دیدبان؛ اگر تاکنون مروجان سبک زندگی غربی با تمامی اِلمانهای مخصوص به آن را در بین خوانندگان، بازیگران و به طور کلی تمامی سلبریتیهای آمریکایی جستجو میکردیم حال میتوان این دست مشاهیر را در تمامی اقصی نقاط جهان یافت. بسط پیدا کردن سبک زندگی لیبرالی در بین عموم مشاهیر جهان، موجب شده است تا اکثر سلبریتیها هر یک به تنهایی پیامآور سبک زندگی غربی شده و فرد فرد آنان به الگویی غیر شایسته برای مردم تبدیل شوند. کشور کره جنوبی و سلبریتیهای آن را میتوان نمونهای بارز دانست که علیرغم زیست شرقی تحقیقا در فرهنگ غربی هضم شدهاند. موج کرهای و گسترده شدن موضوعاتی نظیر موسیقی کیپاپ یا پاپ کرهای که در گزارش پیشین به آن اشاره شد درست در همین مسیر قابل تحلیل است. هم اکنون و برای عمیق شدن در موضوع مد نظر، میتوان به پدیدهای دیگر که نقش پررنگی در ترویج فرهنگ لیبرالی کره جنوبی داشته اشاره کرد. این بار با بررسی زندگی شخصی و اجتماعی یکی از خوانندگان رپ کرهای، به گوشهای از نفوذ فرهنگی غرب در کشورهای شرقی و نهادینه شدن ابتذال فرهنگی در سراسر جهان میپردازیم.
موج کرهای یا تب کرهای به محبوبیت فرهنگ کشور کره جنوبی مربوط است. این فرهنگ همچنان در حال گسترش در تمام دنیاست. موج کرهای هالییو نامیده میشود. این واژه در اواسط سال 1999 میلادی توسط روزنامهنگاران چینی که از محبوبیت کره و کالاهای کرهای در کشور چین شگفت زده شده بودند به وجود آمد.
پارک جه سانگ (Park Jae-sang) معروف به سای(Psy) خواننده40 ساله از کره جنوبی است. سای شهرت خود را مدیون تک آهنگ جهانی گانگنام استایل(Gangnam Style) است.[1] ویژگیهای شخصیتی سای، مدل پوشش، رقص، رفتار خاص و طنز آلود و تم روان و جذاب موسیقی گانگنام استایل موجب شد تا سای به شهرتی جهانی دست یابد. این خواننده و رقاص کرهای در موسیقی معروف خود با تکرار جملهی گانگنام استایل که همراه با رقص اسبی است، شور و هیجان را در بین طرفداران و تماشاچیان به غلیان در میآورد. سای را میتوان پرچم دار خوانندگان زرد و مبتذل دانست که با ترانههای ابزورد و به شدت بیمحتوا به محبوبیتی جهانی دست یافت. تعجب آورتر از سبک خوانندگی سای، استقبال عجیب و کم نظیر مردم سراسر جهان از موسیقیهای کاملا زرد و شبه زیرزمینی سای است که علاوه بر جذب مردم بسیاری از الیتهای جهانی را مجذوب خود کرده است.
فارغ از سبک موسیقی مبتذل سای که به آن پرداخته میشود شخصیت سای نیز به مانند موسیقیهایش بسیار سطح پایین است. سای از دوران نوجوانی و جوانی هیچ گاه سبک زندگی صحیحی نداشته و مدل رفتاری او کاملا خلاف شان یک انسان عادی جامعه است. سای از دوران نوجوانی هیچگاه مدرسه را دوست نداشت و همیشه به عنوان لوده و دلقک کلاس و مدرسه شناخته میشد. معلم سای در خاطرهای بیان میدارد که او در مدرسه همیشه تعداد زیادی جوکهای جنسی میساخت و آنان را تعریف میکرد.[2] بررسی زندگی فعلی سای و موزیک ویدیوهای او نشان میدهد موضوعات شهوانی و جنسی همچنان و بیش از دوران نوجوانی مورد توجه او قرار دارند.
در گذر زمان که سای هنرمند تازه کار هیپ هاپ شده بود آرام آرام وارد دنیای کی پاپ شد و همان روش و منش فکری دوران نوجوانی خود را وارد عرصه موسیقی کرد. در ژانویه 2001 میلادی، سای آلبومی به نام سای از دنیای روانی را منتشر کرد که دولت و مقامات کره آلبوم وی را به دلیل داشتن محتوی نامناسب ممنوع اعلام کردند. او به خاطر حرکات و رقصهای عجیب غریب و داشتن ظاهر غیر متعارف به خوانندهی عجیب ملقب شده بود. سای در اواخر سال 2001 میلادی به سبب سیگار کشیدن و داشتن ماری جوانا دستگیر به 25 روز زندان محکوم شد.[3]
منطقه گانگام، سئول
آلبوم دوم سای در سال 2002 میلادی منتشر شد این آلبوم همانند آلبوم اول بسیار جنجالی بود. بلافاصله بعد از انتشار آلبوم دوم، گروهی از سای شکایت کردند. آنان معتقد بودند اشعار او بر روی کودکان و جوانان تاثیر منفی خواهد گذاشت. پس از ایجاد هیاهو پیرامون این آلبوم فروش آلبوم دوم سای به افراد زیر 19 سال ممنوع شد. حواشی پیرامون سای و موسیقیهای او محدود به آلبوم اول و دوم او نبود و همچنان این حواشی ادامه دارد؛ اما آنچه که او را به اوج رساند و میتوان آن را عصاره زندگی شخصی و هنری او دانست موسیقی گانگنام استایل است. بررسی این موسیقی به خوبی ادعاهای مزبور را تایید میکند.
گانگنام چیست؟ گانگنام یکی از مناطق مرفه نشین و ثروتمند شهر سئول، پایتخت کره جنوبی است که از نظر معنا میتوان آن را بالا شهر سئول دانست. بالا شهری که سبک و اصول زندگی در آن کاملا مرفهانه و مبتنی بر بی قید و بندی است. ویدیو گانگنام استایل نیز گویای این مطلب است. این ویدیو در 48 ساعت و در 28 لوکیشن از محله گانگنام فیلمبرداری شده است. سای معتقد است که موفقیت این آهنگ تصادفی نبوده زیرا او برای ابداع رقص اسبی به همراه گروهش 30 روز تمرین است؛ اما آنچه موجب شگفتی و حیرت کارشناسان فرهنگی شده است ترانه به شدت بیکیفیت این موزیک ویدیو و استقبال بینظیر مردم از گانگنام استایل است.
در متن این ترانه، سای درباره ویژگیهای یک دختر و رابطه آن با پسری صحبت میکند و عباراتی نظیر این جملات را به کار میبرد. دختری که کل روز عشوه میای، دختری که وقتی شب می رسه جذابتر میشه، دختری که قر میده و راه میره، من یه پسرم کسی که مثل تو کل روز جذابه، پسری که وقتی شب میشه قلبش تند میزنه، از اون پسرای خوشگل و دوست داشتنی، هی تو آره تو، تو که خوشگل و دوست داشتنی هستی، بیا تا تهش بریم، دوس پسرت بچه ی گانگنامه(Oppa is Gangnam style)[4].
متاسفانه تمام ترانه گانگنام استایل که میلیاردها بار در سراسر جهان دیده شده و مورد استقبال خیل کثیری از دختران و پسران جهان قرار گرفته قریب به این مضمون است. این موزیک ویدیو اولین بار در سال 2012 میلادی پخش و به سرعت عجیبی مورد توجه قرار گرفت. گانگنام استایل در روز اول بارگذاری در سایت یوتیوب موفق به کسب 500 هزار بازدید شد و از آن سال تا کنون بیش از 3 میلیارد و 200 میلیون بار بازدیده داشته است.[5] این ویدیو در همان سال توانست در بازههایی از زمان با موزیک ویدیو جاستین بیبر از خوانندگان معروف آمریکایی رقابت کرده و از آن پیشی بگیرد. گانگنام استایل علاوه بر موفقیت در میزان بازدید یوتیوب، رکورد بیشترین تعداد لایک را شکسته و موفق به ثبت این رکورد در کتاب گینس شد. گانگنام استایل از سال 2012 میلادی تا کنون موفق به دریافت 14 میلیون لایک توسط کاربران این سایت شده و در همان سال موفق به دریافت جایزه بهترین موزیک ویدیو در جشنواره معتبر ام تی وی اروپا(MTV Europe Music Awards) شد.[6] این ویدیو در بیش از 30 کشور از جمله استرالیا، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، روسیه، اسپانیا و انگلستان رتبه نخست را به خود اختصاص داد.
جالب توجه است مسئولان کره جنوبی پس از موفقیت گانگنام استایل به شدت از این موسیقی سخیف و ابزورد حمایت کردند. به طور مثال مدیران منطقه گانگنام به سای مدال افتخار اهدا کردند. دولت کره جنوبی لوکیشنهای موزیک ویدیو گانگام استایل را به جاذبههای جدید گردشگری پایتخت این کشور تبدیل کرد تا بتواند از برند این موسیقی جهانی گردشگران را جذب کند. این آهنگ علاوه بر موفقیتهای که کسب کرده است حتی به تیزرهای تبلیغاتی سامسونگ هم راه پیدا کرد.[7]
موفقیت سای و موزیک او محدود به کره جنوبی نشد و مرزها را در نوردید. سای در سالهای گذشته بارها کنسرتهای تور جهانی خود در اروپا، آمریکا و آسیا را برگزار کرده است. پس از ارائه گانگام استایل، نسخههای متعددی از این موسیقی جلف که رو گرفتی تمام عیار از سبک زندگی غیر عفیفانه و اباحه گرایانهاست در نقاط مختلف جهان کپیبرداری شده و بسیاری از چهرههای شناخته شده دنیا در آن ایفای نقش کردند. در این ویدیوها افراد همانند سای دستها را روی هم قرار داده و مشابه سوارکارها خود را به حرکت در میآورند. سای و گانگنام استایل به حدی محبوب شده که لباس سای سبکی از لباسهای محبوب جشنهای هالووین در آمریکا است. متاسفانه ابتذال تقلید از سای مربوط به مردم عام جامعه نبوده و حتی در بین دانشجویان و نخبگان رخ داده است. برای مثال، دانشجویان دانشگاه مشهور ام ای تی(MIT) در شهر بوستون امریکا، نسخه ای مشابه از گانگنام استایل ساختهاند که در کمال حیرت، نوآم چامسکی، پروفسور سرشناس آمریکایی هم در آن مشارکت داشته است.
محبوبیت و شهرت گانگنام استایل موجب شد تا حتی سیاستمداران و افراد سرشناس با این سلبریتی زرد دیدار داشته و در راستای افکار عمومی خود را به این خواننده پرطرفدار نزدیک کنند. به طور مثال بان کی مون، دبیرکل کرهای سازمان ملل متحد، در دیداری با سای در حرکتی نمادین سعی در یاد گرفتن رقص اسبی داشت. جالب تر آنکه بان کی مون علاوه بر تعریف و تمجید از سای این آهنگ ناپسند را نیرویی در جهت صلح جهانی نامید.[8]
دید و بازدید سای محدود به دبیر کل سازمان ملل نشد و او حتی با اریک اشمیت رئیس هیات مدیره گوگل دیدار و به او نیز رقص گانگنام استایلی یاد داد. از غافله حامیان و طرفدارن سای رئیس حتی جمهور آمریکا جا نماند و اوباما در سال 2013 میلادی در دیداری با رئیس جمهور کره جنوبی در کاخ سفید گانگنام استایل را یک نمونه موفق نامید.
آوازه سای و آهنگ گانگنام استایل نه صرفا در کشورهای غربی بلکه متاسفانه در کشورمان ایران نیز به شدت مورد توجه جوانان قرار گرفته است. علاوه بر انتشار موزیک ویدیوهایی به سبک گانگام استایل توسط مردم، برآوردهای میدانی نشان میدهد در مراسماتی نظیر پارتیها و یا عروسی این موسیقی توسط دیجیها بسیار استقبال شده است. ترانهای که تمامی محتوای آن نشاندهنده سقوط اخلاقی انسان و گرفتار شدن بشریت در زندگی بهیمی است؛ نوعی از زندگی که گویی به ذائقه بشر مسخ شده خوشایند است و سیاستمداران و اشخاص مشهور به سبب جذب مردم و در راستای پورنوکراسی از این خواننده حمایت میکنند. بلا شک توجه جهانیان به این موسیقی نشاندهنده ابتذال فکری و فرهنگی حاکم در سطح جهان است.
[1] https://knowyourmeme.com/memes/gangnam-style
[2] https://www.thenational.ae/arts-culture/music/psy-the-father-of-gangnam-is-a-perpetual-click-machine-1.298783
[3] https://www.uselessdaily.com/world/psy-trivia-41-interesting-facts-about-the-k-pop-star/
[4] در فرهنگ کره هنگامی که یک دختر مردی را اوپا صدا بزند به آن معناست که آن مرد میتواند خود را به آن دختر نزدیک کند
[5] https://www.youtube.com/watch?v=9bZkp7q19f0
[6] http://www.korea.net/NewsFocus/Culture/view?articleId=668&lgroupId=&flag=0
[7] https://www.youtube.com/watch?v=f8LUFWOjKaA
[8] http://www.china.org.cn/world/2012-10/11/content_26757692.htm