این مقاله تلاش می‌‎کند با تمرکز بر مدرنیته به‌عنوان اصلی‌ترین نمود و سیمای تمدن غرب، صورت‌های متکثر رویارویی و مواجهۀ ایرانیان با این تمدن را قالب‌بندی کند. به این منظور، ابتدا بر مفهوم مدرنیسم به‌عنوان مهم‌ترین جلوۀ تمدن غرب لااقل از نظر بازنمایی نزد جامعۀ ایرانی متمرکز شده است. سپس، با استفاده از روش تفسیری به کار گرفته شده در مقاله، مجموعه مواجهات جامعۀ ایران با تمدن غرب تحت سه مقولۀ غرب‌شیفتگی، غرب‌گزینی و غرب‌گریزی تیپ‌بندی شده است. از بین این سه تیپ، دو مورد نخست، حاوی زیرمجموعه‌هایی نیز هستند که به شکل بارز از یکدیگر متمایز و تعریف شده‌اند و برای هر تیپ و زیرمجموعه‌های آنها مجموعه نمایندگان فکری و نمونه‌های استنادی ارائه شده است. مقالۀ تیپ‌شناسی حاصل‌شده، به‌عنوان اساس فهم تعامل ذهنی جامعۀ ایران با آنچه از آن به‌عنوان کلیت تمدن غرب یاد می‌شود، در حوزۀ مطالعات میان‌فرهنگی و سیاست بین‌الملل توصیه می‌شود.

کلیدواژه ها: تیپ‌شناسی؛ غرب‌شیفتگی؛ غرب‌گریزی؛ غرب‌گزینی؛ مدرنیسم

نویسندگان:

غلامرضا خواجه‌سروی: دانشیار دانشکدۀ حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی

 رضا صمیم: استادیار جامعه‌شناسی پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی

رضا کاوند: دانشجوی دکترای سیاست‌گذاری فرهنگی، پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی  

فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران - دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 34، تابستان 1395.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.