به گزارش دیدبان به نقل از پارس ، استهلال تلاش برای رؤیت هلال ماه را گویند. این عمل دارای ارزش نجومی است، زیرا ماه قمری ممکن است ۲۹ یا ۳۰ روز باشد و مشاهده ماه نو گاه کاری دشوار و نیازمند محاسبات نجومی است. از نظر اسلام نیز این کار مهم و مستحب محسوب می‌شود. زیرا مناسبت‌های دین اسلام بر مبنای گاه‌شمار قمری تنظیم شده است.پیرامون همین موضع اختلافات علمی و فقهی در جهان اسلام وجود دارد که«پارس» در گفتگویی کوتاه با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده، رییس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی حوزه علمیه قم ومسوول ستاد ترویج احکام، این موضوع را مورد بررسی قرار داده است در عین حال که قدری در مورد زکات فطریه نیز با وی سخن گفته شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده، رییس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی حوزه علمیه قم و مسوول ستاد ترویج احکام در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «پارس»، در مورد علت اختلاف کشورهای اسلامی در رویت ابتدای ماههای قمری گفت: این موضوع به دلیل اختلاف در افق است. بالاخره تفاوت هایی از نظر افق وجود دارد که در برخی نقاط هلال زودتر رویت می‌شود. در منطقه دیگری ممکن است اصلا رویت نشود.
وی افزود: البته این تنها دلیل اختلاف نیست. گاهی اختلاف به فتاوای مراجع محترم و ملاک‌هایی که برای این موضوع دارند بر می‌گردد که گاهی برخی از مراجع، اتحاد افق را شرط می‌دانند واظهار می دارند اگر در یک منطقه‌ای ماه رویت شد، نقاطی که دارای افق متحد با آن منطقه است برای آنجا هم کافی است لیکن برای نقاط دیگر کافی نیست.
وی اضافه کرد: بعضی دیگر از بزرگوراران، اتحاد در شب را کافی می‌دانند یعنی بلاد، کشورها و شهرهایی که شبشان با یکدیگر مشترک است ولو چند ساعتی با هم مشترک باشد. یعنی فرضا اگر اینجا شب است، در آن مناطق هم شب باشد. ولو این که چند ساعت اختلاف داشته باشند براساس این دیدگاه در یک جا اگر ماه رویت شد برای تمام مناطقی که اتحاد در شب داشته باشند، کفایت می‌کند و این امر تقریبا یک نیم‌کره را در برمی‌گیرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده به نظر برخی دیگر از فقها اشاره کرد و گفت: گروهی دیگر از فقها بر این باورند که اگر در یک کشور از کشورهای اسلامی، ماه، رویت شد برای بسیاری دیگر کافی است؛ در حالی که به فتوای مرجع دیگر کفایت نمی‌کند و عمل مکلف باید براساس اجتهاد خود در صورتی که خودش مجتهد است و یا فتوای مجتهد باشد که اگر این اختلاف در فتوا بود، اختلاف در عمل هم پیش می‌آید و در نتیجه ممکن است افراد دو روز متفاوت را بر این اساس عید بدانند.
رییس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی حوزه علمیه قم، دیدگاه دیگر فقها را رویت حسی ذکر کرد و گفت: در این نگاه، رویت با چشم عادی یا چشم مسلح، مورد نظر است که در این‌باره هم تفاوت نظر فتوای فقهی وجود دارد که برخی فقها دیدن با چشم مسلح را کافی می‌دانند اما عده دیگر کافی نمی‌دانند. بر این اساس اگر مرجع تقلیدی برایش ثابت شد که ماه با چشم مسلح مانند تلسکوپ و دوربین رویت شده است، اعلام می‌کند که روز بعد اول ماه جدید است اما برای مجتهد دیگر یا مقلد آن مجتهد یا مرجع که رویت با چشم مسلح را کافی نمی‌داند، اول ماه ثابت نشده و آن روز را باید آخر ماه قبل بداند.
حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده تاکید کرد: اگر شخصی مقلد مرجعی است که فرضا رویت با چشم مسلح را کافی نمی‌داند و شخص بداند که حاکم براساس رویت با چشم مسلح حکم کرده است؛ اینجا نمی‌تواند تبعیت کند اما مخالفت هم نمی‌تواند بکند و اگر آن مخالفت نباشد اختلافی پیش نخواهد آمد.
مسوول ستاد ترویج احکام در پاسخ به سوالی در مورد میزان زکات فطر ماه مبارک رمضان گفت: فقها فرموده‌اند که احتیاط پرداخت قوت غالب است که البته برخی فقها احتیاط واجب دارند و برخی احتیاط مستحب، یعنی آنچه را بیشتر مصرف دارند، پرداخت کنند. بر این اساس باید ببینید قوت غالب چه چیزی است که بر این اساس میزان زکات فطره برای هر نفر سه کیلو گندم، خرما، برنج و مانند آن خواهد بود.
وی افزود:برای پرداخت زکات فطره نیاز به پرداخت جنس نیست بلکه در زکات فطره، پرداختن قیمت اشکالی ندارد و می‌توان قیمت سه کیلو گندم، خرما یا برنج را به نیت زکات فطره پرداخت.
رییس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی حوزه علمیه قم درخصوص زمان پرداخت زکات فطره گفت: زمان پرداخت زکات فطره از شب عید فطر تا ظهر روز عید است و در این فاصله باید پرداخت شود و احتیاط هم آن است که پیش از نماز عید زکات فطره را بپردازد و عمدا نباید تأخیر شود و حتی فرموده‌اند اگر کسی دسترسی به فقیر ندارد و امکان مصرف زکات فطره در مصارف او نیست باید آن را جدا کرده، کنار بگذارد که بعدها به مصرف برساند.
وی تاکید کرد: پرداخت زکات فطره واجب و خواندن نماز عید مستحب است، خواندن نماز عید فطر مشروط به پرداخت زکات فطره نیست.
حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده افزود: پرداخت زکات فطره تنها به کسانی که در ماه رمضان روزه گرفته‌اند اختصاص ندارد، حتی کسانی که نسبت به روزه عذر داشته‌اند و یا از روی عمد و غیرعمد روزه نگرفته‌اند، زکات فطره بر آنان واجب است.