دیدبان؛ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران اخیراً در مصاحبه‌ای گفته که «هدف از برجام اقتصادی نبود».
بدین ترتیب شاید برای نخستین بار وزیر امور خارجه ایران به عنوان مهمترین مسؤول مستقیم در مذاکرات به این نتیجه رسیده است که برجام به هیچ وجه از نظر منفعت اقتصادی قابل موجه‌سازی و توجیه برای افکار عمومی نیست.
از اینرو باید از اساس مسأله نسبت اقتصاد و برجام را «منحل» و توجیه برجام را بر اساس یک سری ارزیابی های دیگر شکل داد.
در این روند حل اکثر مشکلات با رفع تحریم ها مرتبط شده است. آقای روحانی در خرداد 94 در این باره گفت:«تحریم های ظالمانه باید از بین برود تا سرمایه بیاید و مشکل محیط زیست، اشتغال، صنعت و آب خوردن مردم حل شود، منابع آبی زیاد شده و بانک ها احیا شوند».
بر اساس شواهد دیگر در واقع دولت مدعی است ایران پیش از توافق برجام، ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل قرار داشته که می‌توانسته به حمله نظامی به ایران با مجوز شورای امنیت منجر شود. این ادعا بارها از سوی برخی دولتمردان مطرح شده و بارها نیز پاسخ شنیده است، اما به نظر می‌رسد گوش شنوایی برای این پاسخ وجود ندارد!
بهر حال گفته شده است که تفاوت یک سیاست خارجی شعاری با سیاست‌خارجی واقع‌بینانه در آن است که این دومی بتواند برای کشور «منفعت» به بار بیاورد.
دربیانیه مشترکی که از سوی ترزا می نخست وزیر انگلیس، ماکرون رئیس جمهور آمریکا و مرکل صدراعظم آلمان بعد از خروج ترامپ از برجام صادر شد هر سه آنها تاکید کردند که در موضوع موشکی و منطقه‌ای کاملاً نگرانی‌های مشترکی با آمریکا دارند و خواستار تجدیدنظر ایران در اقدامات خود هستند!
در هر صورت «تجربه» برجام دستاورد مهمی برای ایران داشته و آن اینکه به رغم تمام تبلیغات برخی دولتمردان فعلی و رسانه‌های همسو و یا وابسته به آنها، برای مردم شفاف شده است که راه شکوفایی یا بهبود اوضاع اقتصادی از نیویورک و لوزان و ژنو نمی‌گذرد و باید اتکا را به داخل داشت.