به گزارش دیدبان به نقل از حج ، بعثه مقام معظم رهبری بیش از ۱۰۰۰ اثر اعم ازکتاب،فیلم،نرم افزاروتصاویر منحصر به فردتولید کرده که تمامی این اطلاعات قابل دسترسی برای زائران بیت الله الحرام است.
در ادامه توصیه هایی درباره سفر نورانی حج تمتع ارائه می شود. در روزهای آینده نیز اطلاعات و سایر نیازمند زائران خانه خدا تقدیم خواهد شد.
توصیه‌هایی قبل از سفر
* پس از ثبت نام، گذرنامه‌ها توسط مدیر کاروان دریافت و از طریق سازمان حج و زیارت برای گرفتن روادید به سفارت عربستان ارسال می‌گردد و بعد از صدور روادید، به مدیر کاروان بازگردانده می‌شود و وی برای گرفتن بلیت به فرودگاه یا سازمان حج مراجعه می‌کند. در بلیت، علاوه بر شمارهٔ صندلی، تاریخ، شماره و ساعت پرواز نیز درج شده است. پس از صدور بلیت، تمام مدارک نزد مدیر کاروان خواهد ماند و به هنگام تشرف، در وقت و مکان مناسب به شما تحویل داده می‌شود.
* در تمام جلسات کاروان (حداقل ۱۰ جلسه) که قبل از سفر برگزار می‌شود، شرکت نمایید. تمامی اطلاعات فقهی، تاریخی، اسرار و معارف، اجرایی، پزشکی و .... را از روحانیون ، مدیران و سایر دست اندرکاران کاروان به دست آورید.
* به منظور حفظ سلامت خود لازم است در اولین فرصت به پزشکی که توسط مدیر کاروان معرفی می شود مراجعه و سوابق پزشکی خود را با صداقت با ایشان در میان بگذارید.
* واکسن‌های مننژیت و آنفلوانزا را در یکی از مراکز بهداشتی که مشخّصات آن‌ها توسط مدیر کاروان اعلام می‌شود، تزریق و کارت واکسیناسیون را دریافت کرده و آن را تا پایان سفر به همراه داشته باشید. کارت زرد رنگ واکسن مننژیت را در ساک دستی خود قرار دهید.
* لباس احرام برای آقایان دو عدد حوله یا پارچه احرام می‌باشد، ولی اگر می‌خواهید از حوله برای حمّام استفاده کنید، یک حوله اضافی همراه خود ببرید.
* برای خواهران محترم، یک دست لباس سفید احرام کافی است، چون آنان می‌توانند در لباس‌های خود نیز محرم شوند. البته بایستی دقّت نمایید لباس احرام نازک نباشد، زیرا مواضع بدن در هنگام خیس شدن لباس یا عرق کردن، نمایان می‌شود و موجب خدشه دار شدن اعمال می‌گردد.
ضمناً خواهران لازم است آرم مخصوص کاروان را به چادر احرام خود نصب کنند، تا در مواقع ازدحام، به راحتی شناسایی شوند.
* برای تأمین آرامش هرچه بیشتر، زائران و بار همراه آنان از ابتدا تا پایان سفر تحت پوشش بیمه ویژه‌ای قرار دارند که قرارداد آن با شرکت بیمه توسط سازمان حجّ و زیارت منعقد شده است.
* تهیه ارز برای هزینه‌های شخصی بر عهدهٔ زائران است. با هماهنگی مدیرکاروان، به شعب بانک مراجعه و ارز مورد نیاز خود را تهیه نمایید.
* واحد پول عربستان سعودی «ریال» است و نرخ برابری آن با دلار تقریباً ثابت است یعنی هر دلار آمریکا برابر با ۳. ۷۵ ریال سعودی است. با این حساب ۱۰۰ دلار معادل ۳۷۵ ریال است. البته صرّافی‌های مکّه و مدینه، در برابر هر ۱۰۰ دلار ۳۷۲ یا ۳۷۳ ریال می‌پردازند.
* در صورتی که از عینک استفاده می‌کنید، در تمام مراحل سفر مواظب عینک خود باشید، زیرا تعویض یا تعمیر آن شما را با مشکل روبرو می‌کند.
* کارت‌های شناسایی خود را در طول سفر به سینه الصاق نموده یا داخل جیب خود قرار دهید تا در موارد ضروری، دسترسی به آن آسان باشد.
* همواره بردبار و صبور و رازدار باشید و اسرار برادران مؤمن را فاش نکنید. دوستی‌هایی که در این سفر آغاز می‌شود، ممکن است مدت‌های طولانی ادامه یابد، بنابراین اخلاق انسانی و اسلامی را همواره مراعات نمایید که منافع بسیاری برای شما در دنیا و آخرت دارد.
* صبر و تحمّل، مهم‌ترین مسأله‌ای است که باید از ابتدای سفر به آن توجه داشته داشته باشید. بدانید‌‌ همان گونه که چهره افراد مختلف است، روحیّات و اخلاق آن‌ها نیز تفاوت دارد. بنابراین، کوشش نمایید خود را با اخلاق همسفران و اعضای کاروان تطبیق دهید و از خطا‌ها، لغزش‌های احتمالی دیگران چشم پوشی کنید و از هرگونه درگیری و مشاجره جدّاً پرهیز نمایید.

توصیه‌های مهم در شهرهای مدینه و مکه
* هریک از شما می‌ه‌مان کشور عربستان هستید، و نماینده ملت ایران و نظام مقدس جمهوری اسلامی هستید، بنابراین کاری نکنید که خدای ناکرده موجب خدشه دار شدن عزت ملّی و مذهب شما شود.
* ضمن خوش رویی در هر جا و هر زمان، با رعایت ادب و احترام نسبت به زائران کشورهای مختلف، باعث سربلندی مذهب و میهن اسلامی خود باشید. طبق روایاتی که از ائمه معصومین (علیهم السلام) به ما رسیده، احترام مؤمن از احترام خانه کعبه بیشتر است.
بنابراین در سلام کردن به دیگران، به ویژه در برخورد با برادران و خواهران اهل سنّت در همه جا، اعم از مساجد، اماکن زیارتی، فروشگاه‌ها و اماکن عمومی، دریغ نورزید، زیرا سلام کردن تأثیر بسیار خوبی درجذب دیگران به شما دارد.
* خواهران محترم حجاب کامل (چادر مشکی) را حفظ کرده و از رفت وآمد در قسمت‌هایی از حرم که مخصوص مردان است، خودداری کنند. در دو شهر مکّه مکرمه و مدینه منوره، به ویژه در مسجدالحرام و مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) با رعایت اصول و احکام اسلامی و با عمل به دستورات اخلاقی، مبلّغ مذهب شیعه باشید.
* امر به معروف و نهی از منکر، همانند نماز از واجبات الهی است. بنابراین، بر همه ما لازم است که در صورت مشاهده موارد خلاف، به هموطنان خود تذکر دهیم.
* در تمام نقاط مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) و مسجدالحرام و برخی اماکن دیگر، دوربین‌های مداربسته نصب شده است، بنابراین از انجام هر کاری که موجب خدشه دار شدن و وهن ایرانیان می‌شود، پرهیز کنید.
* نمازهای جماعت مسجدالحرام و مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) به طور مستقیم از تلویزیون سراسری عربستان و از طریق ماهواره برای کشورهای دیگر پخش می‌شود. بنابراین رفتار شما در هنگام نماز در بینندگان تأثیر خواهد داشت، لذا از نگاه کردن به اطراف و بی‌نظمی‌های دیگر و اعمال تفرقه انگیز جدّاً خودداری کنید.
* برای اقامه نماز جماعت در مسجدالنّبی و مسجد الحرام و آگاهی از مسائل خاصّ آن، بخش مناسک را مطالعه و یا از روحانیون معزز کاروان سئوال نمایید.
* رعایت نظافت، از ضرورت‌های این سفر مقدس است. از کثیف کردن معابر جدّاً پرهیز نموده و زباله‌ها را در سطل‌های مخصوص بیندازید.
* اهل سنت، بوسیدن ضریح، در‌ها و دیوار‌ها را حرام و از مصادیق شرک می‌دانند. از این رو برای جلوگیری از برخوردهای تند و متعصبانه، از انجام این اعمال پرهیز نمایید.
* از برداشتن خاکِ اماکن زیارتی، به ویژه قبرستان بقیع، خودداری فرمایید، زیرا سفارشی از جانب اهل بیت (علیهم السلام) برای این کار نداریم و علاوه بر این، چنین کاری موجب برخورد تند مأموران می‌شود.
* از خرید گندم و ریختن آن در بقیع یا اماکن دیگر خودداری کنید.
* از خواندن برخی زیارتنامه‌ها و دعا‌ها (مانند زیارت عاشورا) با صدای بلند و یا خواندن نماز در مقابل بقیع که اهل سنت نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهند، خودداری کنید و با انجام این اعمال، زمینه درگیری و برخوردهای اهانت آمیز را به وجود نیاورید.
* توجّه داشته باشید که حرم نبوی در مدینه منوّره همچون مسجدالحرام در مکّه مکرمه به صورت شبانه روزی باز است.
* توصیه می شود زیارت نامه ها را به صورت انفرادی و آهسته قرائت کرده و حتی المقدور برنامه‌های دسته جمعی را در هتل‌ها انجام دهید.
* بهترین عمل در مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) و مسجدالحرام، اقامه نماز (خصوصا به جماعت)، قرائت قرآن و دعا و نیایش است، سعی کنید در طول سفر حداقل یکبار قرآن را ختم کنید.
* آن دسته از زائرانی که سواد ندارند، از دیگر زائران بخواهند که ادعیه را برای آن‌ها با صدای آرام بخوانند. علاوه بر این می‌توانند در زیارت‌های گروهی، از محضر روحانیون کاروان استفاده کنند. اگر این هم ممکن نشد، می‌توانند به نیابت از پدر، مادر و بستگان دیگر نمازهای قضا و مستحبی بخوانند یا به ذکرهای مستحب، مانند صلوات، استغفرالله ربّی واتوب الیه، سبحان الله، الحمدالله، الله اکبر، لا اله الاّ الله و... مشغول باشند. هم چنین خواندن فاتحه در قبرستان بقیع برای هر کدام از بزرگان دین نیز امری بسیار پسندیده است. علاوه بر این، یادکردن از همه حاجت مندان و دعاکردن برای برآورده شدن حاجات ملتمسان دعا، پاداش زیادی دارد.
* در همه جا، رعایت حال سالمندان و بانوان بر جوان تر‌ها لازم است، این کار در مواقعی مانند سوار و پیاده شدن از اتومبیل، ورود و خروج از آسانسور‌ها و... اهمیت بیشتری دارد.
* افراد سالخورده و بیمار توجه داشته باشند که اگر برای انجام زیارت یا اعمال حجّ و عمره به ویلچر نیاز دارند، برای کرایه این وسایل یا مزد کارگر، پول کافی به همراه داشته باشند، تا در پرداخت کرایه با مشکل مواجه نشوند.
* کارت شناسایی و کارت هتل را به دقت حفظ کرده و در همه جا و هر زمان به همراه داشته باشید زیرا این کارت، تنها وسیلهٔ شناسایی افراد بوده و نشانی محلّ اقامت آن‌ها در شهرهای مکّه و مدینه، روی آن نوشته شده است.
* اهمیّت گذرنامه در خارج از کشور مانند شناسنامه در داخل و حتی بیش از آن است، در سفر حج معمولا گذرنامه‌ها به مسوولان هتل سپرده می‌شود و هنگام رفتن به فرودگاه برای بازگشت به میهن، به زائران بازگردانده می‌شود.
* عبور و مرور در خیابان‌های مکه و مدینه برای رهگذران و عابران پیاده امن نیست، خودرو‌ها بسیار سریع حرکت می‌کنند و برخی رانندگان بسیار بی‌احتیاط هستند. بنابراین، فقط از پیاده رو‌ها استفاده نمایید و برای عبور از عرض خیابان، حتماً از محل‌های ویژهٔ عابران پیاده، استفاده کنید.
* خواهران محترم همواره برای رفت و آمد‌ها، فقط از سرویس‌های محلّ سکونت خود استفاده کرده و از سوار شدن به خودروهای شخصی خودداری نمایند. و از تردد انفرادی و بدون همراه، خصوصاً در ساعات پایانی شب بپرهیزید.
* از چند سال پیش زائران ایرانی در مدینه منوره و مکّه مکرمه از سرویس‌های ویژه که با پرچم جمهوری اسلامی مزیّن هستند، استفاده می‌کنند. سعی کنید که شمارهٔ خط و محلّ توقّف اتوبوس مسیر خود را به خاطر بسپارید.
* در مسجدالحرام و مسجدالنّبی (به ویژه هنگام اقامه نماز) تلفن همراه خود را خاموش کنید. همچنین از کشیدن سیگار در مسجد النبی (صلی الله علیه وآله) و مسجد الحرام و صحن‌های اطراف آن‌ها جداً خودداری نمایید.
* بردن هر وسیله‌ای به داخل حرم مطهر پیامبر (صلی الله علیه وآله) در مدینه، و مسجدالحرام در مکّه، ممنوع است. از طرفی بیرون از حرم نیز جای امنی برای گذاشتن اثاثیه نیست، بنابراین زمان خرید را طوری تنظیم نمایید که پس از خرید اجناس از بازار، مستقیماً به هتل یا محلّ سکونت خود بروید.
* جایگاه خواهران در مدینهٔ منوّره، در قسمت‌های عقب مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) است. چنانچه بخواهید از فیض حضور در قسمت‌های جلوی حرم که مرقد پیامبر (صلی الله علیه وآله) و خانه حضرت فاطمه زهرا (علی‌ها السلام) قرار دارد، بهره‌مند شوید، می‌توانید از ساعت ویژه خواهران (صبح‌ها از طلوع آفتاب تا حدود ساعت ۱۰ و ظهر‌ها نیم ساعت پس از نماز ظهر تا حدود ساعت ۱۵) استفاده کنید. در این صورت باید ساعات زیارت خود را طوری تنظیم نمایید که هم به صبحانه و ناهار هتل برسید و هم از حضور در قسمت‌های نزدیک قبر مطهّر و روضه منوّره بهره‌مند شوید.
* هنگامی که قرآن را از جایگاه‌های مخصوص برمی دارید، پس از قرائت، آن را در‌‌ همان جا قرار دهید و از گذاشتن آن روی زمین، فرش یا هر جای دیگر جدّاً خودداری نمایید. هم چنین از حمل قرآن و کفش‌ها با یک دست جداً بپرهیزید، زیرا این کار از دیدگاه اهل سنت، بی‌احترامی به کتاب خدا به شمار می‌آید. رعایت این نکته در هر موقعیّتی، ضروری می‌باشد.
* از بردن کفش‌ها به محوّطه روضه منوّره، که‌‌ همان قسمت قدیمی مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) است، پرهیز نمایید، زیرا اهل سنت چنین کاری را نوعی بی‌احترامی به آن مکان مقدّس می‌دانند.
* برای جابه جایی کفش‌های خود، هنگام تشرّف به حرم مطهر نبوی (صلی الله علیه وآله) از کیسه‌های مخصوصی که توسط کاروان‌ها به شما داده می‌شود، استفاده کرده و آن‌ها را در قفسه‌های ویژه‌ای که در مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) و مسجدالحرام وجود دارند، قرار دهید. البته شمارهٔ آن قفسه را به خاطر بسپارید تا هنگام برگشت محلّ آن را فراموش نکنید.
* کلمن‌های آب سرد در همه جای حرم موجود است. در طرف راست آن، لیوان‌های استفاده نشده و در طرف چپ، لیوان‌های استفاده شده قرار دارد. شما نیز برای نوشیدن آب از لیوان‌های سمت راست استفاده نمایید.
* از سخن گفتن و صلوات فرستادن با صدای بلند در مسجدالنّبی (صلی الله علیه وآله) پرهیز کرده و دوستان و همراهان خود را با صدای بلند صدا نکنید، زیرا برخی از اهل سنت این کار‌ها را حرام و نشانه بی‌احترامی به این مکان‌های مطهّر می‌دانند.
* هنگام استفاده از تلفن همراه در اماکن مقدّس، ضمن رعایت احترام، از انتخاب آهنگ‌های نامناسب به عنوان زنگ تلفن و گفت‌و‌گوهای طولانی، آن هم با صدای بلند (به ویژه در اوقات قبل از نماز که حالت سکوت و معنویت در صفوف نماز حاکم است) جدّاً خودداری نمایید.
* در برخی از اماکن مقدّس، مانند مسجد ذوقبلتین و مسجد قُبا، حتی از همراه داشتن کفش جلوگیری می‌شود، بنابراین، ضمن پرهیز از بحث و نزاع با مأموران، کفش‌ها را در جای مخصوص قراردهید.
* از همراه داشتن پول نقد زیاد و اشیاء قیمتی در حرمین شریفین و مکان‌های شلوغ خودداری کنید و هرگز همهٔ پول‌های همراه خود را در یک جیب قرار ندهید.
* هنگام نماز از مقابل نمازگزاران عبور نکنید، زیرا این عمل که در فقه شیعه، مکروه است و از نظر اهل سنت، عملی حرام به شمار می‌آید.

توصیه‌های بهداشتی به زائران:
* داروهای مورد نیاز خود را در طول سفر همراه داشته باشید و به موقع مصرف نمایید.
* کتمان بیماری خود از پزشک کاروان قبل از سفر عواقبی همچون بازگشت به ایران بدون انجام اعمال حج، فوت یا بستری شدن طولانی مدت را به همراه دارد.
* اعتیاد و یا حمل مواد مخدر موجب بازداشت فرد توسط پلیس عربستان و عدم انجام مناسک حج می‌شود.
* دست‌های آلوده و ناخن‌های بلند منبع انتشار آلودگی و باعث ابتلا به انواع بیماری‌های واگیردار است.
* با استحمام و شستن و تعویض لباس، از اذیت شدن هم کاروانی‌های خود جلوگیری کینم
* مسواک زدن مرتب و حفظ بهداشت دهان و دندان سفر راحت تری را به ارمغان می‌آورد.
* عدم رعایت رژیم بخصوص در بیماران دیابتی، قلبی و کلیوی موجب بستری شدن و هدر رفتن بخشی از این سفر معنوی خواهد شد.
* خوردن غذاهای مانده موجب بیماری‌های گوارشی مانند اسهال و استفراغ و از دست رفتن فرصت‌های زیارتی می‌شود.
* مصرف به اندازه و پرهیز از پرخوری سلامت شما را در طول سفر تضمین می‌نماید.
* مصرف نوشابه‌های گازدار باعث بروز انواع مشکلات مانند یبوست، افزایش قند خون و.. می‌شود
* عمل به توصیه‌های افراد غیر پزشک در مورد تغییر مصرف داروی ضد بارداری بانوان را دچار عوارضی جدی خواهد نمود.
* در استفاه از کولر و دیگر وسایل باید وضعیت دیگران را در نظر بگیریم.
* دستانتان را به طور مرتب بشوئید و از تماس آن، با چشم‌ها، بینی و دهان خوداری کنید.
* با بدن گرم و عرق کرده در برابر باد پنکه و کولر قرار نگیرید.
* غرغره و استنشاق مرتب آب نمک تاثیر بسیار خوبی در بهبودی مشکلات تنفسی دارد.
* استفاده نادرست از توالت فرنگی و پوشیدن دمپایی ابری و نا‌مناسب در سرویس‌های بهداشتی موجب زمین خوردن و آسیب‌های جدی می‌شود.
* خروج از محل کاروان در ساعت‌های گرم روز موجب گرمازدگی و عواقب وخیمی خواهد شد.
* حتما در زمان خروج از کاروان بطری آب سالم برای نوشیدن به همراه داشته باشید.
* با مراقبت‌های لازم از عرق سوز شدن بدن خود جلوگیری کنید.
* یبوست با مصرف صحیح غذا، سبزیجات و میوه قابل پیشگیری است.
* مسمومیت غذایی به راحتی قابل پیشگیری و به سختی قابل تحمل است.
* طواف خود را به آرامی انجام دهیم و به دیگران فشار نیاوریم.
* از هجوم به سمت حجر الاسود بپرهیزید تا خود و دیگران دچار آسیب ننمایید.
* در عرفات و منا به تنهایی از چادر خود دور نشوید تا از گم شدن شما جلوگیری شود.
* رعایت بهداشت و نظافت محیط عرفات، مشعرالحرام و منا وظیفه جدی ماست.
* جمع آوری سنگ‌های آلوده و نا‌مطمئن سلامتی شما را تهدید می‌نماید.
* در رمی جمرات مراعات حال سالخوردگان و زائران دیگر ضروری است.
* عمل حلق باید به صورت بهداشتی در محل‌های مخصوص و توسط افراد مجرب انجام شود.
* در صورت ابتلا به بیماری، برای بهبودی سریع‌تر: استراحت کامل داشته باشید زیرا استراحت کلید درمان شما است. مایعات گرم، سبزیجات و میوه جات تازه، سوپ، چای کم رنگ و ماست به مقدار زیاد مصرف نمایید. به طور مرتب آب نمک، قرقره و استنشاق نمایید.