به گزارش دیدبان؛ بعد از خروج آمریکا از برجام، بسیاری از کارشناسان حقوق بینالملل تلاش کردند تا این اقدام دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را به نوعی غیرقانونی و خلاف عرف بینالمللی معرفی کنند اما نکتهای که باید به آن توجه شود اینکه اساساً اخلاق در مجامع بینالمللی جایی ندارد. به عبارت دیگر این قدرت اقتصادی، نظامی و درنهایت سیاسی است که حق ایجاد میکند. بنابراین فضای که امروز در روابط بینالملل حاکم است اینکه حق از آن کسی است که قدرت بیشتری دارد.
در این بین بسیاری از دولتمردان، سیاسیون و حتی نشریات و رسانههای مجازی حامی دولت تلاش کردند تا به مردم القا کنند که خروج آمریکا از برجام، خروج مزاحم از برجام است و اقدام اخیر ترامپ میتواند میان اروپا و آمریکا شکاف ایجاد کند. خوشبینی و یا فریب افکار عمومی حامیان برجام چنان آشکار است که مذاکره در شرایط سخت به ذهن میآید.
به عبارت دیگر اینکه آمریکا از برجام خارج شود و مردم ایران را به تحریمهای همهجانبه اقتصادی تهدید کند ولی دولتمردان و در رأس آن حسن روحانی، رئیسجمهور کشورمان در واکنشی ضعیف، اعلام کند که ایران به برجام متعهد خواهند ماند و توافق هستهای را با پنج کشور دیگر ادامه میدهد، اینگونه متصور میشود که دولت و درنهایت نظام جمهوری اسلامی در خصوص برجام در موضع ضعف است و نمیتواند واکنش مقتدرانه و ضربتی متناسب با اقدامات آمریکا نشان دهد.
به طور کلی برجام بدون آمریکا در عمل امکانپذیر نخواهد بود و چنانچه دولت و به طور کلی نظام جمهوری اسلامی تصمیم داشت که بر اساس منافع و عزت ملی عمل کند، میبایست بلافاصله بعد از خروج آمریکا از برجام، همه تعهدات خودش در توافق هستهای را لغو و برنامهها و فعالیتهای قبلی خود را با قدرت از سر میگرفت و همزمان با اروپاییها برای شیوه ادامه برجام وارد مذاکره میشد تا اقتدار و عزت ایران حفظ شود؛ ولی اکنون تقریباً شرایط برعکس شده است.
رئیسجمهور و تیم مذاکرهکننده کشورمان نهتنها اعلام نکردند که در واکنش به اقدام آمریکا، از برجام خارج نمیشوند بلکه با اعلام پایبندی ایران به برجام در یک رویکرد التماس گونه دست به دامن اتحادیه اروپا شدند تا شاید اروپاییها قسمتی از تعهدات خود در برجام در خصوص خرید نفت از ایران و عدم خروج شرکتهای اروپایی از کشورمان را ادامه دهند که این شیوه از موضعگیری و مذاکرات دولت بهاصطلاح تدبیر و امید، کشورمان را در موقعیت ضعف قرار داد.
آمریکاییها قرار گرفتن دولت فعلی کشورمان در موقعیت ضعف را بهخوبی درک کرده است و سخنان 31 اردیبهشت مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در نشست اندیشکده آمریکایی با عنوان «بعد از توافق (برجام): یک استراتژی تازه درباره ایران» نشان داد که آمریکا متوجه شده است که دولتمردان کشورمان نهتنها در مقابل خروج آمریکا از برجام فاقد برنامه هستند بلکه برای حفظ و ادامه برجام حاضرند با طناب پوسیده اروپاییها وارد چاه شوند.
انتهای پیام//
محمد حسن فرهمند