به گزارش دیدبان، تا ۱۲ماه می (۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۷) چند روزی باقی مانده است و رسانه ها از تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام حکایت دارند. بر اساس قوانین داخلی آمریکا، رئیس جمهوری این کشور باید هر ۴ماه یک بار نظر خود را در زمینه توقف تحریم ها علیه ایران به کنگره اطلاع دهد که ۲۲اردیبهشت ماه سال جاری نیز به عقیده بسیاری از کارشناسان روز سرنوشت سازی برای ادامه یا خاتمه برجام خواهد بود. به همین بهانه به سراغ علی باقری عضو تیم مذاکره کننده هسته ای سابق درباره ابعاد تصمیم احتمالی ترامپ رفتیم.

او در ابتدا درباره پیشنهاد اخیر محمدجواد ظریف درباره برجام گفت:  «هدف اصلی برجام مسئله لغو تحریم ها بود. برجام نهایی شد و آمریکا هم تا کنون در برجام حاضر است. آمریکا در برجام بود و تحریم های ISA توسط اوباما تمدید شد، از طرفی دیگر تحریم های کاتسا در دوره ترامپ وضع شد و در مرحله اعمال آن هستیم، ایرانیان از ورود به آمریکا منع شدند، ده ها فرد و شرکت ایرانی مجدداً تحریم شدند، نرخ ارز تصاعدی افزایش پیدا کرد. همه این اتفاقات در چه شرایطی افتاده است؟ در شرایطی که آمریکا در برجام حضور دارد».

او افزود: «مسئله اصلی لغو تحریم ها بود ولی ما همچنان تحریم شدیم، آقای رئیس جمهور هم چند روز قبل صریحاً گفتند: «بعد از برجام ما پول را با گونی به کشور وارد کردیم.» پس با وجود برجام ما با گونی دلار را وارد می کردیم. مسئله اصلی تحریم است و در واقع استراتژی ما باید این باشد و بگوییم اگر آمریکا تحریم ها را بر ندارد، ما فلان اقدام را انجام می دهیم چرا که آمریکا در برجام باشد یا نباشد، اصلا موضوعیت ندارد».

باقری ادامه داد: «عده ای احتمال می دهند که در 22 اردیبهشت، ترامپ در برجام باقی می ماند ولی تمدید تعلیق تحریم ها را امضا نمی کند، چون مسئله اصلی را حضور آمریکا در برجام می دانند، از این قضیه به عنوان یک پیروزی به مردم نشان می دهند، در حالیکه همین مقدار تحریم تعلیق شده را دوباره اجرایی کرد».

معاون بین‌الملل سابق شورای عالی امنیت ملی در ادامه با بیان اینکه "عده ای می خواهند اذهان عمومی را از تحریم های جدید انحراف کنند" گفت:  «در اینجا جامعه نخبگانی رسانه های ما باید واقعیت را برای مردم تبیین کنند. واقعیت اصلی چیست؟ واقعیت اصلی که مردم دنبالش بودند این بود که رهبر انقلاب وقتی فرمان اجرای برجام به رئیس جمهور را ابلاغ کرد و گفتند: «قبول مذاکرات از سوی ایران اساساً برای لغو تحریم ها بود.»

او افزود: «بودن یا نبودن آمریکا در برجام مسئله یک جریان و تفکر سیاسی است، چون این جریان سیاسی تمام حیثیت خود را روی این موضوع گذاشته است که اگر با آمریکا توافق کنیم همه‌ی مسائل حل می شود. این ها برای اینکه حیثیت خودشان را حفظ کنند منافع ملی را به تاراج گذاشتند. ما باید معیارمان در قبال آمریکا بحث دشمنی آنها با ما باشد که تحریم ها مسئله اصلی ملت ایران است و معیار برای ارزیابی عملکرد آمریکا، برداشتن تحریم های داخلی برجام و عدم اضافه کردن هیچ گونه تحریمی است.»

باقری در ادامه در پاسخ به سوالی درباره طرح جدید طرف اروپایی با عنوان «بررسی برجام درباره تاسیسات نظامی ایران» نیز گفت: اینکه مسئولین چه واکنشی نشان خواهند داد را باید از خودشان بپرسید. اما اروپایی ها همیشه در دوره های گذشته هم نشان دادند که از ایفای یک نقش مستقل ناتوان هستند حتی زمانی که به نفع خودشان باشد. در واقع اروپایی ها در ذی منافع ملی آمریکا گام برمی‌دارند. اگر ما می خواهیم منافع و امنیت ملی‌مان تضمین شود نباید چشم امید به هیچ بیگانه ای از جمله اروپایی ها داشته باشیم و باید مسیر خودمان را طی کنیم تا آنها به دنبال بیایند.

او ادامه داد: «یک تجربه ای در سال 82 تا 84 داریم که ما در آن مقطع به دنبال اروپایی ها رفتیم و به طرف ایرانی گفتند: « آمریکا می خواهد موضوع هسته ای شما را به شورای امنیت ببرد و ما تلاش خواهیم کرد که این کار انجام نشود و در عوض شما باید فعالیت های هسته ای خود را تعلیق کنید. ما به همین امید فعالیت های هسته ای‌مان را تعلیق کردیم که از سال 82 شروع و تا سال 84 ادامه پیدا کرد. در همان دوران دولت اصلاحات، اروپایی ها پیشنهاد نهایی خود را به ایران ارائه دادند، در آن پیشنهاد آوردند که «اگر ایران می خواهد تضمین پیدا کند که در بازارهای بین المللی به سوخت هسته ای دسترسی یابد، باید کلیه فعالیت های هسته‌ای خود را تعلیق کند.» اما وقتی این پیشنهاد را مشاهده کردیم، آن را رد کردیم و خودمان در مسیر پیشرفت هسته ای گام برداشتیم و توانستیم از 5/3 درصد غنی سازی به 20درصد برسیم، آب سنگین اراک را راه انداختیم و... .»

باقری افزود: «بعد از این پیشرفت های هسته ای آنها دوباره آمدند و پیشهاد دادند: «ما اینها را می پذیریم و حالا بیاییم درباره حد و حدود آنها مذاکره کنیم.»آمریکایی ها و اروپایی ها در چه زمانی عقلانی تصمیم گرفتند؟ زمانی که ما روی توانمندی خودمان اتکا کردیم و هسته ای را به پیش بردیم. در حال حاضر هم اروپایی ها به ما می گویند برای اینکه ترامپ در برجام بماند، پس شما محدودیت و محرومیت موشکی را باید بپذیرید.»

عضو تیم مذاکره کننده هسته ای سابق در پایان با بیان اینکه جلوی ترامپ دیوانه را امتیازدهی ما نمی تواند بگیرد، بلکه جلوی ترامپ دیوانه را توانمندی، خودباوری و خوداتکایی ما می تواند بگیرد، گفت: "من نمی گویم که کار دیپلماسی نکنیم، بلکه وابسته به آنان نباشیم. اگر الان ما محدودیت موشکی را چه بپذیریم و چه نپذیریم، آمریکا می خواهد تحریم های دیگر را اضافه کند، کاتسا به طور کامل هنوز اجرایی نشده بلکه دارای چندین مرحله اجرا است و اگر اجرایی شود بخش های وسیعی از اقتصاد کشور را در بر می گیرد. ورود در عرصه امتیازدهی بیشتر بعد از برجام، کشور را به سمتی می برد مانند وضعیت عراقی ها که «نفت در برابر غذا» بوده است.