آخرالزمان  با واژه عبری "آخاریت هیامیم" (Acharit Hayamim) تعبیر می‌کنند. یهودیان به عبری به عصر کنونی "عولام حزه" (the Olam Hazeh) و به عصر آینده "عولام حبه" (the Olam Haba) نیز می‌گویند. یهودیان مانند مسلمانان و مسیحیان پیشگویی می‌کنند که در آخاریت هیامیم، منجی موعود ظهور خواهد کرد. موعود از دیدگاه یهودیان ماشیح(Messiah) نام دارد. در یهودیت نیز نشانه‌های فراوانی نسبت به آخاریت هیامیم هم در تورات و عهد عتیق و هم در تلمود پیشگویی شده است.
سه دین بزرگ آسمانی یهودیت، مسیحیت و اسلام،‌ پیشگویی‌های فراوانی نسبت به آخرالزمان دارند. تاکنون یک احصای جامع و دقیقی نسبت به تعداد پیشگویی‌های متون مقدس این سه دین ابراهیمی ارائه نشده است؛ لذا در بیان تعداد پیشگویی‌ها، آمارهای مضطرب زیادی گزارش می‌شود.