دیدبان؛ اتفاقات پیش بینی نشده ای که این روزها در منطقه خاورمیانه بوقوع می پیوندند همه نشانه آن را دارد که این منطقه آبستن اتفاقاتی جدید است.
حال این اتفاقات به سمت صلح باشد و یا جنگ خدا داند اما به هر حال اتفاقاتی در این منطقه به سرعت در حال وقوع افتادن است که همین چند ماه پیش شاید هیچ کس تصور آن را نداشت.
اینکه به یکباره آقای پرزیدنت ترامپ اعلام کند تصمیم گرفته نیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان خارج کند و یا اینکه سفارت های کشورهای عربی که تا همین چند صباح پیش دولت سوریه را به رسمیت نمی شناختند در دمشق افتتاح شود و بعد ببینیم که گفتگو های صلح یمن در سوئد برگزار می شود و به یکباره همان هایی که بیست سال است طبل سرنگونی طالبان را میزنند پای میز مذاکره با طالبان می نشینند، همه نشانه هایی از پیش زمینه اتفاقاتی است که بزودی رخ خواهد داد.
اینکه ایران، طالبان را دعوت کند و یا دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کند که ایران گفتگو هایی با طالبان داشته خود نشانه آن است که ایرانی ها هم در صدد هستند تا بساط را از زیر پای آمریکایی ها بکشند و خود سکان تغییرات در منطقه را عهده دار گردند.
برخی رسانه ها حتی گمانه زنی کرده بودند که گفتگو هایی بصورت محرمانه میان ایران و ایالات متحده برگزار شده بوده تا با هم به یک راه خروج از بن بستی که ترامپ همه را وارد آن کرده نمایند، اما برخی مسئولین نیز این گمانه زنی ها را تکذیب کرده اند ولی کاملا مشخص است که ظاهرا طرفین به دنبال تقویت مواضع جهت ورود به نوعی گفتگو می باشند.
به گفته نماینده روسیه در سازمان ملل وقت آن رسیده که ایالات متحده دست از سر تهدید هایش بر علیه ایران بردارد و تلاش کند بصورت منطقی پای میز گفتگو با ایران بنشیند.
اینکه ایالات متحده بخواهد بصورت منطقی پای میز گفتگو با ایرانی ها بنشیند به این معنا است که به جای تهدید می بایست اعتماد ایرانی ها را جلب کند.
حد اقل کاری که آمریکا باید انجام دهد این است که به برجام برگردد و تعهدات خود را واو به واو اجرا کند تا طرف مقابل اطمینان پیدا کند که گفتگو با آمریکا نتیجه خواهد داشت.
گرچه بعید به نظر می آید ایالات متحده حاضر باشد چنین کاری را انجام دهد اما به هر حال اتفاقاتی که طی یکی دو هفته گذشته پیش آمد می تواند به ما این نوید را بدهد که غیر ممکن ها در سیاست ممکن است و هر اتفاقی می تواند پیش آید.
آمریکایی ها به خوبی فهمیده اند که طرف مقابل آنها در منطقه خاورمیانه ایران است و یا باید تلاش کنند با ایران کنار بیاید و یا اینکه با ایران بصورت نظامی رو در رو شوند، راه حل ثالثی فعلا وجود ندارد.
بدیهی است که ایرانی ها هم به چنین نتایجی دست یافته اند و تلاش آنها بر آن است که به سمت رویارویی نظامی پیش نروند چون در رویارویی نظامی همه متضرر می باشند اما به هر حال گفتگو و کنار آمدن هم راه و رسم و اصول و قواعدی دارد.
قطعا آمریکایی ها بخوبی می دانستند که در صورت عقب نشینی از شمال سوریه احتمالا کردها به آغوش دولت مرکزی باز خواهند گشت و احتمالا هم همین خواسته آنها بوده، اما سوالی که اینجا مطرح است این است که چرا آنها چنین چیزی را می خواهند؟
آیا هدف آن است که سرزمین های سوریه بدون خون و خونریزی به دولت سوریه بازگردد و به این نتیجه رسیده اند که این جنگ فرسایشی دیگر معنا ندارد و باید پایان یابد؟
یا اینکه می خواهند ارتش سوریه وارد این مناطق شود و رو در روی ارتش ترکیه قرار گیرد تا ارتش ترکیه بر سر دو راهی درگیری با ارتش سوریه و یا سکون قرار گیرد ویا گفتگوهای صلح آستانه را بر هم زند؟
با توجه به اینکه سفارت های کشورهای همپیمان با ایالات متحده در دمشق مجددا شروع به کار کرده و قطعا این تصمیم تصمیمی آنی نبوده و مسایل زیادی پشت آن بوده احتمال آن می رود که آمریکایی ها متوجه شده اند سیاست های سابق شان در منطقه پاسخگو نمی باشد و باید به همراه متحدانشان سیاست دیگری را پیش بگیرند.
آنها تلاش دارند با مطرح کردن برادری اعراب با یکدیگر و توانمندی آنها در بازسازی سوریه پس از جنگ درب جدیدی را برای خود بگشایند.
به این دلیل اصلا نباید شکه شیم اگر به یکباره خبر ملاقات و گفتگوی مقامات ایرانی و سعودی را نیز بشنویم.
ماجرای گفتگو با طالبان هم می تواند در این راستا باشد.
یعنی ایران و ایالات متحده وارد یک ماراتون جمع کردن برگه ها در منطقه هستند، برگه هایی که می توانند هم برای گفتگو پای میز مذاکرات استفاده شوند و هم اینکه در صورت بروز جنگ آتی می توانند ابزاری برای استفاده بر علیه طرف مقابل به حساب آیند.