به گزارش دیدبان به نقل از جوان،حسن روحانی رئیس دولت یازدهم در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از انتخابات وعده داد که احترام را به پاسپورت ایرانی باز می‌گرداند. اکنون این وعده او در بوته آزمونی سخت قرار گرفته است. اقدام امریکا در صادر نکردن ویزا برای نماینده جدید کشورمان در سازمان ملل نه تنها خلاف حقوق و کنوانسیون‌های بین‌المللی است، بلکه پدیده خطرناکی است که در صورت عدم برخورد، احتمال تکرار این اقدام از سوی واشنگتن علیه سایر کشورها و تبدیل شدن آن به رویه‏ ای غیرعقلانی در مناسبات بین‌الملل وجود دارد؛ پدیده ‏ای که کارشناسان سیاست خارجی معتقدند ایران باید قاطعانه در برابر آن ایستادگی کند و از ظرفیت‌های لازم در نهادهای بین‏ المللی برای جلوگیری از تضییع حقوق اساسی کشورمان بهره گیرد.

سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان مجالس سنا و کنگره امریکا در اقدامی خلاف حقوق بین ‏الملل، قانونی را تصویب کردند که بر اساس آن حمید ابوطالبی به عنوان نماینده ایران نمی‌تواند وارد نیویورک شود. در پی تصویب این قانون، جی کارنی سخنگوی کاخ سفید روز جمعه اعلام کرد دولت امریکا اجازه ورود به حمید ابوطالبی نخواهد داد تا بار دیگر مشخص شود که بر‌خلاف ادعای تعامل با ایران توسط باراک اوباما، دولت وی عملاً در مسیر اتحاد لابی صهیونستی و تندروهای جمهورخواه گام برمی ‏دارد. این اقدام در حالی است که امریکا طبق موافقتنامه دوجانبه میان واشنگتن و سازمان ملل معروف به «قرارداد مقر» متعهد شده که تسهیلات لازم را برای صدور روادید همه نمایندگان کشورهای جهان در مقر این سازمان در نیویورک فراهم کند.

عدم صدور ویزا برای حمید ابوطالبی باعث واکنش‌های زیادی شده و سؤال‌های زیادی را در خصوص انگیزه واشنگتن از این اقدام غیردیپلماتیک و غیر قانونی ایجاد کرده است. حسن هانی‌زاده کارشناس مسائل بین‌الملل انگیزه نمایندگان و دولت امریکا را نزدیک بودن انتخابات کنگره و تلاش آنها برای جذب نظر لابی صهیونیستی عنوان کرد و گفت: «باتوجه به نزدیک بودن انتخابات کنگره امریکا، بعضی شخصیت‌های افراطی حاضر در این کنگره، برای کسب آرای یهودیان سعی می‌کنند با دادن امتیازهایی به صهیونیست‏ها و ایجاد فشار علیه جمهوری اسلامی ایران، رضایت لابی صهیونیستی را کسب کنند.» از جمله شواهدی که صحت این تحلیل را نشان می‌دهد، صدور بیانیه قدرتمندترین لابی صهیونیست (آیپک) در امریکا است که طی آن ضمن تمجید از اقدام دولت اوباما، اعلام کرد اقدام ایران در انتخاب حمید ابوطالبی تمسخر همه کسانی است که مخالف پدیده ترور هستند. در بخش دیگری از بیانیه آیپک آمده است: اقدام رهبران ایران در انتخاب ابوطالبی برای نمایندگی این کشور در سازمان ملل، لزوم به کار‌گیری سیاست‌های سخت علیه تهران را ثابت می‌کند.

به نظر می‌رسد بهانه امریکا در مورد ابوطالبی تحت این عنوان که وی از دانشجویان فاتح لانه جاسوسی امریکا است، بهانه‌ای بیش نیست، چراکه اولا ابوطالبی در سال ۷۱ یک سال در مقر سازمان ملل حضور داشته است. همچنین پیش از این ابراهیم اصغر‌زاده و عباس عبدی که از اعضای اصلی دانشجویان پیرو خط امام بودند و نقش کلیدی در سفارت امریکا داشتند، در دوران خاتمی در سفر خود به امریکا با استقبال مقامات امریکایی‌ها روبه‌رو شده‌اند.

واکنش ایران چه باید باشد؟

با اینکه وزارت خارجه کشورمان تأکید کرده اقدام امریکا را از کانال‌های دیپلماتیک پیگیری خواهد کرد، اما هنوز مشخص نکرده آیا قصد پیگیری جدی این مسأله را دارد یا نه، آیا قصد نوشتن نامه‌ای اعتراض آمیز به دبیرکل سازمان ملل دارد یا نه و اینکه آیا مصر است که در هر صورت ابوطالبی را به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل معرفی کند یا نه؟ به عنوان مثال عباس عراقچی با استفاده از عبارت «فعلاً قصد معرفی فرد جدیدی را نداریم» گفته است که گزینه دولت همچنان ابوطالبی است. وی همچنین اظهار داشت: وزارت امور خارجه از طریق مکانیزم‌های حقوقی پیش بینی شده در سازمان ملل در حال پیگیری موضوع است.

ایجاد کمپینی بین‌المللی علیه اقدام امریکا

یک کارشناس که خواست هویتش افشا نشود در گفت‌وگو با روزنامه جوان، به دولت پیشنهاد داد که این مسأله را مسکوت بگذارد و پس از گذشت چند ماه نماینده‌ای جدید را معرفی کند و به این بحران بدون چالش پایان دهد. در همین حال بعضی دیگر از کارشناسان بر لزوم برخورد جدی و ایجاد کمپینی برای مقابله با این اقدام امریکا تأکید داشتند. در همین خصوص حسن بهشتی‌پور، کارشناس روابط بین‌الملل اظهار داشت: ما باید این مسئله را پیگیری کنیم، حتی اگر به نتیجه نرسیم و به دبیرکل سازمان ملل نامه‌ای بنویسیم تا اجازه ندهد یک رویه حقوقی شکل بگیرد که در این موارد امریکا اعمال سلیقه بکند و اعلام کند چه کسی صلاحیت دارد و چه کسی صلاحیت ندارد.

هانی‌زاده نیز معتقد است که جمهوری اسلامی باید از طریق کانال‌های دیپلماتیک از جمله نوشتن نامه برای دبیرکل سازمان ملل و همچنین طرح دعوی در سازمان‌های بین‌المللی مثل دادگاه لاهه موضوع را پیگیری کند، چراکه این پدیده خطرناکی در تعاملات بین‌المللی تلقی می‌شود و اگر این مسأله ادامه یابد، قطعاً امریکا این رویه را علیه سایر کشورها اعمال می‌کند، لذا ایران باید کمپینی علیه این اقدام امریکا ایجاد نماید.