دیدبان؛ بالاخره قطار انتخابات کِنست 21اُم اسرائیل با 10 هزار حوزه رایگیری و 6 میلیون و 200 هزار واجد رای دهی در ساعت هفت صبح سه شنبه 20 فرودین، 9 آوریل 2019 به وقت فلسطین اشغالی وارد ایستگاه پایانی خود یعنی روز رای گیری شد. رای گیری در ساعت 22 سه شنبه به طور رسمی به پایان رسید و بلافاصله نتایج انتخابات به صورت مقدماتی از رسانههای مختلف اعلام شد.
در ابتدا رسانه های رسمی اسرائیل اخبار متفاوتی را از نتایج اولیه را اعلام می کردند به طوری که شبکه 2 و 10 تلویزیون اسرائیل، ائتلاف «آبی- سفید» به رهبری بنی گانتز را با ۳۷ کرسی، نسبت به حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو ۳۶ کرسی را پیروز این انتخابات اعلام کردند و برخی مانند شبکه 12 کرسی های اکتسابی لیکود را 33 کرسی در برابر 37 کرسی آبی سفیدها اعلام کرده بود. بر اساس همین ارائه ابتدایی در اقدامی جالب هر دو رقیب جدی این کارزار بعد از گذشت تنها سه ساعت از پایان رای گیری هرکدام به طور جداگانه جشن پیروزی گرفته در بین هواداران خود به شادی پرداختند اما سرانجام هرچند با گذشت بیش 14 ساعت از پایان انتخابات نتایج نهایی اعلام نشد و طبق اعلام رسمی ستاد نظارت بر انتخابات اسرائیل به دلیل نیاز به فرصت کافی برای شمارش آرای دیپلماتهای این رژیم در سراسر دنیا و سربازان، نتایج نهایی و قطعی هفته آینده منتشر خواهد شد؛ اما با شمارش قطعی 97 درصد آرا می توان این انتخابات را بدون برنده اعلام کرد؛ زیرا دو حزب مدعی این دوره انتخابات یعنی لیکود و اتحاد سفید- آبی به رهبری بنیامین نتانیاهو نخست وزیر فعلی این رژیم و بنی گانتص رئیس اسبق ستاد ارتش اسرائیل هر کدام به 35 کرسی از 120 کرسی کنست دست یافتهاند.
بر اساس نتایج قطعی 97 درصد آرا این انتخابات به شرح ذیل است:
- حزب آبی-سفید؛ 35 کرسی
- حزب لیکود؛ 35 کرسی
- حزب شاس که مذهبیان سفاردی و حریدی ها را شامل میشود از جناح چپ (در ابتدا شاس در ائتلاف دولتی لیکود و احزاب راست گرا حضور داشت اما بعد از سال 2013 که اختلافات بر سر اجباری شدن سربازی یهویان حریدی بالا گرفت از ائتلاف خارج شد و به چپ ها گرایش پیدا کرد)؛ 8 کرسی
- حزب راست گرای یهدوت هتوراه ( احزاب مذهبی اشکنازی) 8 کرسی
- حزب چپگرای ائتلاف عربی خدش- تاآل (חד"ש -תע"ל) 6 کرسی
- حزب کارگر اسرائیل (מפלגת העבודה הישראלית) 6 کرسی
- ائتلاف احزاب مذهبی راست موسم به اتحاد احزاب راست(איחוד מפלגות הימין) 5 کرسی
- حزب راستگرای اسرائیل بیت نو با (ישראל ביתנו) 5 کرسی
- حزب راستگرای کولانو (כולנו) 4 کرسی
- حزب چپ گرای مرکز (מרצ) 4 کرسی
- حزب ائتلاف وطنی اعراب نیز 4 کرسی
هرچند در این دوره از انتخابات کنست ۴۱ حزب موفق به حضور در انتخابات شدند، اما تنها ۱۱ حزب دارای کرسیهایی شدهاند و ما بقی به دلیل آنکه حد نصاب ورود به مجلس یعنی ۳.۲۵ درصد آرا که به معنای کسب دستکم چهار کرسی بود، را کسب نکردند موفق به راهیابی کنست نشدند.
چه شد که اینگونه شد؟
نتایج انتخابات تا حدی قابل پیشبینی بود اما بنابر نظر سنجیهای انجام شده تا روز 16 فروردین پیروزی با ائتلاف سفید-آبی به رهبری بنی گانتص بود به طوری که دو روز مانده به انتخابات، بنیامین نتانیاهو، ارزیابی کرد که رقیب او برنده انتخابات خواهد بود. حال میبینیم این اتفاق نیفتاده است. شاید این صحبت های پایانی نتانیاهو بود که توانست ورق را برگرداند. زیرا همانند انتخابات چهار سال پیش نیز با بیان اینکه «عربها دارند اتوبوسی به حوزهها میروند» حامیان جناح راست را تشویق کرد نتیجه نظرسنجیهایی را که چندان به سود لیکود نبود، در رایگیری حقیقی، تغییر دهند؛ این اظهارات نیز شگردی از جانب وی برای کشاندن هر چه بیشتر حامیان و راستگرایان به پای صندوقهای بوده است.
نتانیاهو که در سالهای ریاست خود به ندرت به مصاحبه با شبکههای داخلی تن می داد، در روزهای منتهی به انتخابات به صورت بسیار جدی میهمان شبکههای مختلف اسرائیل بود تا یک پیام را برای مخاطبان ارسال کند و آن این که اگر به پای صندوقها حضور نیایید «کشور به دست چپگرایان و عربها خواهد افتاد و اعراب را باید در کنار خود و در خیابانهای یهودی خود بیبنید» این نمایش تلویزیونی نتانیاهو حکایت از روشی بسیار قدیمی ولی کارآمد داشت و آن ترس از اتفاق نیافتاده و حس کردن سایه جنگ با اعراب به دلیل زیاده خواهی آنان بود، که با توجه به نتایج فعلی میتوان آن را کار آمد دانست.
آینده چه می شود؟
پس از اعلام نتایج رسمی انتخابات رئیس جمهوری اسرائیل مشاوره های خود را با نمایندگان همه احزاب سیاسی آغاز خواهد کرد تا تصمیم بگیرد که کار تشکیل کابینه آینده را به کدام یک از سیاستمداران کشور بسپارد. معمولان این رسالت به عهده کسی نهاد میشود که بیشترین کرسی کنست را کسب کرده باشد یا قادر باشد با احزاب سیاسی بیشتری ائتلاف کرده و یا کسب حداقل ۶۱ کرسی پارلمان را در اختیار داشته باشد.
هرچند به ظاهر و روی کاغذ تا اینجای کار راستگرایان با 65 کرسی بر 55 کرسی چپ گرایان غلبه کرده اند اما امکان دارد بنی گانتص میانه رو که از حمایت احزاب میانه و چپ برخوردار است و حتی در احزاب راست از حمایت موشه یعالون و گابی اشکنازی برخوردار است، بتواند احزاب راست را متقاعد کند از او حمایت کرده و همزمان با ائتلاف با حزب کوچک کولانو به نخست وزیری نزدیک شود.
به هرحال باید صبر کرد تا هفته آینده و دید که رووین ریولین چه کسی را به عنوان نخست وزیر مامور میکند تا ظرف 48 روز آینده کابینه را تشکیل و به کنست معرفی کند.
نویسنده: مرتضی سلمانی؛ کارشناس مسائل اسرائیل