به گزارش دیدبان، در حالی بازار خودروی ایران مملو از تولیدات داخلی و خارجی متفاوت شده است که از اوایل دهه 90 مشکلات اقتصادی و همچنین تغییرات محسوس سلیقه‌ای در بازار باعث شده صنعت خودروسازی ایران با وجود توجه‌های گسترده مسئولان دولتی به آن، همچنان درگیر مشکلاتی از جمله رکود قابل توجه و کاهش تقاضای خرید باشد.

این اتفاق در صنعت خودروی ایران درست زمانی رخ داده که به روایت آمارهای داخلی و خارجی، ایران به عنوان بازاری بکر برای صنایع خودروسازی شناخته شده است که پس از امضای توافق‌نامه برجام به نوعی رقابت قابل‌توجهی میان خودروسازان خارجی برای حضور در این بازار مستعد شکل گرفته است. حال با درنظر گرفتن این واقعیت که ایران بازاری جذاب برای خودروسازان شناخته شده، سوال اساسی این است که چطور فعالان بازار خودروی کشورمان درگیر رکود شده‌اند و راهکار خروج از این رکود چیست؟

برای رسیدن به پاسخی مناسب و قابل استناد در این زمینه باید توجه داشته باشیم که سلیقه، نوآوری و توجه به خواسته‌های خریداران در کنار کیفیت و قیمت در واقع فاکتورهایی تعیین‌کننده در صنعت خودروسازی برای دریافت سهم بازار بیشتر شناخته شده‌اند و معمولا سازند‌گان خودرو همواره توجه ویژه‌ای به این موارد دارند. این در حالی است که در ایران خودروسازان موجود با اتکا به حمایت‌های نهان و آشکار دولتی همواره بر تولید محصولاتی تاکید دارند که بعضا هیچ جاذبه‌ای برای خریداران نداشته و نمی‌تواند تنوع مورد نیاز بازار را پاسخ دهد. به همین دلیل اگر خودروسازان ایران به دنبال رونق بازار و دستیابی به سهم بازار قابل‌قبول برای محصولات خود هستند، لازم است با نوآوری و به‌کارگیری فناوری‌های نوین، محصولات جدید متناسب با نیاز روز بازار عرضه کنند. اما نکته اینجاست که این تولیدکنندگان باید همزمان با ارائه محصولات جدید به بازار زمینه تولید محصولات قدیمی را محدود و کم‌کم آنها را از خطوط تولید خود حذف کنند. شاهد مثال این نوع سیاستگذاری در تولید خودرو که باعث شده مشکلاتی در بازار برای تولیدکنندگان ایجاد کند دیر عرضه شدن برخی محصولات مثل تیبا، رانا و محصولاتی از این دست است چون زمانی این محصولات به اصطلاح جدید روانه بازار شد که تقریبا نیازهای بازار تغییر کرده بود.

به همین دلیل، محصولات قدیمی مثل پراید یا پژو 405 با وجود ورود محصولات جدیدتر هنوز هم در تیراژ انبوه تولید می‌شوند.

در این زمینه یعنی ادامه تولید محصولات قدیمی، تولیدکنندگان وطنی بر این باورند که وقتی قالب یا امکاناتی برای تولید یک خودرو ساخته می‌شود به‌دلیل هزینه‌بر بودن آن باید تعداد مشخصی از آن خودرو تولید شود تا به اصطلاح هزینه‌ها جبران شود درحالی که این سیاستی اشتباه و باعث بروز مشکلاتی در زمینه فروش محصولات خواهد بود و راهکار جبران این هزینه‌ها استفاده از قطعات مشترک برای محصولات مختلف با پلتفرم‌های یکسان است؛ دقیقا سیاستی که برای قطعات سمند و محصولات مشترک آن مثل دنا صورت گرفته است.

استاد دانشکده مهندسی خودرو

منبع: جام جم