دیدبان
اسماعیل کوثری؛

بایسته‌های اخلاق انتخاباتی

بایسته‌های اخلاق انتخاباتی

به گزارش دیدبان، روزنامه «حمایت» در یادداشتی به قلم «اسماعیل کوثری»  نوشت:

جمهوری اسلامی ایران در حالیکه سبکی نوین از حاکمیت اسلام در عرصه‌ سیاسی را در معرض دید جهانیان قرار داد، همواره نقش واقعی و اصیل مردم در تصمیم‌گیری‌های اساسی را به‌عنوان رمز بقای خود به همراه داشته است. ادوار متعدد انتخابات ریاست جمهوری، مجلس و شورای شهر، مشارکت مردمی گسترده و حضور سلایق مختلف در رقابت‌های انتخاباتی، جلوه‌ای ویژه از مردم‌سالاری دینی در نظام اسلامی ایران را به جهان عرضه نموده و به‌عنوان برگ برنده کارآمدی و بالندگی کشور محسوب می‌شود.
بر این مبنا، انتخابات در نظام اسلامی با سایر نظام‌های سیاسی دنیا دارای تفاوت‌هایی بوده و بر اساس آموزه‌های دین مبین اسلام؛ مخالف برخی شیوه‌های رایج برگزاری انتخابات در به‌اصطلاح دموکراسی‌های غربی است. به عنوان نمونه می‌توان به انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری آمریکا اشاره کرد که در بسیاری از موارد، اخلاق انسانی زیر پا گذاشته‌شد و نمایندگان احزاب و گروه‌های مختلف در این کشور، از هر وسیله‌ای برای تبلیغات و رسیدن به قدرت استفاده کردند.
یکی از شاخصه‌های مهم نظام سیاسی جمهوری اسلامی، سلامت رقابت‌های انتخاباتی است که همواره در دوره‌های مختلف تلاش شده در قانون‌گذاری، اجرا و نظارت، سازوکارهای مناسبی برای برگزاری انتخابات سالم با شاخصه‌های موردنظر نظام اسلامی به اجرا درآید. سلامت انتخاباتی دارای دامنه وسیعی است و «رعایت اخلاق» را می‌توان از مهم‌ترین شاخصه‌های آن برشمرد که این شاخصه، همه ارکان انتخابات اعم از مجریان، ناظران، کاندیداها و طرفدارانشان را در برمی‌گیرد؛ بنابراین، کلیدی‌ترین مؤلفه‌ سلامت انتخاباتی، مراعات اخلاق در میدان رقابت‌هاست. پرهیز از مسائلی همچون دروغ، تهمت، افترا، تخریب، بزرگ‌نمایی مشکلات، اسراف، هزینه‌های غیرشرعی، وعده‌های غیرواقعی، خرید رأی و… نمونه‌هایی از دغدغه‌هایی است که رعایت تقوای سیاسی در آن‌ها متضمن سلامت رقابت انتخاباتی خواهد بود.
اجتناب از فرافکنی، جنگ روانی و همچنین استفاده از برخی شیوه‌های پروپاگاندای غربی ازجمله تکرار، مغالطه، برچسب‌زنی، کلی‌گویی، شایعه‌سازی، ایجاد هراس و  ناامیدی و… نیز ازجمله شیوه‌هایی است که در یک رقابت سالم و برمدار اخلاق اسلامی جایگاهی ندارد. پرهیز از بداخلاقی سیاسی در سطوح مختلف رقابت انتخاباتی نظیر تبلیغات، مناظرات، گفتگوها، مصاحبه‌ها، یادداشت‌ها و تحلیل‌های مطبوعاتی، رسانه‌های وابسته به جریان‌های سیاسی و همچنین در سخنرانی‌ها در حضور طرفداران و هواداران، باید موردتوجه قرارگرفته و هر نامزدی که خود را انقلابی و پایبند به اصول قانونی می‌داند، باید از این موارد احتراز کند.  شیوه‌ دیگری که مصداق بداخلاقی انتخاباتی است، تخریب چهره نامزد رقیب و سیاه‌نمایی سابقه و کارنامه وی به‌جای تشریح و تبیین برنامه‌های خود است. شأن یک کاندیدای انتخاباتی در قاموس نظام اسلامی، ارائه طرح‌ها و راهکارها برای رفع معضلات جاری کشور است و حمله به رقیب، عملی تقبیح شده و خارج از عرف اخلاقی به شمار می‌آید که تنها هدف آن، جلب آراء بیشتر به روشی غیرمنصفانه است. علاوه بر این، به‌منظور تسریع درروند دستگاه‌های اجرایی و نظارتی، افرادی که خود را در محکمه عقل و انصاف واجد صلاحیت‌های لازم برای ورود به این رقابت‌های سرنوشت‌ساز نمی‌دانند، اساساً نباید در این عرصه حاضر شوند تا خدای‌ناکرده موجبات اتلاف وقت مسئولین ذی‌ربط و کند شدن روند رسیدگی به صلاحیت‌ها فراهم نشود.
خوشبختانه قوانین دقیقی برای تضمین سلامت انتخابات و جلوگیری از هنجارشکنی‌ها در این حوزه وجود دارند که اجرای آن‌ها در سال‌های پس از پیروزی انقلاب باعث شده کارنامه درخشانی در فرایند انتخاباتی برای نظام اسلامی رقم بخورد اما بدیهی است که بسیاری از بایسته‌های رقابت اخلاقی و اسلامی تنها با قوانین سلبی، تعیین جرم و برخورد با متخلف به مرحله اجرا درنمی‌آیند و انتخابات مطلوب و مدنظر کشور، نیازمند فرهنگ‌سازی عمومی است. لذا ضروری است در این زمینه فعالیت‌های ایجابی، تبلیغی و ترویجی از سوی همگان و به‌صورت هم‌زمان- به‌ویژه از سوی نخبگان فرهنگی و سیاسی جامعه- صورت پذیرد و ضمن اطلاع‌رسانی عمومی و دعوت از نامزدها و طرفدارانشان نسبت به التزام به حاکمیت قانون و اخلاق برای پیشگیری از تخلفات انتخاباتی، رقابتی اسلامی- اخلاقی، همچون گذشته در تراز  نظام اسلامی برگزار گردد.
این خصوصیات، بایسته‌هایی است که مختص نظام اسلامی است و جایگاهی در مردم‌سالاری غربی ندارد، چراکه تنها در پرتو رعایت دقیق این مقدمات است که در پایان راه رقابت‌ها، مدال افتخار خدمتگزاری در جمهوری اسلامی بر گردن شایسته‌ترین افراد آویخته می‌شود. کاندیدای معتقد به مراعات حقوق رقبا و برخوردار از کفایت اخلاقی، درصورتی‌که پیروز انتخابات شود، به‌طریق‌اولی نسبت به رعایت حقوق مردم و آرمان‌های انقلابی ملتزم است، خود را موظف به خدمتگزاری دانسته و مقاومت در برابر زیاده‌خواهی دشمنان را از اصول غیرقابل تغییر می‌داند. از سوی دیگر، چنانچه فرد یا افرادی فاقد صلاحیت‌های اخلاقی و اعتقادی به مسئولیت برسند، در جهت عکس اهداف و مصالح کلی کشور حرکت خواهند کرد. این، همان نکته نابی است که رهبر بصیر انقلاب در مورد آن فرمودند: «در دمکراسی‌های غربی، صلاحیت‌های خاصی موردنظر است که عمدتاً در این صلاحیت‌ها، وابستگی‌های حزبی رعایت می‌شود. هم کسانی که نامزد می‌شوند، هم آن‌هایی که نامزد می‌کنند و هم آن‌هایی که به نامزدها رأی می‌دهند، درواقع به این حزب یا به آن حزب رأی می‌دهند. در نظام جمهوری اسلامی غیر از دانایی و کفایت سیاسی، کفایت اخلاقی و اعتقادی هم لازم است. آن‌کسی که در نظام جمهوری اسلامی به مسئولیت می‌رسد، اگر فاسد، بیگانه‌پرست و در خدمت منافع طبقات برخوردار جامعه بود، دیگر نمی‌تواند نقشی را که ملت و طبقات محروم می‌خواهند، ایفا کند. اگر آن شخص انسان معامله‌گر، رشوه و توصیه‌پذیر و مرعوبی بود؛ در مقابل تشر تبلیغات و سیاست‌های خارجی جا زد، دیگر نمی‌تواند مورد اعتماد مردم قرار گیرد و برود آنجا بنشیند و تکلیف ملک و ملت را معین کند. این شخص غیر از کفایت ذاتی و دانایی ذاتی، به شجاعت اخلاقی، تقوای دینی و سیاسی و عقیده‌ درست هم احتیاج دارد.» (82/09/25)

منبع: حمایت

مرتبط‌ها

بیشترین سقوط ارزش سهام وال استریت در یک روز

دولت آمریکا به کشتن شهروندان ایرانی افتخار می‌کند

مقابله با کرونا از منظر حکمرانی (1)

آمریکا برای آزادی مزدور اسرائیلی، دست به تهدید و ارعاب زد

افشای نام‌های جدید از شاهزادگان بازداشت‌شده

استیصال رسانه‌ای ائتلاف در یمن