دیدبان؛ «برجام» واژه‌ای است که مردم ایران در این سالها به وفور شنیده اند و حیات اقتصادی آنها به نحوی با آن عجین شده است.
قبل از امضای آن آقای رئیس جمهور حل مشکل آب خوردن مردم را هم به امضای برجام و برداشتن تحریم‌ها گره زد.[1]طبق اظهارات وی مذاکره با جهان یعنی مذاکره با آمریکا چرا که آمریکا کدخدای جهان است و بستن با آن به‌صرفه‌تر از بقیه است.[2]
با زمینه‌سازی‌هایی که قبل از رسیدن به توافق شده بود همگان انتظار معجزه های بزرگ بعد از اجرایی شدن برجام و رفع همه تحریم‌ها را داشتند. مذاکرات صورت گرفت و توافقات آن طور که آقایان می‌خواستند انجام شد. حال نوبتِ جشن و شادی و پایکوبی بود. روزنامه‌های برجامیّون تیتر رهایی و رفع تحریم ها را برجسته کردند و جناب رئیس جمهور هم به تیم مذاکره کننده نشان لیاقت و خدمت اهدا کرد.
اما طولی نکشید که پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا زمزمه‌هایی مبنی بر خروج کدخدا از این توافق به گوش ها رسید. ابتدا که برجامیّون سخن از این میگفتند که آمریکا نمیتواند این کار را انجام دهد و این یک توافق بین‌المللی است. آقای ظریف شخصاً با حالتی تمسخر آمیز بیان کردند آمریکا نمیتواند از برجام خارج شود.[3]
اما پس از خروج آمریکا، جناب رئیس جمهور که ابتدا آمریکا را کدخدا معرفی کرده بود اینک آنها را مزاحم برجام معرفی و به نحوی از خروج آنها ابراز خشنودی کرد. همراهانش هم همان را تیتر زدند.
اکنون وقت آن بود که برجامیّون برای رهایی از منجلابی که در آن فرو رفته بودند اقدامی انجام دهند. تمام آنچه به مردم وعده داده و دل خود را برای آن صابون زده بودند پس از خروج آمریکا تقریبا هیچ شد. اما آنها حاضر به پذیرش اشتباه خود نبودند. و صحبت‌های ناصحان هم در آنها اثری نداشت.
این بار برجامیّون در اردوگاه جدیدی چادر زدند و دل خود را به سراب اروپا خوش کردند.
کشورهای اروپایی بعد از خروج آمریکا از برجام بیانیه‌ای صادر و حمایت خود از ایران را اعلام و از اعمال تحریم‌های جدید ابراز تأسف کردند.[4] در مورد برجام ثانویه و مذاکرات پسابرجامی هم اتحادیه اروپا اعلام کرد: «هر چه تهران بگوید.»
بعد از خروج آمریکا از برجام، اروپا از راه اندازی یک کانال مالی مستقیم با ایران به منظور دور زدن تحریم‌های آمریکا و حفط برجام خبر داد که به SPVمعروف شد. SPVکه قرار بود قبل از آغاز تحریم های آمریکا[5] اجرایی شود، همچنان خبری از آن نیست. یعنی عملاً اروپاییها هیچ اقدامی برای حفظ برجام انجام ندادند و فقط به صورت لفظی خود را متعهد به آن می‌دانستند.[6]
اما به این بسنده نکرده و ظاهراً کشورهای اروپایی قصد ادامه این نمایش ساختگی مخالفت با آمریکا را ندارند و می‌خواهند با اعمال تحریم‌های جدید و فشار به ایران با آمریکا همراهی کنند.[7] یعنی برجام با آن همه هزینه، «هیچ». جالب اینجاست که برجامیّون در داخل کشور هنوز نه تنها حاضر به قبول اشتباه خود نشده، بلکه در تلاش هستند تا مذاکرات مجددی را با آمریکا و اروپا داشته باشند که قطعاً این بار مذاکرات منحصر به فعالیت هسته‌ای ایران نخواهد شد.
امروز که بی‌حاصلی مذاکره با غرب بر همگان ثابت و بد عهدی آنها روشن شده است؛ باید این جمله جناب رئیس جمهور را به ایشان و برجامیّون یادآور شد که: «کشورها مگر دیوانه شده اند که با آمریکا مذاکره کنند.»
لذا انتظار می رود که آقایان، تجربه ای که خسارت محض(برجام) برای جمهوری اسلامی بود را تَکرار نکنند و بر خلاف رویه سابق برای یک بار هم که شده به توان داخلی کشور، اقتصاد مقاومتی و استعداد و شور جوانان کشور تکیه کرده و مطمئن باشند که پشتشان را مانند آمریکا و هم قطارانش خالی نخواهند کرد.