دیدبان
دکتر سیدرضا میرطاهر

نگاهی به سند جدید هسته ای آمریکا

نگاهی به سند جدید هسته ای آمریکا

به گزارش دیدبان،پس از انتشار سند استراتژی امنیت ملی آمریکا که در 27 آذر 1396 (18 دسامبر 2017) از آن رونمایی شد ، سند مهم دیگری یعنی "بازنگری وضعیت هسته ای" The Nuclear Posture Reviewآمریکا با هدف تقویت نقش تسلیحات هسته ای در راهبرد امنیتی این کشور در آینده ای نزدیک منتشر خواهد شد.با این حال پیش نویس این سند که روز 22دی در روزنامه هافینگتون پست  منتشر شده، مشتمل بر محورهای عمده سیاست ها و اقدامات هسته ای آتی آمریکا است. وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد، طرح بازنگری وضعیت هسته ای شامل بررسی نقش تسلیحات هسته ای در راهبرد امنیتی آمریکا، پس از تکمیل ، به تایید وزیر دفاع و سپس رئیس جمهوری خواهد رسید.این سند قرار است اواخر ژانویه 2018 انتشار یابدوباید جایگزین دکترین هسته‌ای شود که در سال 2010 در دوره ریاست جمهوری "باراک اوباما" به تصویب رسید."جان وولفستال" که در دولت باراک اوباما، دستیار ویژه کنترل تسلیحات و عدم اشاعه بود ، می گوید:کسانی که این سند را نوشته‌اند، گفته‌اند که سعی دارند پیام روشنی در زمینه بازدارندگی برای روسیه ،کره شمالی و چین ارسال کنند. طبق پیش نویس این سند، ساخت تسلیحات جدید هسته‌ای و پاسخ هسته‌ای به حملات استراتژیک مهم غیرهسته‌ای مد نظر قرار گرفته است. در حالی که در سند قبلی ،حمله هسته‌ای به عنوان آخرین چاره مد نظر بود، در این سند تصریح شده که کارکرد زرادخانه هسته ای آمریکا، بازدارندگی است و اگر بازدارندگی جواب نداد و به عنوان مثال ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه ،دستور حمله غیر هسته ای بزرگی علیه آمریکا و متحدان ناتو را صادر کند، به روسیه حمله  هسته ای شود. گفته می شود این سناریو برای توجیه عملیاتی کردن تسلیحات هسته ای بیشتر البته با قدرت کمتر (در کنار حدود هزار موشک هسته ای عملیاتی که در حال حاضر در زرادخانه هسته ای آمریکا موجود است) در نظر گرفته شده تا بر جدی بودن حمله پیش دستانه هسته ای  تاکید شود.در این سند تصریح شده که "آمریکا زمانی فقط استفاده از تسلیحات هسته ای را در شرایط بسیار دشوار برای دفاع از زیرساخت های حیاتی آمریکا، متحدان و شرکایش در نظر می گیرد، که در شرایط سخت قرار گیرد. شرایط سخت می تواند شامل حملات استراتژیک غیر هسته ای باشد. حملات گسترده غیر هسته ای شامل حمله به مردم و زیرساخت های آمریکا، متحدان و شرکایش هست ولی به آن محدود نمی شود."کینگستون ریف مدیر بخش تحقیقات خلع سلاح در انجمن کنترل تسلیحات آمریکا معتقد است، این سند سناریویی را به وجود می آورد که براساس آن آمریکا ممکن است از تسلیحات هسته ای استفاده کند؛ بنابراین خطر استفاده از تسلیحات هسته ای را افزایش می دهد. بدین ترتیب سند جدید بر جایگزینی نیروهای هسته ای با نیروهای جدید تر از جمله ساخت موشک های هسته ای جدید تاکید می کند. هم چنین نگهداری زرادخانه موجود نیمی از هزینه های هسته ای را به خود اختصاص خواهد داد. این سند می افزاید، آمریکا باید قابلیت های استراتژیک هسته ای هوایی، دریایی و زمینی در اختیار داشته باشد. از این سند می توان دریافت که آمریکا رقبای اصلی هسته ای خود را روسیه و چین می داند و برای مقابله با توان روزافزون آنها ،حاضر است تا روی سیستم‌های تسلیحاتی جدید، از جمله کلاهک‌های هسته‌ای کم قدرت برای سامانه های موشکی دریایی "ترایدنت- دی  5 "«Trident D5» و همچنین موشک‌های کروز دریا پرتاب "توماهاوک" Tomahawk دارای کلاهک هسته‌ای، سرمایه گذاری کند. به عقیده نویسندگان این سند، این اقدامات باید روسیه را از این توهم خارج سازد که قادر است حمله هسته‌ای پیش دستانه به خاک اروپا انجام دهد.

نگاه ویژه به روسیه

در سند "بازبینی وضعیت هسته ای" با توجه خاص به توانمندی های هسته ای روسیه بر این مساله تاکید شده که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در تلاش برای متنوع کردن قابلیت هسته ای روسیه است تا بتواند بر آمریکا برتری استراتژیک داشته باشد.این سند می افزاید: "روسیه علاوه بر به روز کردن سامانه های هسته ای به جا مانده از شوروی، در حال توسعه و استقرار کلاهک ها و پرتاب کننده های هسته ای جدید است. این تلاش ها شامل ارتقای چندجانبه بمب افکن های هسته ای استراتژیک روسیه، موشک های مستقر در دریا و همچنین موشک های مستقر در زمین می شود.روسیه همچنین در حال توسعه دستکم دو سامانه موشکی جدید بین قاره ای، نسل جدید هواپیمای بمب افکن استراتژیک (دارای قابلیت حمل موشک هسته ای)، و یک زیردریایی بدون سرنشین در زیردریا است که به سلاح هسته ای مسلح است."در این سند تصریح شده که زیردریایی های هسته ای جدید روسیه نشان می دهند که آمریکا باید اقدامات بیشتری انجام دهد تا بتواند با قابلیت های هسته ای روسیه رقابت کند. با این حال، در این سند آمده است آمریکا قصد ندارد از زیردریایی های روسی نسخه برداری کند. به گفته این سند ،روسیه به طور مخفیانه یک وسیله بدون سرنشین هسته ای را ساخته است که در زیر آب حرکت می کند و قابلیت حمل کلاهک هسته ای صد مگاتنی دارد. این سلاح مرموز 6200 مایل برد دارد و می تواند تاعمق 3280 پایی زیر سطح دریا برود.

رویکرد هسته ای ترامپ

دونالدترامپ رئیس جمهوری آمریکا ازژانویه 2017 که روی کار آمده، آشکارا خواهان توسعه وتقویت زرادخانه هسته ای آمریکا شده ودر مقابل برکاهش یکجانبه تسلیحات هسته ای روسیه تاکید کرده است.ترامپ با اشاره به کاهش توان آمریکا در تولید سلاح های هسته ای تاکید کرده که این وضعیت را تغییر خواهد داد.این به معنای تلاش جدی آمریکا برای افزایش و نوسازی زرادخانه هسته ای آمریکا خواهد بود.کما اینکه آمریکا قصد دارد ظرف ده سال بیش از 350میلیارد دلار برای نوسازی زرادخانه هسته ای خود هزینه کند .از نگاه روسها ، رویکرد ترامپ مبتنی بر اصل عدم توازن هسته ای است که با اصل "برابری هسته ای" که در جریان جنگ سرد، شوروی و آمریکا آن را به مثابه بهترین راه برای تضمین صلح  پذیرفتند، در تعارض کامل قرار دارد. در عین حال رویکرد ترامپ به مثابه زیر سئوال بردن پیمان کاهش تسلیحات هسته ای استراتژیک یعنی پیمان استارت—2 است که بر مبنای آن آمریکا و روسیه باید شمار تسلیحات  هسته ای استراتژیک  خود را به 1550  وشمار سکوهای پرتاب آنها را به 800  سکو تقلیل دهند. در حالی که پیمان استارت-2 اساسا به مثابه شالوده ای برای توازن و ثبات هسته ای بین آمریکا و روسیه مطرح بوده است. شواهد حاکی ازآن است که دولت ترامپ رویکردی فعال در زمینه زرادخانه هسته ای و استراتژی هسته ای آمریکا اتخاذ کرده است.ترامپ بر ادامه اتخاذ استراتژی ضربه نخست هسته ای به عنوان یک گزینه حیاتی تاکید دارد که به معنای باقی ماندن کابوس حملات هسته ای در جهان و تهدیدی آشکار علیه دیگر کشورهای جهان به ویژه قدرتهای هسته ای مانند روسیه وچین تلقی می شود .این دیدگاه ترامپ به وضوح در سند بازبینی وضعیت هسته ای جدید آمریکا منعکس شده است. مایکلا داج از تحلیلگران بنیاد هریتیج می گوید:در این سند درخصوص زمان و چگونگی اقدام تلافی جویانه احتمالی آمریکا، ابهام عمدی ایجاد شده است. دولت ترامپ به طور آشکار دیگر کشورها را تهدید کرده که قادر است به بهانه دفاع از امنیت ملی خود و یا متحدانش اقدام به حمله پیش دستانه هسته ای نماید.مسلما این رویکرد ترامپ با هدف مصرح در پیمان" ان پی تی" مبنی بر نابودی تسلیحات هسته ای مغایرت دارد. این در حالی است که روسیه اعلام کرده که در دکترین نظامی فعلی روسیه، استفاده از سلاح‌های هسته‌ای برای جلوگیری از حملاتی که موجودیت این کشور را هدف حمله قرار می دهند، در نظر گرفته شده است. چین نیز اعلام کرده که اقدام به حمله پیش دستانه هسته ای نخواهد کرد و صرفا هنگامی که مورد حمله قرار بگیرد ، ازاین تسلیحات استفاده خواهد کرد.در عین حال مسکو تاکید دارد که انهدام کامل تسلیحات هسته ای در برهه زمانی کنونی با توجه به تهدیدات غیر قابل چشم پوشی غیر واقع بینانه و غیر قابل اجرا است.فعالان کنترل تسلیحات با انتقاد شدید از طرح بازنگری وضع هسته ای آمریکا ابراز نگرانی کرده اند که این رویکرد خطر وقوع جنگ هسته ای را افزایش می دهد.در واقع سیاست هسته‌ای جدید آمریکا به میزان چشمگیری جنگ طلبانه‌تر از دکترین هسته ای دولت اوباما است.

مرتبط‌ها

بیشترین سقوط ارزش سهام وال استریت در یک روز

دولت آمریکا به کشتن شهروندان ایرانی افتخار می‌کند

مقابله با کرونا از منظر حکمرانی (1)

آمریکا برای آزادی مزدور اسرائیلی، دست به تهدید و ارعاب زد

افشای نام‌های جدید از شاهزادگان بازداشت‌شده

استیصال رسانه‌ای ائتلاف در یمن