دیدبان

چه حرکتی را می توان جریان نامید؟

چه حرکتی را می توان جریان نامید؟

دیدبان : جریان از مفاهیمی است که نمی توان تعریفی جامع و مانع و مورد قبول همگان برای آن ارائه داد. شاهد این مدعا تعاریف متعددی است که صاحب نظران و تحلیل گران برای جریان آورده اند. هر کدام از آن تعاریف به ابعادی از معنای جریان پرداخته و از بعدی دیگر غافل شده اند.
بی‌شک تعریف ما نیز عاری از نقص نیست؛ اما تلاش کرده ایم تا با مطالعه و تحلیل تعاریف موجود به تعریفی از جریان برسیم که کم تر مناقشه برانگیز بوده و مراد تعاریف ارائه شده را نیز در خود جای داده باشد. رسای اندیشه بعد از مطالعة آثار موجود در زمینة جریان شناسی و مشورت و مصاحبه با اساتید حوزوی و دانشگاهی به این تعریف دست یافته است:
جریان عبارت است از تشکل، جمعیت یا گروه اجتماعی معین که در دوره ای آغاز شده، عینیت یافته و در مدت یا دوره ای استمرار داشته و به پایان رسیده یا ادامه دارد. این تشکل دارای مبانی فکری مشترک و نوعی رفتار اجتماعی برخواسته از آن مبانی فکری است.
بنابراین اندیشة نظام مند یک شخصیت علمی که به صورت تشکل اجتماعی ظاهره نشده، جریان نامیده نمی شود.
در مقابل جریان های مستمر و آشکار، جریان های خاموشی هستند که با نقاب های متفاوت در طول تاریخ خود را باز می آفرینند. ممکن است مدت ها اثری از آنها در عرصة اجتماع نباشد اما زمینه های باقیمانده از جریان خاموش بار دیگر پس از سال ها در چهره ای جدید ظهور می کند.
می توان گفت جریان ها نه دارای اصول مکتوب و نه ایدئولوژی خاصی هستند بلکه فرآیندی هستند در مقابل تحولات و رویدادهای روزمره عکس العمل نشان داده و خود نوعی سیاست در این مورد به وجود می آورند. به عبارت بهتر، باورها، ارزش ها و آرمان ها در مقابل عنصر قدرت، اقتصاد و اجتماع در بین این جریان ها، نمایان می شود. به طور خلاصه می توان ویژگی های جریان را در موارد زیر خلاصه کرد:

اجتماعی بودن؛
داشتن پشتوانه و پیرو در اجتماع؛
مبانی فکری مشخص و مشترک؛
رفتار مشخص مرتبط با مبانی فکری.

منبع: رسای اندیشه

مرتبط‌ها

آتش به اختیار با خشاب بصیرت انقلابی

خورشید‌ بی‌غروب امام خمینی(ره)

اختیارات پیامبر و امامان معصوم (ع)

عزاداری حسینی؛ امتداد سیاست خارجی جمهوری اسلامی

نهادینه‌سازی آموزه‌ مهدویت برای کودکان

رابطه سختی و آسانی در قرآن/ ما به چه کسانی بدهکاریم؟