دیدبان: سخنان مقام معظم رهبری در جمع مردم تبریز سه محور عمده داشت: 1. تقدیر و تشکر از حضور حداکثری مردم در راهپیمایی 22 بهمن. 2. بحث پیشنهاد آمریکا برای مذاکره با ایران و شرایط مذاکره با آمریکا 3. اشاره به مسائل داخلی کشور.جالب آنکه آنچه که بیشتر در رسانه های خارجی انتشار و بازتاب یافته محور دوم سخنان مقام معظم رهبری بوده و آنچه که بیشتر در رسانه ای داخلی مورد بحث و بررسی قرار گرفته محور سوم سخنان معظم له بوده است. هر چند بخش بیشتر سخنان مقام معظم رهبری حول پیشنهاد آمریکا برای مذاکره با ایران بود اما برای ما داخل نشینان قسمت سوم مهم تر می نمود. اما چند نکته در خصوص سخنان مقام معظم رهبری:
پیرامون مذاکره با آمریکا
2. نکته ی دوم در بحث مذاکره با آمریکا؛ اشتباه در علت و معلول است. مقام معظم رهبری علت اصلی تمامی رفتارهای آمریکا و دولتمردان آمریکایی را در بی منطقی آنان می داند و رفتارهایی نظیر ترور و تحریم اقتصادی را معلول آن علت توصیف می کنند. به عبارت دیگر کانون اصلی سخنان مقام معظم رهبری در جمع مردم تبریز بی منطقی آمریکاییان بود. پس مشکل و مانع در بحث مذاکره بی منطق بودن آمریکایی هاست نه فشار و تحریم. به عبارت دیگر مقام معظم رهبری به اصل و ریشه ی رفتار آمریکایی ها اشاره داشتند نه به اثرات این رفتار. در حقیقت بی منطق بودن آمریکایی هاست که آنان را به تضییع حقوق هسته ای، تحریم و فشار اقتصادی، آتش افروزی، دخالت های امنیتی و ... علیه ملت ایران کشانده است. از این رو شرط اصلی برای مذاکره رفتار منطقی آمریکاییان است نه برداشتن اسلحه یا برداشتن تحریم و ... . کما اینکه برخی در داخل به جای پرداختن به علت، معلول را راه حل مسئله تلقی می کنند. در سخنان رهبری نکات مهمی در مورد شروط مذاکره با آمریکا آمده است. معظم له فرمودند شرط ما رفتار منطقی آمریکا است.«من اين را به شما عرض بكنم: دولتمردان آمريكا مردم غيرمنطقى‌اى هستند؛ حرفشان غيرمنطقى است، عملشان غيرمنطقى است، زورگويانه است؛ توقع دارند ديگران در مقابل كار غيرمنطقى آنها و زورگوئى آنها تسليم شوند؛ خب، بعضى هم تسليم ميشوند؛ بعضى از دولتها، بعضى از نخبگان سياسى در برخى از كشورها در مقابل پرروئى و زورگوئى آنها تسليم ميشوند؛ اما ملت ايران و نظام جمهورى اسلامى تسليم‌شدنى نيست. نظام جمهورى اسلامی حرف دارد، منطق دارد، توانائى دارد، اقتدار دارد؛ لذا در مقابل حرف غير منطقى و كار غير منطقى تسليم نميشود ...»(2)
3. تحلیلی که معتقد است مشکل ما در مذاکره با آمریکا اسلحه و تحریم اقتصادی و مواردی از این دست است در حقیقت دچار همان اشتباه محاسباتی شدند که رهبری چندی پیش از افتادن مسئولین در این ورطه هشدار داده بودند. جالب آنکه رهبری در بیانات دیروز در جمع تبریز به این نکته هم اشاره داشتند که حتی با انجام مذاکره هم تحریم ها ادامه خواهد داشت چون هدف آنان از تحریم ها مقصد و منظور دیگری است. به عبارت دیگر اگر کسی فکر میکند با مذاکره تحریم ها برداشته می شود کاملا اشتباه تحلیل می کند. «اشكال بعد اين است كه تحريمها با مذاكره برداشته نخواهد شد؛ اين را من به شما عرض بكنم. هدف تحريمها چيز ديگرى است. هدف تحريمها خسته كردن ملت ايران است، جدا كردن ملت ايران از نظام اسلامى است. مذاكره هم كه انجام بگيرد، اگر ملت ايران باز در صحنه باقى باشد و بر حقوق خود اصرار بورزد، اين تحريمها وجود خواهد داشت. ملت ايران در مقابل اين فكر غلط دشمن چه كار ميكند؟» (3)
پیرامون مسائل یکشنبه سیاه
5. اما چرا برای ما سخنان بخش سوم مهمتر جلوه کرد؟ چون بداخلاقی که در مجلس اتفاق افتاد بسیاری از تحلیل گران و نبخگان داخلی را متعجب ساخت. بدیهی است اگر این بداخلاقی از منظر رهبری مهم نبود ایشان هرگز به موضع گیری علنی علیه این رفتار نمی پرداختند. خود موضع گیری علنی رهبری در مقابل این بداخلاقی سیاسی نشان از اهمیت موضوع دارد. پس اصل قضیه، مطلب مهمی است که در کنار تشکر و قدردانی از راهپیمایی 22 بهمن و تحلیل پیشنهاد آمریکا، مسئله ی داخلی که رهبری به آن می پردازند بداخلاقی سیاسی است.
6. این بداخلاقی که در مجلس اتفاق افتاد به نوعی ناشی از موج رفتارهای برخی از مسوولان در سال های اخیر است. مقام معظم رهبری تقریبا بعد از فتنه ی 1388 در بیشتر سخنرانیها و بیانات خود نظیر سخنرانی در جمع نمانیدگان مجلس خبرگان، نمانیدگان مجلس هشتم، در جمع کارگزاران نظام و ... با انتقاد از فضای بی اخلاقی در عرصه ی سیاست خواستار اصلاح اوضاع شدند. در این بین نقش رسانه ها و نخبگان سیاسی به عنوان میدان داران اصلی عرصه ی سیاست بسیار مهم و تعیین کننده است. به عبارت دیگر کاهلی رسانه ها و نخبگان و همچنین عدم توجه به هشدارهای رهبری در این موضوع منجر به بداخلاقی سیاسی سنگین تری در مجلس شد.
7.
در سخنان رهبری انصاف موج می
زد. رهبری رفتار مجلس و رفتار رئیس دولت را با یک چوب نراندند، در سخنان رهبری
هر یک از این رفتارهای غلط، وزن مشخصی دارند. این یعنی عدالت. به عبارت دیگر تحلیل هایی که تلاش کردند به نوعی هر دو
قوه را به صورت مساوی مقصر بدانند نادرست است. چراکه رهبری رفتار هریک از سران قوا
را با عبارت ها و توصیفات متفاوتی نقد کردند.
پیرامون اخلال در سخنرانی ها
8. اخلال در سخنرانی مسئولین در سال های اخیر شدت یافته و به نوعی از اثرات بی اخلاقی سیاسی در جامعه است. رهبری تمامی این رفتارها را محکوم کردند آن را خلاف قانون و خلاف شرع دانستند. اما به نظر می رسد یکی از علت های بی اخلاقی سیاسی که امروز دامن گیر اصول گرایان شده ناشی از سکوت در برابر حوادث مشابه بوده است. فراموش کردن سنت امر به معروف ونهی منکر تبعات اجتماعی سنگین به بارمی آورد. از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم نقل شده که اگر امر به معروف و نهی از منکر را ترک کنید، بدان شما بر خوبان شما مسلط می شوند و آنگاه هر چقد دعا کنید مستجاب نمی شود!(قال رسول الله صلى الله عليه و آله إذا لَم يَأمُروا بِمَعروفٍ وَلَم يَنهَوا عَن مُنكَرٍ وَلَم يَتَّبِعوا الأخيارَ مِن أهلِ بَيتى ، سَلَّطَ اللّهُ عَلَيهِم شِرارَهُم ، فَيَدعوا عِندَ ذلِكَ خِيارُهُم فَلا تُستَجابُ لَهُم؛هرگاه (مردم) امر به معروف و نهى از منكر نكنند، و از نيكان خاندان من پيروى ننمايند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نيكانشان دعا كنند امّا دعايشان مستجاب نشود . (امالى صدوق، ص254)
9. رهبری به صراحت فرمودند که ایشان با رفتارهای غیر منطقی و ناشی از افراطی مخالف بوده و آن را به ضرر کشور میدانند. از این رو علی القاعده نباید شاهد حوادث مشابه آنچه که در روز 22 بهمن در قم اتفاق افتاد باشیم، چرا که در صورت تکرار حوادثی مشابه، مرتکبین به عنوان افرادی حزب اللهی توصیف نخواهند شد. «بنده با اينجور كارها مخالفم. بارها به مسئولين و كسانى كه ميتوانند جلوى اين چيزها را بگيرند، تذكر داده‌ام. آن كسانى كه اين كارها را ميكنند، اگر واقعاً حزب‌اللّهى و مؤمنند، خب نكنند. مى‌بينيد كه تشخيص ما اين است كه اين كارها به ضرر كشور است، اين كارها به نفع نيست. با احساساتشان راه بيفتند اينجا، آنجا، عليه اين شعار بدهند، عليه آن شعار بدهند؛ اين شعاردادن‌ها كارى از پيش نميبرد. اين خشمها را، اين احساسات را براى جاى لازم نگه داريد. در دوران دفاع مقدس اگر بسيجى‌ها ميخواستند همين طور بروند يك جائى، طبق ميل خودشان حمله كنند، كه خب پدر كشور در مى‌آمد. نظمى لازم است، انضباطى لازم است، مراعاتى لازم است. اگر چنانچه به اين حرفها اعتنائى ندارند، آنها كه خب حسابشان جداست؛ اما آن كسانى كه به اين حرفها اعتناء دارند و مقيدند كه برخلاف موازين شرع حركت نكنند، بايد مراقبت كنند، از اين كارها نكنند...» (4)
10. اما به نظر شما خطاب این فراز از سخنان رهبری چه کسی است؟ تحلیل با خوانندگان. به نظر می رسد مسئله ای مهمتر در حاشیه قرار گرفته است!
«بنده سه چهار سال قبل از اين، در صحبت اول سال صريحاً به مردم و به مسئولين گفتم كه نقشه‌ى دشمنان ملت ايران از حالا به بعد، بيش از همه، نقشه‌ى اقتصادى است. خب، مى‌بينيد كه همين جور شد. هم دولت، هم مجلس، همه‌ى نيرويشان را، همه‌ى فكر و ذكرشان را متمركز كنند بر روى سياستهاى درست اقتصادى. چند سال قبل از اين، بنده درباره‌ى فساد اقتصادى، به رؤساى قوا نامه دادم. خب، با فساد اقتصادى مبارزه كنيد. به زبان گفتن كه مطلب تمام نميشود؛ عملاً با فساد مبارزه كنيد. هى بگوئيم مبارزه با فساد اقتصادى. خب، كو؟ در عمل چه كار شد؟ چه كار كرديد؟ اينهاست كه انسان را متأثر ميكند...» (5)
- پی نوشت