دیدبان
یادداشت/ سیدرحیم نعمتی

تعهدات بی‌تضمین ترامپ به اروپایی‌ها

تعهدات بی‌تضمین ترامپ به اروپایی‌ها

به گزارش دیدبان؛ روزنامه «جوان» در  یادداشتی از «سیدرحیم نعمتی» نوشت:

مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور امریکا، امروز در کنفرانس امنیتی مونیخ سخنرانی می‌کند تا بعد از نزدیک به یک ماه سردرگمی اروپایی‌ها نسبت به سیاست امریکا، به آنها اطمینان بدهد که امریکا در قبال تعهداتش به اروپا پایبند است. خبرگزاری رویترز این موضوع را به نقل یکی از مشاوران سیاست خارجی کاخ سفید و مسئول رسیدگی به این سفر منتشر کرده که به رویترز گفته: «زمانی که اروپا و امریکا با هم باشند، ما احساس امنیت و شکوه بیشتری می‌کنیم. » این نخستین سفر پنس به خارج امریکا و به خصوص اروپا از زمانی است که به همراه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، در بیستم ژانویه گذشته به کاخ سفید وارد شدند. گفته‌های قبلی ترامپ در مورد نحوه تعامل دولتش با اروپا و ناتو از یک سو و روابط نزدیک با روسیه از سوی دیگر، باعث ایجاد یک نوع سردرگمی در میان سران اتحادیه اروپا شده بود تا آنجا که کسانی مثل فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه یا فرانک اشتاین مایر، وزیر خارجه سابق و رئیس‌جمهور فعلی آلمان، خواستار موضعی مشترک در برابر ترامپ شدند. حالا پنس می‌خواهد به اروپایی‌ها بگوید که نگران کاخ سفید نباشید چون روند روابط مثل گذشته و در برابر روسیه خواهد بود اما باید دید که این تضمین شفاهی پنس تا چه حد به اروپایی‌ها اطمینان‌بخش است.

پنس دست‌کم قصد انگشت گذاشتن بر نکته‌ای دارد  که هم اروپایی‌ها به آن توجه ویژه دارند و هم گره کور غرب و روسیه در این چند سال بوده است. این نکته همان بحران اوکراین است که در سه سال اخیر روابط دو طرف را گل‌آلود کرده و غرب با وضع تحریم‌های اقتصادی-تجاری علیه مسکو موضع تهاجمی گرفته است. ترامپ چه در زمان کارزار انتخاباتی و چه بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری از تجدید نظر در روابط امریکا با روسیه می‌گفت و حتی وقتی که باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق امریکا، در 28 دسامبر یک سلسله تحریم‌های جدید علیه مسکو وضع کرد، او تمام قد مخالفت خود را اعلام کرد اما رفته رفته تغییراتی در این موضع ترامپ از بیستم ژانویه به بعد و ورود او به کاخ سفید دیده شد تا آنجایی که شان اسپایسر سه‌شنبه گذشته از زبان ترامپ نقل کرد که کریمه باید به اوکراین بازگردد و در مورد اوضاع شرق اوکراین گفت: «وضعیت ناگوار در شرق اوکراین به نحوی است که باید قویاً اقدامات روسیه را محکوم کرد. » این موضع نمی‌توانست مورد رضایت روسیه با وجود امید به بهبود روابط با امریکا باشد و به همین جهت هم ویاچسلاو وولودین، رئیس پارلمان روسیه (دوما)، در واکنش گفت: «شبه‌جزیره کریمه بخشی از روسیه است و هر گونه سخنی درباره جدایی کریمه از روسیه حمله به تمامیت ارضی کشور ماست» و ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، هم تأکید کرد: «قلمرو ما به هیچ کشوری واگذار نمی‌شود.» پنس با این پیش‌زمینه است که راهی مونیخ می‌شود تا در حاشیه کنفرانس امنیتی این شهر با شخصیت‌هایی مثل آنگلا مرکل  صدراعظم آلمان، پترو پروشنکو رئیس‌جمهور اوکراین و روسای جمهور لتونی، استونی و لیتوانی دیدار کند تا خیال آنها را بابت نحوه تعامل با روسیه راحت کند.

با وجود این، نکاتی در این روند از دولت ترامپ دیده می‌شود که توجه به آنها باعث می‌شود تا اروپایی‌ها در این مورد اطمینان خاطر به دولت ترامپ نداشته باشند. مسئله اول این است که سخنان اسپایسر تا چه حد عقیده و سیاست واقعی ترامپ است. ترامپ نشان داده در اظهار نظرهای خود چندان ثبات رأی ندارد. علاوه بر این، واکنش روس‌ها نشان می‌دهد که آنها نسبت به نقل قول اسپایسر چندان نگرانی جدی ندارند یا دست کم حاضر به واکنشی در سطح بالا نشده‌اند و واکنش خود را در سطح رئیس دوما یا سخنگوی وزارت خارجه آن هم به صورتی مبهم و بدون اشاره مستقیم به ترامپ اعلام کرده‌اند. در این میان، نحوه موضع‌گیری دو مقام ارشد امریکایی هم اهمیت خاص خود را دارد.

در حالی که جیمز ماتیس، وزیر دفاع امریکا، به همراه سخنگو و معاونش در کمتر از 24 ساعت گذشته سه بار اظهارنظرهایی کرده‌اند که چندان به مذاق روس‌ها خوش نیامده، رکس تیلرسون، وزیر خارجه امریکا، بعد از دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، وعده همکاری با روس‌ها در «زمینه‌های عملی» را داده و لاوروف هم می‌گوید: «مشخص است که ما نمی‌توانیم همه مشکلات را برطرف کنیم اما در مقاطعی که به نفع دو طرف است، هم‌نظریم که با هم همکاری بکنیم.» جمع‌بندی این نکات نشان می‌دهد که ترامپ در حال حاضر یک نوع بازی زیکزاگی را برای پیشبرد بهبود در روابط با روسیه در نظر گرفته تا از یک سو و با گرفتن مواضع ضد روسی التهاب موجود در واشنگتن را تسکین دهد و رضایت خاطر اروپایی‌ها را هم تأمین کند و از سوی دیگر، زمینه‌های همکاری با روسیه را تعریف کند تا از این طریق، باب گفت‌وگو و بعد بهبود گام به گام روابط حتی در سطح تخفیف یا لغو برخی از تحریم‌ها فراهم شود.

مرتبط‌ها

بیشترین سقوط ارزش سهام وال استریت در یک روز

دولت آمریکا به کشتن شهروندان ایرانی افتخار می‌کند

مقابله با کرونا از منظر حکمرانی (1)

آمریکا برای آزادی مزدور اسرائیلی، دست به تهدید و ارعاب زد

افشای نام‌های جدید از شاهزادگان بازداشت‌شده

استیصال رسانه‌ای ائتلاف در یمن