دیدبان؛ رهبر معظم انقلاب مدظله العالی، در تاریخ 20 دی­ماه 1397 به پنجاه و سومین نشست اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا پیامی ارسال کردند. در این مطلب به بازخوانی محورهای اصلی و زمینه‌ای که این پیام تاریخی در بستر آن صادر شده است می‌پردازیم. پدیده‌ای متفاوت و خاص که شاید زمینه درک آن برای کسانی که در ایران فعال هستند کمتر باشد:

«جوانان عزیز؛ همه می‌دانیم که شما دانشجویان در شمار برترین امیدهای آینده‌ی کشورید. آنچه همه باید بدانند این است که به توفیق الهی هم‌اکنون خیل عظیمی از دانشجویان دیروز، در کشور به کارهای بزرگ سرگرمند و لذت خدمت به پیشرفت دانش و فناوری در میهن خود را با همه‌ی وجود حس می‌کنند. دانشجویان امروز ما -در هر نقطه‌ی جهان- این فرصت را خواهند داشت که به این مجموعه‌های مؤمن و خدوم بپیوندند و کشور را از بیگانگان کاملاً بی‌نیاز کنند. این حرکت آنگاه که با نیت صادقانه و خدایی انجام گیرد، جهاد فی‌سبیل‌الله است. شما جوانان انجمن‌های اسلامی می‌توانید پیش‌گامان و راهبران این جهاد باشید. توفیق روزافزون شما را از خداوند خواهانم.»[1]

پیشینه

شکل­ گیری اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان در اروپا به آذرماه 1344 (دسامبر 1965) برمی­گردد. تشکیلاتی تحت عنوان "إتحادُ الطُلَبِه المُسلمین فی اروبا" (UMSO) متشکل از اعضایی از ملیت ­های مختلف به رهبری اخوان المسلمین، چهارمین کنگره سالیانه خود را برگزار می­کرد. در این کنگره تعداد اندکی از برادران مسلمان ایرانی از چند شهر آلمان حضور داشتند و آشنایی این برادران در این جلسه سبب پی ­ریزی تشکلی تحت عنوان "اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان در اروپا" گردید. بعد از این کنگره موضوع شکل ­گیری این تشکل با امام وقت مرکز اسلامی هامبورگ –شهید آیت الله بهشتی– در میان گذاشته شد و ایشان برادران را تشویق نمودند تا نسبت به ایجاد این تشکل اقدام نمایند. در نتیجه اولین گردهمایی برای سازماندهی این تشکل در 21 اسفند 1344 (12 مارس 1966) در شهر "گیسن" (Giessen) آلمان برگزار شد و تا امروز این کنگره هر ساله برگزار می­گردد.

در پنجمین نشست که در3 تا ۵ خرداد 1348 برگزار شد، گزارش مکتوب اتحادیه در آذر 1348 خدمت حضرت امام (ره) ارسال گردید[2] و یک ماه بعد نخستین پیام امام (ره) به اتحادیه صادر گردید و هر ساله با درخواست اتحادیه، از طرف امام (ره) پیامی برای سمینارشان ارسال می ­گردید. مرحوم هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود اینگونه می­نویسد:«احمد آقا پیش از ظهر آمد...نامه­ ای از اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان اروپا را به ایشان دادم، خواسته ­اند که امام پیامی برای سمینارشان بفرستند.»[3]پس از رحلت امام (ره) نیز ارسال پیام توسط مقام معظم رهبری مدظله العالی صورت می­ گیرد.

 پیام امسال

پیام مقام معظم رهبری به پنجاه­ و سومین سمینار اتحادیه انجمن­های اسلامی دانشجویان اروپا شامل دو بخش است؛ ایشان در بخش اول جوانان را امیدهای آینده ی کشور می­ نامند و از زحمات جوانان ایرانی در سراسر جهان که برای کشورشان در تلاشند، تقدیر می­ کنند. ایشان به نسل جوان و نوجوان بسیار امیدوارند و در سخنرانی­ های زیادی به این نکته اشاره کرده ­اند: «اینکه بنده بارها تکرار می‌کنم که جوان امروز، از جوان اوّل انقلاب و دوران جنگ اگر جلوتر نباشد، بهتر نباشد، عقب‌تر نیست -و من معتقدم که جلوتر است- به‌خاطر این است که امروز با این‌همه ابزارهای تبلیغی، با این‌همه شگردهای گوناگونِ فروریختن پایه‌های ایمان، جوان انقلابی ایستاده است. ما در عرصه‌ی فرهنگ، در عرصه‌ی سیاست، در عرصه‌های اجتماعی، در عرصه‌های هنری الی‌ماشاءالله جوان مؤمن داریم؛ البتّه بله، یک‌عدّه‌ای هم هستند که معتقد نیستند، پابند نیستند، آن را هم می‌دانیم، نه اینکه غافل باشیم امّا این خیل عظیم جوانان مؤمن، جزو معجزات انقلاب است. این جوان امروز [است‌]...»[4]

در بخش دوم پیام، ایشان به جوانان توصیه ­ای می‌کنند که ماهیت این توصیه و موعظه­ ها در پیام ­های ایشان یکسان است و معنویات جوانان را مدنظر دارند. مقام معظم رهبری در این پیام، جوانان را به داشتن نیت خالص دعوت می­کنند و ارزش کار آن­ها را به اندازه جهاد فی سبیل الله می­دانند. این نکته در پیام­ های سال­های گذشته نیز قابل مشاهده است؛ در پیام به پنجاه و دومین کنگره میخوانیم:« نقطه‌ی اصلی آن است که کار را برای خدا و به شوق انجام وظیفه بکنید. اگر این توفیق را یافتید هدایت الهی هم به کمک شما خواهد آمد انشاءالله»[5] همچنین در پیام دو سال پیش نیز آمده است:« هرکدام باید چشمه‌ی بابرکتی از معرفت درست اسلامی و صراط مستقیم الهی باشیم. سرزنده و پرامید و روشن باد دلهای پاک شما.»[6]

اینکه مقام معظم رهبری برای معنویات دانشجویان ایرانی محصل در اروپا اهمیت قائل می­شوند، نشان از آن دارد که آنچه که بیشتر آنها را تهدید می‌کند، عدم توجه به معنویات و فرهنگ غربی است که دشمنان سعی دارند آن را نه تنها در آنها بلکه در جوانان داخل کشور نیز نهادینه کنند.

پیام­ های مقام معظم رهبری این امید را در دلها زنده می­ کند که جوانانی که در کشورهای دیگر تحصیل می­ کنند نیز می­ توانند برای پیشرفت کشورشان خدمت کنند و این کارشان اگر مخلصانه باشد هم ردیف جهاد در راه خداست. همچنین این امید را به دانشجویان خارج از کشور می ­دهد که در داخل کشور به حضور آنها نیاز است و این می ­تواند انگیزه ی آنها برای بازگشت به کشور بعد از تحصیل را افزایش دهد.