دیدبان: سه شنبه و چهارشنبه پیش رو، نخستین مذاکرات هسته ای رسمی دولت یازدهم با کشورهای موسوم به 5+1 در ژنو رقم خواهد خورد. این مذاکرات از جهات مختلف دارای اهمیت ویژه ای است؛ یادداشت ذیل نگاهی خواهد داشت به برخی نکات و ویژگی های این دور از مذاکرات و رویکرد هسته ای تیم جدید در دولت جدید:

1. طرف مذاکره کننده ایرانی با قوت و قدرت وارد مذاکره خواهد شد؛ این قوت و قدرت و به عبارت بهتر " دست پر بودن " طرف ایرانی به چند دلیل رخ داده است که می توان به این موارد اشاره کرد:

• ایستادگی و مقاومت ملت ایران در برابر فشار تحریم های فراوان که هیچ گونه کوتاهی در این موضوع را نپذیرفتند؛ این امر باعث شده است که طرف ایرانی به طرف مقابل بفهماند که تحریم ها اثری در کاهش اراده ملی و قدرت علمی ایران نداشته و ندارد و این رویکرد باید تغییر کند.

• رهبر انقلاب به صراحت درباره اعتقاد خود به دستگاه دیپلماسی و هیات دیپلماسی ایران اشاره کرده و فرمودند که به این هیات خوشبین هستند و از تلاش های بی وقفه این هیات در نیویورک نیز تشکر کردند. اعتماد و خوش بینی رهبر انقلاب به هیات دیپلماتیک ایرانی سرمایه دیگر این تیم است؛ تیمی که اختیار فراوانی را نیز به جهت این اعتماد داراست.

2. در شرایطی که طرف ایرانی اعلام کرده بود حاضر است در سطح وزیر شرکت کند، طرف 5+1 حاضر به حضور در این سطح نشدند. مشخص بود در صورت برگزاری مذاکره در سطح وزیر، زمان کوتاه تری برای اتخاذ تصمیمات سپری می شد و این به پیشرفت مذاکرات نیز کمک می کرد؛ از آنجا که وزیر خارجه و تیم هسته ای کشورمان از پشتوانه حمایتی و خوش بینی و اعتماد رهبر انقلاب و ملت ایران برخوردار بودند، اختیار اتخاذ تصمیم برای آنان بهتر و بیشتر فراهم بود؛ در حالی که طرف غربی از چنین قدرت و اختیاری در اتخاذ تصمیمات برخوردار نبود و این امر را باید برای طرف 5+1 حتی یک شکست نیز به حساب آورد.
3. به نظر می رسد نتیجه مذاکرات بیشتر به واکنش طرف 5+1 بر میگردد. تیم ایرانی از بسته پیشنهادی جدید سخن گفته و با اعتمادی که ملت و رهبری به آنان دارند، شرایط مناسبی برای تصمیم گیری نیز دارند، اما معلوم نیست طرف مذاکره کننده چنین اختیاری را دارا باشد. هراس گروه 5+1 از حضور در سطح وزیر نشان می دهد که تصمیم گیری در برابر رویکرد منطقی و جدید ایران ، آنان را از هم اکنون به چالش کشانده است.
4. تیم هسته ای فعلی کشورمان نباید بی توجه به سابقه مذاکرات و تجربیات گذشتگان عمل کند. به نظر می رسد تیم فعلی باید از تجربیات گران بهای تیم های مذاکره کننده قبلی مخصوصا دکتر سعید جلیلی و دکتر علی لاریجانی بهره فراوانی ببرد.
5. ما باید بپذیریم طرف امریکایی در این مذاکرات نقشی محوری دارد. هیات دیپلماتیک ایران باید بتواند در تیم طرف مقابل شکاف ایجاد کند و اروپایی ها را – که نگاه مثبتی هم به دولت و روحانی و ظریف دارند – با خود همراه ساخته و یا لا اقل بر ایجاد شکاف بیشتر آنان با طرف امریکایی تلاش کند. به هر حال طرف امریکایی که نماینده دولتی بی منطق، زورگو و در پنجه صهیونیست هاست، مشکل ساز خواهد بود.

6. ایجاد انتظار نتیجه برای این مذاکرات اقدام اشتباهی است که گاه از سوی دولت و مخصوصا رسانه های وابسته و حامی دولت به شدت به چشم می خورد. نباید انتظار به نتیجه رسیدن در این دور مذاکرات را بوجود آورد و گمان کنیم با یک یا دو مذاکره پرونده هسته ای ایران حل خواهد شد؛ مذاکرات یک پروسه زمان بر است و ایجاد این امید در مردم که پرونده به زودی به نتیجه خواهد رسید و نتایج خوبی در زندگی مردم خواهد داشت، امر غلطی است که باعث سرخوردگی در مردم خواهد شد. راقم این سطور بر این عقیده است که به نتیجه رسیدن پرونده هسته ای در زمانی کمتر از 1 سال تصوری خوش بینانه است.
7. راقم این سطور مطرح کردن بحث به پایان رسیدن و حل شدن پرونده هسته ای ایران در مدت زمان کوتاه را متاسفانه بازی غربی ها و طرف آمریکایی می داند که چندین بار این توهم را در مواقع مختلف بیان کردند؛ برای نمونه مذاکره تلفنی کری با لاوروف. از اولین اهداف این امر مورد فوق الذکر است؛ همچنین القای این مطلب در رسانه های تبلیغاتی و خبری دنیا ، که بیشتر هم در اختیار طرف مقابل است ، که ایران به دنبال توافق نیست و گرنه امکان ختم این پرونده در 6 ماه وجود داشت. به نظر می رسد ورود ما به این موضوع بازی در زمین طرف مقابل است.
8. تیم هسته ای ما نیز نباید از یاد ببرد که چه وظیف سنگینی بر دوش دارد و قرار است از چه حقی دفاع کند؛ حقی که بخاطر آن سختی های فراوانی را ملت تحمل کردند و خون های زیادی نیز به پای آن ریخته شده است. این تیم نیز اجازه ندارد با گرفتن چند امتیاز بی ارزش حق و حقوق ملت ایران را رایگان بفروشد. ما نباید در برابر دُر غلطان، آب نبات بگیریم؛ بلکه باید حد اقل دُر غلطان بگیریم.

موفقیت تیم مذاکره کننده کشورمان در مذاکرات پیش رو را از خداوند طلب می کنیم.