به گزارش دیدبان مقالۀ حاضر برآمده از یک پژوهش علمی است که با هدف بررسی هویت اجتماعی جوانان در ابعاد خانوادگی، گروهی، دینی و قومی و تأثیر آن بر سبک زندگی آنها انجام شد. در این مقاله ابتدا مروری بر دیدگاههای نظری و منابع تجربی انجام میشود و سپس چهارچوب مفهومی مناسبی تنظیم میشود و در قالب آن فرضیههای اصلی مطرح و مورد آزمون قرار خواهند گرفت. مبنای نظری پژوهش، تلفیقی از تئوریهای پیربوردیو، ماکس وبر و آنتونی گیدنز است. پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا رابطۀ معناداری میان ابعاد مختلف هویت اجتماعی با یکدیگر و نیز رابطۀ آنها با سبک زندگی وجود دارد؟ جامعۀ آماری پژوهش جوانان شهر همدان و حجم نمونۀ مورد بررسی نیز 384 نفر میباشدکه به روش نمونهگیری خوشهای چندمحلهای انتخاب شدهاند. تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار اندازهگیری آن پرسشنامه بوده، سپس توسط آمار استنباطی، تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی شفه به بررسی رابطۀ بین متغیرها و آزمون فرضیههای پرداخته شده است. یافتهها مؤید این نکته هستند که جهت و شدت رابطۀ هویت اجتماعی با ابعاد مختلف مفهوم سبک زندگی؛ یعنی فعالیتها (تفریحی، گروهی و دینی)، علاقهمندیها (مذهبی، ورزشی و فرهنگی) و نگرشهای مدرن متفاوت است. بنابراین، میتوان گفت جوانان براساس هویت اجتماعیشان سبک زندگی متفاوتی دارند. نتایج همچنین نشان میدهند هویت مذهبی نقش مهم و تعیینکنندهای در میزان فعالیتهای دینی و علاقهمندیهای مذهبی جوانان دارد. در مقابل هویت گروهی نقش برجسته و تعیینکنندهای در میزان فعالیتهای گروهی، تفریحی و علاقهمندیهای ورزشی جوانان و همچنین میزان نگرشهای مدرن در آنها دارد.
کلمات کلیدی: هویت اجتماعی;سبک زندگی; جوانان; نگرشهای مدرن; هویت گروهی
نویسندگان:
جواد افشارکهن; ملیحه رضایی کرماجانی
نشریه علوم اجتماعی – سال چهاردهم، شماره 1، بهار و تابستان 1396.