دیدبان: در میان تذکراتی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در چند ماه اخیر بارها و بارها به مسوولان کشور متذکر شده‌اند دو تذکر است که از جایگاه ویژه و خاصی برخوردار است و با تاکید وشدت بیشتری بر آن بیان می‌شود. این تذکرات البته خاص یک نهاد خاص یا یک مسوول خاص نیست و متوجه همه مسوولان کشور است اما از آنجا که بخش مهمی از توان تاثیرگذاری در کشور در دست قوه مجریه است مسوولان اجرایی کشور نیز باید خود را مخاطب این تذکرات مهم بدانند.

1. لزوم تاکید بر مواضع اصولی و حفظ شعارهای اساسی خود

اولین نکته‌ای که از اهمیت بسیار بالایی بر خوردار است مساله لزوم حفظ مواضع اصولی خود و تاکید بر شعارهای اساسی کشور است. هر کشوری با توجه به اصول و مبانی حاکم بر نظام آن دارای یک سلسله از اصول و مبانی است که هرچه این اصول و مبانی مستحکم‌تر و رصین‌تر باشند و هرچه این اصول و شعارها واقع‌نگر‌تر و حقیقی‌تر باشند امکان موفقیت آن کشور را بیشتر می‌کند. اما بدترین حالت‌ها برای یک کشور آن است که مسوولان آن کشور چه در بخش اجرایی و چه در تقنین و یا قضا و یا هر بخش دیگری از اصول و مبانی خود پیروی نکنند و با هر بادی به هر جهتی خم شوند.

چنین حالتی حتی از آن حالتی که اصول و مبانی یک مجموعه قابل خدشه و غلط باشد هم بدتر است. به عبارت بهتر باید هر چه می‌توان تلاش کرد که اصول و مبانی‌ای که در مدیریت کلان کشور به آن متمسک می‌شویم صحیح و واقعی و حقیقی باشد. اما باز هم می‌توان گفت که تمسک به اصولی که قابل خدشه و مشکل‌دار باشند بهتر از حالتی است که کشوری هیچ اصل و مبنایی را پی‌گیری نکند و کلا دنباله رو دیگران و همج رعاع باشد و از خواسته‌های دیگران و بر اساس جو و هیجان تصمیم بگیرد.

از آن بدتر آن است که مسوولان یک کشور تصور کنند که برای موفقیت باید از خواست و میل ابرقدرت‌ها تبعیت کرد و چنین خیال باطلی بر آنها حاکم شود که اگر به خواست ابرقدرت‌ها و مستکبران عالم تن دهند، این ابرقدرتها رعایت حال و منافع آنها را خواهند کرد.

این تذکر اولی است که از دو تذکر مورد نظر باید بیان می‌شد. رهبر معظم انقلاب در بیان این تذکر خاطر نشان ساختند: «آن کسانى که این راه را نشناختند و در کشورهاى خودشان جور دیگرى عمل کردند، براى اینکه دل مستکبرین را به‌دست بیاورند از اصول خودشان گذشتند و شعارهاى اساسى خودشان را فراموش کردند، ملاحظه میکنید که به چه روزى افتادند؛ آنها کسانى هستند که اگر چنانچه در مصر شعار مبارزه‌ى با اسرائیل وجود میداشت، اگر در مقابل وعده‌هاى آمریکا و عوامل آمریکا کوتاه نمى‌آمدند، این‌جور معلوم نبود بشود، یعنى قطعاً این‌جور نمیشد که دیکتاتور سى ساله‌ى ذلیل‌کننده‌ى ملّت مصر از زندان آزاد بشود و آن کسانى که با رأى مردم انتخاب شده بودند، احتمال محکومیّت به اعدام درباره‌ى آنان برود؛ اصلاً چنین چیزى ممکن نبود پیش بیاید. آن کسانى که در میدان ایستادند در مقابل همین منتخبین - ساده‌دلان - شعار دادند، اگر آن مواضع اصولى میبود، نصف آنها یا بیشتر آنها به طرف اینها مى‌آمدند، یعنى کسانى نبودند که مقابله کنند، معارضه کنند. از مواضع اصولى وقتى انسان عقب‌نشینى کرد، این‌جور خواهد شد. اینها چیزهایى است که به‌هرحال باید رعایت کرد.»

به عبارت بهتر آنچه در مصر رخ داده است نمونه‌ای بارز از رعایت نکردن این تذکر است. البته باید توجه داشت که این درس خاص مصر یا دیگر کشورها نیست و هر کشوری که در آن چنین تصور غلطی حاکم چنین، در معرض چنین خطری قرار دارد.

2. توجه و تاکید بر توان داخلی

دومین تذکر که به مانند تذکر اول از اهمیت به سزایی برخوردار است مساله توجه به توان داخلی و قطع طمع کردن از خارج است. این تذکر به این معنی نیست که انسان از امکانات خارجی استفاده نکند و یا در صورت امکان توان خارجی را به کار نگیرد؛ بلکه به این معنی است که اصل امید او و برنامه کار او متکی به خارج نباشد و برنامه‌های او منوط به حمایت خارجی نباشد و اصل و صدر کارهایش در گرو تایید و نفی خارجی‌ها نباشد.

این تذکر نیز خاص مسوولان اجرایی کشور نیست، در دستگاه قضایی و تقنینی و ... هم اگر مسوولان موفقیت و عدم موفقیت خود را رهین نظر خارجی‌ها کنند و پیشرفت کار خویش را به خواست آنها گرو بزنند کارشان زار و اوضاعشان نزار خواهد شد. در هر جا که مسوولان نگاهشان و چشم امیدشان به خارج باشد خطر چنین صدماتی مطرح است.

به همین دلیل است که در طول چند ماه اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها و بارها مسوولان کشور را به توجه به توان داخلی توصیه کرده‌اند و در آخرین مورد از این دست در جمع خبرگان رهبری بیان داشتند: «آنچه که ما احساس میکنیم که براى رفع مشکلات بایدانجام داد - مشکلات هم مال امروز نیست، مشکلات همیشه وجود داشته است، در همه‌ى کشورها هم وجود دارد؛ یعنى اگر کسى تصوّر کند که حالا در فلان کشور پیشرفته، یا فلان کشور اروپایى، یا غربى، یا ثروتمند، یا پرجمعیّت، یا کم‌جمعیّت، مشکلاتى وجود ندارد، خطا است؛ مشکلات همه‌جا هست؛ طبیعت کارِ یک ملّت این است که بالاخره در کار او مشکلاتى وجود دارد، مسئولینش باید آن مشکلات را برطرف بکنند و حرکتشان را ادامه بدهند؛ حالا بعضى میخواهند مشکلات را با کمک دیگران، با تکیه‌ى به دیگران، با رشوه دادن به دیگران، با تذلّل در مقابل دیگران حل کنند؛ بعضى‌ها هم نه، میخواهند مشکلات را با نیروى خودشان، با توان داخلى خودشان حل کنند - اعتقادمان این است که باید به تقویت ساخت درونى نظام اهمّیّت بدهیم؛ این اساس کار است. از درون، خودمان را باید تقویت کنیم. تقویت درونى با اندیشه‌ى کامل، با نگاه عاقلانه و خردمندانه چیزى است ممکن؛ چه به‌وسیله‌ى پیشرفت علمى، چه به‌وسیله‌ى ساخت و مدیریّت درست اقتصادى؛ اینها کارهایى است که به نظر ما ممکن است.»

امید است که مسوولان کشور خصوصا مسوولان قوه مجریه این تذکرات را جدی بگیرند و با اتکال به خدای متعال و توجه به این رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی بتوانند در انجام وظایف خطیری که بر عهده دارند موفق شوند.