اشاره:
دیدبان: پس از پيروزي انقلاب اسلامي در اغلب سال ها، روز 16 آذر به عنوان روز دانشجو گرامي داشته مي‌شد؛ در بیشتر سالهاي پيش از رياست جمهوري سيدمحمد خاتمي، اين روز تنها با يك پيام وزراي علوم و بهداشت همراه بود؛ اما با روي كار آمدن خاتمي و توجه ويژه وي به دانشجويان، رئيس جمهور تبديل به يكي از اكرام كنندگان اين روز شد؛ سخنراني هاي وي در اين روز معمولا با حواشي همراه بود؛ اين سنت حسنه – فارغ از حواشي ناخوشايندي كه براي آن بوجود آمد – را محمود احمدي نژاد نيز ادامه داد؛ احمدي نژاد نيز همانند خاتمي در ظاهر توجه ويژه‌اي به قشر دانشجو و بزرگداشت روز دانشجو داشت؛ جالب اينجاست كه سخنراني هاي احمدي نژاد نيز با حواشي خاصي همراه بود. يادداشت زير نگاهي خواهد داشت به برخي از مهم ترين سخنراني‌هاي رؤساي جمهور و حاشيه‌هاي پيرامون آن در روز دانشجو كه خواندنش خالي از لطف نيست.
از ابتداي پيروزي انقلاب تا پايان دولت هاشمي؛ بی توجهی، بی حاشیه ای:
در اين سال‌ها خبري از حضور رئيس جمهور در ميان دانشجويان به عنوان روز دانشجو نبود؛ در سالهاي اوليه انقلاب دولت بيشتر درگير مسئله جنگ بودند و كشور داراي رئيس جمهور و نخست وزير بود؛ در كشور درگيرشده با جنگ در آن روزها، تنها توجه دولتي به روز دانشجو، پيامي بود كه وزراي بهداشت و علوم همه ساله صادر مي‌كردند و هميشه با نوعي كلي گويي همراه بود.
حتي دولت هاشمي نيز همين روند را ادامه داد و رئيس جمهور هيچ سخنراني در اين ايام و با عنوان روز دانشجو نداشت؛ البته هاشمي رفسنجاني در 16 آذر سال 1373 در اجتماع دانشجويان بسيجي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور حضور يافت و گفت : « حضور بسيجيان در دانشگاه‌ها نويد حضور اسلام و انقلاب در آينده كشور است»؛ هاشمي در اين ديدار تأكيد كرد كه « دانشجويان بسيجي بايد به همگان ثابت كنند كه بسيج در همه صحنه ها از جمله صحنه علم و دانش نيز سرآمد است» (1) سخنراني هاشمي بيشتر به سخنراني در جمع بسيجيان شبيه بود تا در جمع دانشجويان؛ وي در سخنراني خود با اشاره به دانشجويان دختر بسيجي در كشور اشاره كرده و عنوان كرد: « حضور دانشجويان دختر بسيجي همسنگ حضور برادران و مردان بسيجي نشان از عدالت و آزادي و صحت و سلامت راه انتخابي آنان است.» (2) اين گردهمايي يك اجتماع دانشجويي محض محسوب نمي‌شد، و نمي‌شد نام حضور در يك دانشگاه را بر آن نهاد؛ هرچند كه افراد حاضر در سخنراني همه دانشجو بودند. ديگر اينكه اين كم حاشيه‌ترين و به عبارت بهتر سخنراني هاشمي رفسنجاني، يك سخنراني بي حاشيه مطلق محسوب مي‌شد و يك سخنراني معمولي به حساب مي‌آمد.
دولت خاتمي؛ سخنراني‌هاي پر حاشيه:
سيد محمد خاتمي را بايد مبدع حضور رئيس جمهور در يك دانشگاه و در اجتماع دانشجويان در روز دانشجو دانست. خاتمي با شعارهاي خود در ايام انتخابات نشان داده بود كه نسبت به دولت قبل از خود، توجه بيشتري به قشر دانشجو دارد. زمينه حضور در يك دانشگاه در روز دانشجو در دومين سال رياست جمهوري خاتمي بوجود آمد.
سخنراني‌هاي خاتمي در دانشگاه‌ها معمولا رنگ و بوي خاص و انقلابي داشت؛ از اين رو سخنان وي، بيشتر از آنكه به مذاق نيروهاي طرفدار نظام خوش نيايد، باب ميل ساختار شكنان افراطي نبود؛ خاتمي همواره خود را و وظايف خود را در چارچوب قانون تعريف مي‌كرد، حال آنكه برخي از همين اصلاح طلبان خواستار تجاوز خاتمي از حدود قانون بودند. بررسي چند سخنراني وي نشان مي‌دهد كه طرفداران سالهاي اول خاتمي در سال آخر دولت او، هنگام سخنراني وي به چنان اعمال قبيحي دست زدند كه واكنش شديد خاتمي " آرام " را در پي داشت.
1. سال 1377، دانشگاه صنعتي شريف: سخنراني آرام
خاتمي در 16 آذر 77 به دانشگاه صنعتي شريف رفت تا به سخنراني بپردازد. اين اولين سخنراني خاتمي در روز دانشجو بود. خواندن بخش‌هايي از سخنراني خاتمي بسيار جذاب به نظر مي‌رسد:
خاتمي در سخنراني خود در جمع دانشجويان دانشگاه شريف عنوان كرد كه « ما با انقلاب از وابستگي سياسي و عملي رهايي پيدا كرديم و امروز براي خودمان تصميم مي‌گيريم و حتي اگر اشتباه كنيم خودمان اشتباه مي‌كنيم و از بيرون بر ما تحميل نمي‌شود». همچنین خاتمي گفت : « اگر گفته شود بخشي از حاكميت و يا نيروي نظامي به بسيج سرويس دهد، به معناي آلت دست بودن بسيج در دست گروه خاص نيست، بسيج بايد در دانشگاه‌ها حضور داشته باشد».
خاتمي در سخنراني خود گريزي هم به پرونده قتل داريوش فروهر و همسرش زد و گفت: « بنده با قاطعيت اين جنايت را پيگيري مي‌كنم و اين عملي محكوم است». (3) وي عنوان كرد كه براي شناسايي عاملان قتل فروهر و همسرش تا آخر جلو خواهد رفت.
خاتمي در مغالطه آشكار و در پاسخ به اتهام ليبرالي بودن دولت گفت « همانطور كه غربزدگي بد است،ضديت با ليبراليزم به نوعي فاشيزم دچار مي‌شود». (4) كه البته در جواب این ادعای عجیب بايد گفت غلط دانستن مباني ليبراليزم به سبكي كه غرب ترويج مي‌كند، اصلا به معناي داشتن نگاه فاشيستي نيست.
خاتمي همچنين به ستايش غرب به شكلي خاص پرداخت و گفت اگر غرب بد اخلاقي دارد، همين غرب مشروطيت هم دارد؛ البته بايد متذكر شد مشروطيتي كه غرب در قرون اخير بدان رسيده بسيار نازل تر از مشروطيتي است كه اسلام در چهارده قرن قبل آن را تجويز نموده است.
خاتمي همچنين به اهميت اجراي قانون و برخورد با متخلفين از قانون اشاره كرده و گفت: « اگر كسي از چارچوب قانون بيرون برود، برخورد مي‌كنم و به قانون كشاندن نيز از طريق قانون خواهد بود». (5)
از جمله حواشي جالب سخنراني رئيس جمهور در اين مراسم اين بود كه نام سئوال كنندگان از رئيس جمهور اعلام نمي‌شد و تنها به ذكر شماره‌اي پرداخته شد و به گونه اي عمل مي‌شد كه گويي امنيتي براي آنان وجود ندارد و اگر نامشان برده شود جانشان به خطر مي‌افتد؛ البته اين بازي كودكانه اي بيش به نظر نمي‌رسيد.
2. سال 1378، دانشگاه علم و صنعت: سخنراني انقلابي
دومين سخنراني خاتمي در دانشگاه و روز دانشجو را بايد يكي از سخنراني هاي انقلابي و متعهدانه خاتمي دانست كه داراي مرزبندي صريح با دشمن بود.
خاتمي در اين سخنراني كه در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد رئيس جمهور درباره رابطه خاص ما با آمريكا و وجود ديوار بلند بي اعتمادي ميان دو كشور، با اشاره به بعضي خيانت هاي امريكا در حق مردم ايران از جمله كودتاي 28 مرداد 32 گفت: « وقتي ما مي‌گوئيم ميان ما و امريكا ديوار بلند بي اعتمادي است، شعار نمي‌دهيم. ملت ايران احساس مي‌كند از 28 مرداد 32 تا پيروزي انقلاب اسلامي، آمريكايي ها بر سرنوشت ما مسلط بودند و آيا اين ملت حق ندارد خسارات وارده و تحقيرها و توهين هاي روا داشته شده در اين مدت را ناشي از سياست هاي آمريكا بداند؟... مسئله دشمني ما با امريكا نيست، بلكه مهم تر از آن يك فلسفه و ديدگاه است كه اين ملت ذلت را نمي‌پذيرد و اساس روابط ميان ملت ها را احترام متقابل مي‌داند.» (6)
خاتمي با مرور تاريخ انقلاب با رهبري امام عنوان كرد كه اگر اعتقاد ديني نبود چيزي به نام ايران در چهان باقي نمي‌ماند. خاتمي تأكيد كرد كه دانشجويان بايد منادي ارزش‌ها و اصولي باشند كه هويت تاريخي و فرهنگي اين ملت را تشكيل مي‌دهند كه اسلام عزيز در رأس آن است.
خاتمي همچنين با اشاره به وقايع كوي دانشگاه عنوان كرد كه عده اي ميخواستند دانشجويان را مظهر خشونت معرفي كنند اما « خوشبختانه جامعه دانشگاه ما با تدبير و شكيبايي راه خود را از آشوبگران جدا كرد.» (7)
خاتمي همچنين با اشاره به حوادث كوي دانشگاه و روند پرونده آن عنوان كرد كه « از روند پيگيري پرونده كوي دانشگاه شخصا راضي نيستم، و انتظار دارم با سرعت عمل و دقت بيشتري اين پرونده بررسي شود كه متهمان بعد از مدتي طلبكار نشوند و دانشجويان نيز بدهكار نشوند». همچنين خاتمي در واكنش به جمله يكي از دانشجويان كه گفت « خاتمي، آخرين اميد رسيدگي به مسئله كوي دانشگاه است»، گفت: «من از شما مي‌خواهم كه اين ديدگاه را اصلاح كنيد؛ شما نبايد منتظر قهرمان باشيد».(8)
از حواشي اين مراسم اين بود كه عده اي دانشجويان تصوير بزرگي از كارت عضويت رئيس جمهور در بسيج مستضعفين را با خويش حمل مي‌كردند. برخي از دانشجويان در مراسم نيز هنگامي كه برخي از شعارهاي انقلابي ديگر دانشجويان را با سوت و كف سركوب مي‌كردند شعار مي‌دادند « انحصار حيا كن، دانشگاه را رها كن». دانشجويان حاضر در مراسم با شعارهاي « دادگاه انقلابي ، تشكر تشكر »، « خاتمي دلاور، پيرو خط رهبر» به ابراز نظر و دفاع از خاتمي در برابر ساختار شكنان پرهياهو پرداختند.
سخنان خاتمي در تأكيد بر مباني ديني و اسلامي و مرزبندي صريح و روشن با امريكا باعث شد حسين شريعتمداري در سرمقاله روزنامه كيهان به حمايت از سخنراني خاتمي پرداخت و برخي از دوستان خاتمي را كه در باطن و در عمل با گفتمان خاتمي مشكل دارند را مورد نكوهش قرار داد؛ مقصود شريعتمداري دوستان افراطي خاتمي بود كه رويكردي ساختارشكنانه نيز داشتند. (9)
3. سال 1379؛ دانشگاه تربيت مدرس: ايجاد هياهو توسط ساختار شكنان
سخنراني بعدي خاتمي اما با حاشيه بيشتري همراه بود. سومين سخنراني خاتمي در آذرماه 1379 بود كه در دانشگاه تربيت مدرس برگزار شد. در این مراسم كه عده‌اي با تصاوير خاتمي و مصدق در ميان جمعيت حضور داشتند، رئيس جمهور گفت « ما هنوز بلد نيستيم چگونه يكديگر را تحمل كنيم، بايد مواظب باشيم كه وقتي يك گروه با رأي اكثريت روي كار مي‌آيد، اقليت را كنار نزند و نيز اقليتي كه در انتخابات رأي نياورده با هر شيوه اي قصد كنار زدن اكثريت را نداشته باشد.»
خاتمي به طرفداران افراطي اش گوشزد كرد كه « امروز هرگونه سخن از تغيير در قانون اساسي كه به تغيير نظام تعبير شود، خيانت به ملت و اصلاحات است».خاتمي در پاسخ به دانشجوياني كه درباره قتل‌هاي زنجيره‌اي شعار مي‌دادند " خاتمي، خاتمي، افشا كن، افشا كن"؛ گفت: « چيز پنهاني نيست كه افشا شود، و اين توقعات هم نابجاست... قتل‌هاي زنجيره اي يك غده سرطاني بود كه در دستگاه امنيتي ما قرار داشت كه تا آنجا كه به بنده مربوط مي‌شد، عاملان قتل ها شناخته شدند، و غده سرطاني از وزارت اطلاعات حذف شد كه اگر همراهي رهبر انقلاب در اين زمينه نبود تلاش ما به جايي نمي‌رسيد». (10)
در پرسش و پاسخ صورت گرفته در اين جلسه، خاتمي در پاسخ به سوالي درباره قوه قضاييه گفت: « من در حيطه سه قوه، تذكر و اخطار دادم اما تعبير "جلوگيري از قوه قضاييه را نمي پسندم"؛ اين قوه مستقل است و طبق تشخيص خودش عمل مي‌كند... اگر زماني ديديد كه رئيس جمهوري مي‌خواهد نظرش را بر قوه خودش يا ديگر قوا تحميل كند بدانيد گام در راه ديكتاتوري گذاشته است.» (11)
البته اين مراسم نيز با حاشيه هايي همراه بود؛ هو كردن هاي برخي از دانشجويان در حين سخنراني خاتمي، و در مواقعي كه سخنان خاتمي به مذاق ساختار شكنان خوش نمي‌آمد، از اين جمله است؛ رئيس جمهور خطاب به عده اي كه با هياهو نظم مجلس را مدام به هم مي ريختند گفت » در حيرتم كه عده اي كه عقبه شان صد نفر هم نيست شلوغ مي‌كنند و اجازه نمي‌دهند دانشجويان مراسم خود را برگزار كنند. شما بايد جلوي اين ها را بگيريد». دانشجويان نيز يكصدا و با صداي صلوات آنها را خاموش كردند. اين اتفاق چندين بار رخ داد كه با تلاش ديگر دانشجويان خاموش شد. هياهوي ساختار شكنان معمولا زماني رخ مي‌داد كه خاتمي در دفاع از عملكرد نظام سخن مي‌گفت ، همانند جريان پيگيري ماجراي قتل‌هاي زنجيره اي.
4. سال 1383؛ دانشگاه تهران: سوت زنان ديروز؛ فحاشان امروز
سخنراني آذرماه سال 83 خاتمي در دانشگاه تهران كه آخرين سخنراني خاتمي در روز دانشجو در دوران رياست جمهوري محسوب مي‌شد، اهميت خاصي داشت؛ عده اي كه زماني خاتمي را مهره ي خود براي تغيير نظام مي‌دانستند و تلاش داشتند تا خاتمي را بدين امر سوق دهند، و امروز در اهداف خود كاملا نااميد شده بودند و ديگر زماني هم براي آنان و اهداف براندازانه شان وجود نداشت، دست به انتقادات شديد و تهمت پراكني عليه خاتمی زدند. برهم زدن سخنراني رئيس جمهور از اولين اهداف اين گروه بود. اين بار افرادي كه تا ديروز به مخالفت با رئيس جمهور معرفي مي‌شدند به حمايت از رئيس جمهور پرداختند. بررسي اين سخنراني قابل توجه به نظر مي رسد:
خاتمي در اين مراسم، سخنراني كوتاهي درباره 16 آذر و ماندگاري آن انجام داد و بيشتر وقت جلسه به پرسش و پاسخ گذشت. آثار و نشانه‌هاي اعتراض عده اي از سوت زنان ديروز براي خاتمي از همان آغاز جلسه به چشم مي‌خورد. اما خاتمي تلاش كرد تا بدون توجه به هياهوهاي اين عده به سخنراني خود ادامه دهد و فضا را آرام كند.
از آنجا كه براي سخنراني رئيس جمهور سالن نسبتا كوچكي را نسبت به جمعيت استقبال كنندگان پيش بيني كرده بودند، در حين سخنراني، هجوم دانشجوياني كه بيرون سالن بودند باعث شكسته شدن شيشه هاي درب سالن گرديد كه باعث شد عده اي از دانشجو به زحمت وارد سالن شوند. اين اتفاق خود هيجاناتي را بوجود آورد.
عده اي از دانشجويان در هنگام سخنراني خاتمي فرياد مي‌زدند : « بسه دروغ، بسه دروغ»؛ كه خاتمي پاسخ داد شما بايد منطقي باشيد. بعد از سخنان نماينده برخي از تشكل‌هاي دانشجويي، عده اي از دانشجويان فرياد زدند «مرگ بر ديكتاتور- خاتمي؛ تو به ما پشت كردي» كه خاتمي پاسخ داد: نه هنوز رويم به طرف شماست. خاتمي ادامه داد: بايد دموكراسي را قبول داشته باشيم. فقط ديكتاتورها هستند كه غير خودشان را قبول ندارند... ما بايد عقايد مختلف يكديگر را تحمل كنيم ... »؛ كه عده اي شعار دادند: « باز دروغ، باز دروغ». رئيس جمهور با متانت گفت: « اگر بناي شما بر اين است كه من حرف نزنم من پا مي‌شوم و مي‌روم. اگر به من حق مي‌دهيد كه حرف بزنم لطفا ساكت باشيد و هركس نميخواهد برود بيرون تا كسان ديگر بيايند داخل». خاتمي همچنين گفت: «حالا نوبت من است»؛ عده اي شعار دادند « مزخرف، مزخرف». خاتمي گفت: « انشاءالله بعد از من كساني خواهند آمد كه خوب عمل خواهند كرد.»
زماني كه خاتمي گفت من اولا شهادت روشنفكري ام را بدهم؛ عده اي شروع كردند به هو كردن خاتمي كه در اين زمان خاتمي نيز به اين اهانت ها واكنش نشان داد و با عصبانيت گفت: « اين خلاف مصالح ديگران و روش دموكراتيك است. چند نفري هستند كه هو مي‌كنند.كاري نكنيد كه بگويم بيرونتان كنند. آدم باشيد. آدم هايي كه تحمل ديگران را ندارند خدا نكند به قدرت برسند. در همه چيز انحراف ايجاد كرديد حالا آمديد اينجا نمي خواهيد كه ما حرف بزنيم.»
خاتمي در ادامه صحبت هاي خود با اشاره به عظمت هاي حضرت امام و شجاعت و شفافيت ايشان در بيان مواضع نوي خود گفت « امروز همانهايي كه خواستار آزادي و دموكراسي هستند اگر از اين منشأ دور بيفتند گرفتار گرگان بزرگي خواهند شد.» خاتمي تأكيد كرد كه « راه درست، حركت در درون جمهوري اسلامي است؛ زيرا مطمئن باشيد آن سوي جمهوري اسلامي، يك نظام دموكراتيك به معناي واقعي كلمه نخواهد بود».
خاتمي در موضعي انقلابي گفت « گول رانده شدگان از انقلاب را كه مي‌خواهند براي ما سوغات آزادي و دموكراسي بياورند، نخوريد. راه دموكراسي از جمهوري اسلامي مي‌گذرد... به عنوان كسي كه كم و بيش مطالعه و تجربه دارد به شما اطمينان مي‌دهم مردم‌سالاري جز از طريق سازگاري با دين در كشور ما قابل تحقق نيست».
خاتمي سپس با انتقاد از اصلاح طلبان گفت « اگر قرار بر طلبكاري باشد من طلبكارم... از بخشي از اصلاح طلبان كه تجربه سه بار تكرار شده در مشروعيت بعد از شهريور 32 و بعد از انقلاب اسلامي را به خاطر جوزدگي تكرار كردند. همه مطالبات مردم را در بخشي از مطالبات سياسي خلاصه كردند... وحال كه مي‌خواهم توضيح بدهم با هو و جنجال جلوي اين توضيح را مي‌گيرند.» خاتمي عنوان كرد: « امروز متأسفانه از اردوگاه اصلاح طلبان صداهايي مي‌شنويم كه دشمنان اين ملك و ملت آن را بيان مي‌كنند».
در سخنراني اين روز رئيس جمهور عده‌اي از ابتدا تا پايان مراسم مدام با شعارهاي خود روز دانشجو را به ابتذال كشيدند و رئیس جمهور را به دليل عدم ادامه اصلاحات تا مرز رويارويي با نظام مورد خطاب قرار دادند. عده اي از اين هنجارشكنان در هنگام سخنراني خاتمي پشت به وي كرده و به او اهانت كردند.
بدين ترتيب پرونده سخنراني‌هاي پر حاشيه خاتمي در روز دانشجو بسته شد؛ به گونه اي كه در سال آخر، دوستان سالهاي اول خاتمي به مخالفت و توهين هاي بي سابقه به رئيس جمهور روي آوردند و اين دانشجويان بسيجي بودند كه در برابر اين اهانت ها از خاتمی دفاع مي‌كردند.(12) اتفاقی که چند سال بعد و در ماجراهای فتنه 88 بار دیگر به صورت برعکس به وقوع پیوست و بسیجیان به مخالف وی تبدیل شدند.
دولت احمدي‌نژاد؛ آتش زدن عكس رئيس جمهور؛ پاسخ هوشمندانه
سخنراني محمود احمدي نژاد در سالگرد روز دانشجو در سال 1386 در دانشگاه اميركبير تهران انجام شد. محمود احمدي نژاد نيز بسان خاتمي توجه ويژه اي به قشر دانشجو داشت، و اين بخاطر برخاستن اين رئيس جمهور از متن و بطن دانشگاه بود؛ احمدي نژاد كه خود را همواره يك معلم معرفي مي‌كرد، توجه ويژه اي نيز به قشري داشت كه تا ديروز در كلاس درس به عنوان معلم شان حاضر مي‌شده است.
تلاش براي برهم زدن سخنراني احمدي نژاد بسيار گسترده بود؛ اين امر نه تنها برنامه ريزي شده به نظر مي‌رسيد بلكه حتي دامنه توهين‌ها، هياهو ها و جنجال‌ها به مراتب از سخنراني هاي خاتمي بيشتر و شديد تر بود. اما احمدي نژاد كه هيچ‌گاه داعيه روشنفكري نداشت، كوچكترين عصبانيتي پيدا نكرد و در برابر بدترين توهين‌ها و اهانت ها با لبخند و پاسخ‌هاي هوشمندانه از آن ها عبور مي‌كرد.
در اين مراسم در حالي كه اكثريت دانشجويان در مخالفت با تعدادي از كساني كه قصد داشتند نظم جلسه را برهم بزنند، شعار مي‌دادند «دانشجو مي‌ميرد ذلت نمي‌پذيرد» احمدي‌نژاد گفت: «شعار همه دانشجويان و افتخار آنها اين است كه ديكتاتوري را در هر لباسي مي‌شناسد و سركوب مي‌كند و امروز هم بزرگترين ديكتاتوري آمريكا است كه لباس حقوق بشر بر تن كرده است... دانشجويان آگاه ما در همه صحنه‌ها خواهند ايستاد.»
در حالي كه تعدادي از دانشجويان به شعارهاي خود عليه رئيس جمهور ادامه مي‌دادند، احمدي‌نژاد گفت: «يكي از ويژگي‌هاي دانشجويان تحمل سخنان ديگران است و شما بايد نشان دهيد كه دانشجو آگاه است، مي‌ميرد، اما از بيگانه ماموريت نمي‌پذيرد.»
عده‌اي از دانشجويان اخلال گر با همهمه مانع از رسيدن سخنان رئيس‌جمهور به گوش سايرين مي شدند كه رئيس‌جمهور به آنها گفت: «شما به اندازه كافي حرف زديد و شعار داديد، اما حالا وقت آن رسيده كه حرف برادر كوچك خود را كه از دانشگاه براي برپايي عدالت قيام كرده، بشنويد.»
احمدي نژاد عنوان كرد: «كساني كه حنجره‌هاي خود را عليه آمريكا پاره مي‌كردند به محض آنكه به نان و نوايي رسيدند، به ملت پشت كردند كه جريانات وابسته به ليبرالها، ماركسيست‌ها و منافقين همه اين گونه بودند و دانشجويان مسلمان را به ساواك لو مي‌دادند تا رها شوند... ما ديكتاتوري را چشيده‌ايم و براي از بين رفتن آن انقلاب كرده‌ايم و بدانيد تا هزار سال ديگر هم هيچكس حتي به نام آزادي نمي‌تواند در اين كشور ديكتاتوري برپا كند، چرا كه تن ملت ما زخمي از گروهك‌هاي وابسته به آمريكا و شوروي است. »
در قسمتي از سخنراني رئيس‌جمهور عده‌اي از دختران دانشجو كه به همراه برخي پسران عليه رئيس‌جمهور شعار مي‌دادند، دوربين صدا و سيما را به زمين پرتاب كرده و شكستند. همچنين در بخش ديگري از مراسم همهمه در سالن براي برهم ريختن برنامه سخنراني به اوج خود رسيد كه دكتر احمدي‌نژاد در پاسخ به آن كساني كه شعار خفقان مي‌دادند عنوان كرد: « خفقان را مي‌بينيد؟ عده كمي اجازه نمي‌دهند، اكثريت از حقشان استفاده كنند. دولت بازترين شرايط سياسي را ايجاد كرده كه مي‌بينيد مطبوعات همه چيز مي‌نويسند و بعد هم ادعا مي‌كنند كه خفقان وجود دارد.»
رئيس جمهور خطاب به دو يا سه كشور غربي كه عليه حق هسته اي ايران تلاش مي‌كنند گفت: «از اين پس اقدام شما عليه ملت ايران را خصمانه تلقي مي‌كنيم و متناسب با اقدام شما اقدام خواهيم كرد.»
در بخش ديگري از سخنراني احمدي نژاد همان تعدادي كه از ابتدا قصد برهم زدن جلسه را با سردادن شعارهاي تشنج آفرين داشتند، شروع به آتش زدن تصاوير احمدي‌نژاد كردند كه احمدي‌نژاد در واكنش به اين موضوع عنوان كرد: «پيشگامان ما در راه دفاع از آزادي حقيقي و عدالت مانند شهيد رجايي جان و تنشان را سوزاندند و افتخار امثال بنده رسيدن به آن جايگاه و سوختن در راه تعالي اين ملت است. آمريكايي‌ها بدانند ما اگر هزار بار هم بسوزيم، يك سانتي‌متر از آرمانهايمان عقب‌نشيني نمي‌كنيم.»
در بخشي از سخنان رئيس‌جمهور يك نارنجك صوتي در سالن با صدايي مهيب منفجر شد كه رئيس جمهور گفت: «توپ تانك مسلسل ديگر اثر ندارد» و دانشجويان نيز همين شعار را بارها تكرار كردند. احمدي‌نژاد ادامه داد: «دانشجويان ما راه خود را يافته‌اند و با تلاش عده‌اي دانشجو نما از صحنه خارج نمي‌شوند.»
در بخش ديگري از سخنراني احمدي نژاد عده‌اي با سردادن شعارهايي احمدي‌نژاد را ديكتاتور مي‌ناميدند كه رئيس‌جمهور گفت: «زماني كه من بحث هولوكاست را مطرح كردم عناوين خلاف زيادي به من دادند كه حتي در يك نشريه غربي 16عنوان از جمله تروريست، ديكتاتور و تير خلاص‌زن به من داده بود اما همگان مي‌دانند كه ديكتاتور بزرگ آمريكاست و احمدي‌نژاد يك دانشجو است كه تا آخر نيز دانشجو باقي خواهد ماند.» (13)
احمدي نژاد مواضع انقلابي و هوشمندانه اي را اتخاذ كرد و در هيچ صحنه اي و در پاسخ به هيچ اهانتي كوچكترين عصبانيتي بروز نداد و با متانت خاصي تا پايان مراسم به سخنراني خود ادامه داد كه نشان از ناكامي بدخواهان نظام بود.
جمع بندي
سخنراني رئيس جمهور در روز دانشجو ابتكار مثبتي است كه توسط خاتمي بنيان نهاده شد، اما حاشيه‌ها نيز از همان ابتدا با آن همراه بود؛ به گونه اي كه امروزه وجود حاشيه در سخنراني به عنوان امري عادي و لاينفك تلقي مي‌گردد؛ حاشيه‌هايي كه در دوره احمدي نژاد به هتاكي و جسارت هاي بي سابقه رسيد. به نظر مي‌رسد بهتر مي‌توان از فرصت حضور رئيس جمهور در يك دانشگاه و در جمع دانشجويان بهره برد تا اينكه بيشتر به هوچيگري و هياهوي عده اي فرصت طلب تبديل گردد. بايد ديد آيا احمدي نژاد نيز در آخرين سال رياست جمهوري خود همانند خاتمي در روز دانشجو سخنراني خواهد داشت و آيا بايد در انتظار حواشي مشابه بود؟
منابع
1. روزنامه جمهوري اسلامي، 17 آذر 1373
2. همان
3. كيهان 16 آذر 1377
4. همشهري، 17 آذر 77
5. همان
6. كيهان، 21 آذر 78
7. همان
8. همشهري، 22 آذر 78
9. كيهان 22 آذر 78
10. كيهان، 16 آذر 79
11. كيهان، 17 آذر 79
12. كيهان، جمهوري اسلامي، همشهري، 17 آذر 83
13. http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8509200185