دیدبان
اختصاصی دیدبان؛ آخرین مصاحبه منتشر نشده از مرحوم استاد ابوالحسنی(منذر)

جریان شناسی کشف حجاب در ایران

جریان شناسی کشف حجاب در ایران

يکي از شاخص هاي اعتقادي که در تفکر روشنفکران عصر مشروطه مورد هجوم قرار گرفت و براي رفع آن بعد از مشروطيت و تغيير سلطنت در ايران کوشش گرديد حجاب زنان بود. قبل از آن نبايد فراموش كرد تغيير در پوشش زنان ظاهراً از حرمسراي ناصر الدين شاه آغاز شد. سفرهاي ناصرالدين شاه به اروپا و مشاهده طرز پوشش زنان آنجا وي را بر آن داشت تا زنان حرم خود را به اين سبک پوشش درآورد. از آنجا که مد لباس هاي دارالخلافه همواره از اندرون شاه صادر مي شد، ابتدا به شاهزاده خانم ها و زنان اعيان و بعد به تدريج در ميان طبقات بالاي جامعه سرايت کرد. بعد از آن معاشرت با زنان خارجي و مشاهد? وضع پوشش آنان که در سطح طبقات اعيان و اشراف صورت مي گرفت تأثيرات خود را بخشيد و تا حدودي زنان طبقات بالاي جامعه از زنان غربي تأثير پذيرفتند. تا اينکه به تدريج در تداوم سير تجدد طلبي، «روبنده» جاي خود را با «نقاب» عوض کرد و نقابي مشبک، که از مو تهيه مي شد، معمول گرديدکه استفاده از آن راحت تر بود. در دوره مشروطه هم زمان با گسترش دامن? نوگرايي، طرح مسئل? زن و برابري او با مرد و طرح حضور بيشتر زن در عرص? اجتماع به طور جدي مطرح شد و به تدريج تا آنجا پيش رفت که نوع پوشش سنتي زنان به عنوان مانعي بر سر راه پيشرفت آنان تلقي مي شد. در اين زمان بسياري از ايرانيان تحصيلکرده و اعضاي نخب? جامعه که به اروپا سفر کرده بودند، تحت تأثير نقش زنان در جوامع اروپايي قرار گرفتند و براي احقاق حقوق زنان به فعاليت پرداختند که نقط? مرکزي آن رفع حجاب بود. طوري که به تدريج حجاب(چادر و نقاب) را به عنوان عامل اصلي تمام  محروميت ها و بي اعتنايي ها نسبت به زنان دانستند و رفع آن را براي به دست آوردن حقوق و موقعيت اجتماعي لازم و ضروري فرض کردند. از طرف ديگر برخي نيز مانند ايرج ميرزا، لاهوتي، عشقي، ملک الشعراي بهار و عارف قزويني با سرودن اشعاري در مذمت حجاب آن را مورد نقد قرار دادند. به دنبال آن مجلات و نشرياتي مانند «ايرانشهر» در برلين و« عالم نسوان» در تهران به تدريج موضوع حجاب را در دستور کار روزانه و در سرلوح? برنامه هاي خود قرار دادند. مقالات اين نشريات عليه نقش سنتي زنان در خانه درج مي گرديد نويسندگان آنها معتقد بودند که زنان نبايد وقت خود را تنها در خانه بگذرانند و در زير پرد? حجاب و جلباب در اجتماع نمايان شوند، بلکه بايد به هر ترتيبي که هست از زير پرد? حجاب خارج شوند و وارد اجتماع نوين شوند به دنبال آن تغيير نقش زنان درعرص? سياسي اجتماعي در مرامنامه ها و نظام نامه ها يا احزابي چون دموکرات، اجتماعيون، اعتداليون، جمعيت ترقي خواهان، فرق? اصلاحيون، عاميون، به صورت توجه به لزوم تعليم و تربيت زنان و ايجاد مدارس دخترانه مطرح گرديد و در نهايت به تغيير در پوشش خارج از منزل زنان ايراني منجر شد. به همين منظور مدارس دخترانه جديدتري که بيشتر اين قضيه را دامن مي‌زد تأسيس‌گرديد و مشاهده مي شود نوعي توجه به شيک پوشي و تقليد در ميان دختران و زنان به چشم مي خورد.درسال هاي پس از جنگ جهاني اول تعدادي از زنان چادر مشکي خود را کنار گذاشتند و چادر هاي نازک تر و روشن تري به تقليد از زنان در استانبول و قاهره بر سر کردند. گرچه قبل از حکومت رضا شاه زنان حجاب خود را به طور کامل کنار نگذاشتند، اما رفته رفته از لحاظ ملزم شدن به آن آسان گيرتر شدند. از اوايل سال 1300ه.ش زنان نخبه و تحصيل کرده در محافل و مهماني هاي خصوصي بي حجاب وارد مي شدند و حتي در ميان زنان عادي استفاده از حجاب(نقاب ) کمتر شد.       

مرتبط‌ها

حضور 3 میلیون افغان در ایران

همسر دلخواه خود را دانلود کنید

دوئل مرگبار دو اراذل محله فلاح برای قدرت نمایی

تصاویر/ شاسی‌ بلند جدید آمریکایی

تصاویر/کاپیتان پرسپولیس باید اخراج می شد

آغاز برخورد با بدپوششی و کشف حجاب در تهران