سرویس سیاسی دیدبان/ الف: "الدراز" منطقه‌ای مسکونی با 18 هزار نفر جمعیت در شرق منامه پایتخت جزیره بحرین است و بیش از 7 ماه است که این منطقه ساکن معروف آن یعنی آیت الله شیخ عیسی قاسم رهبر شیعیان بحرین، تحت محاصره و شدیدترین تدابیر امنیتی است و شرایط سختی از جمله ممانعت از ورود آب آشامیدنی را هم سپری می‌کند. در این مدت و بنابر اخباری که از بحرین منتشر می شود، جمعیتی چند هزار نفری به صورت مداوم در مقابل منزل این عالم بحرینی تحصن کرده و با حمایت از وی خواهان رفع حصر منطقه الدراز و آزادی شیخ عیسی قاسم هستند.
محاصره نظامی منطقه الدراز پس از آن صورت گرفت که شیخ عیسی قاسم در خرداد ماه گذشته در دادگاهی در بحرین سلب تابعیت شد. این اتفاق نقطه عطف اعتراض "مسالمت آمیز" مردم بحرین بود که در جریان بیداری اسلامی از سال 89 آغاز شده بود. اعتراض مسالمت آمیزی که همواره با رویکردی خشن و بدون انعطاف از سوی حکومت آل خلیفه پاسخ داده شده و نتیجتا به سلب بسیاری از حقوق شهروندی شیعیان بحرین و کشته و زخمی شدن ده ها تن منتهی شده است.
ب: نسبت ایران با بحرین
چنانکه حسن روحانی رئیس جمهور ایران در نشست خبری خود هم مطرح کرد، بحرین و تعرض به حقوق شهروندان این کشور محل بحث و تعارض میان ایران و حکومت های عربی منطقه از جمله بحرین و عربستان است. پیش از این نیز نامه سردار سلیمانی به حکمان بحرین که در پی سلب تابعیت شیخ عیسی قاسم صادر شده بود موید این مسئله بود که ایران خواهان حفاظت از جان و مال مردم مسلمان منطقه در مقابل دیکتاتوری های حاکمان کشورهایی چون عربستان و بحرین است و در این راه از مبارزات ملتهای منطقه حمایت خواهد کرد.
آنگونه که رهبر انقلاب نیز در واکنش به همین مسئله یعنی سلب تابعیت شیخ عیسی قاسم گفته بودند: «شیخ عیسی قاسم فردی است که تا وقتی می‌توانست با مردم بحرین حرف بزند، آنها را از حرکات تند و مسلحانه منع می‌کرد اما حاکمان بحرین متوجه نیستند که تعرض به این عالم مجاهد، به معنای برداشتن مانع از مقابل جوانان حماسی و پرشور بحرین برای انجام هر اقدامی در مقابل حکومت است»
با آنکه رژیم بحرین گمان می کرد سلب تابعیت عیسی قاسم و سپس محاکمه وی، تیر خلاص به انقلاب است، اما از زمان اعلام این حکم، مردم بحرین با تجمع پیرامون منزل شیخ عیسی مانع دستگیری ایشان شده اند، تظاهراتی که وقتی با اعتراضات بین المللی و همان واکنش های مقامات ایرانی همراه شد، اندکی باعث تخفیف فشارها به بحرینی ها شد.
در این ایام چندین بار جلسه محاکمه شیخ عیسی قاسم از سوی رژیم آل خلیفه عقب انداخته شد و حتی حکم زندان شیخ علی سلمان رئیس جمعیت وفاق بحرین به عنوان موثرترین گوره سیاسی این کشور از سوی دادگاه بحرین لغو شد که خود اتفاقی بسیار مهم در عقب نشینی آل خلیفه در مقابل انقلابیون به حساب می آمد و البته زمانی بر اهمیت آن افزوده می شد که بدانیم دادگاه تجدیدنظر در اردیبهشت و پیش از دستگیری شیخ عیسی قاسم، مدت زندانی شیخ علی سلمان را دو برابر و به 9 سال افزایش داده بود.
بی بی سی در این بین معتقد است که ترس بحرین و دیگر کشورهای منطقه از تشیع زیادتر از گذشته شده است وحتی موفقیت های ایران در سوریه را مزید بر این علت می‌داند.
رسانه پادشاهی برتانیا می‌گوید که اگرچه شیعیان 15% جمعیت مسلمانان را تشکیل می دهند اما حضوری 50 درصدی در قلب جهان اسلام دارند و کشورهای دیکتاتوری خاورمیانه نگرانند که شیعه بتواند به پتانسیل بالای منابع و قدرت سیاسی خود برسد، این مسئله در بحرین مشهود است.
ج: قتل سه جوان بحرینی
حکومت آل خلیفه صبح روز یکشنبه گذشته یعنی 26 دی ماه، در اقدامی عجیب سه جوان معترض این کشور را به روشی بی رحمانه و نامتعارف با شلیک تیر مستقیم به قلب از فاصله نزدیک اعدام کرد.
اعدامی که متفاوت از مدل های گذشته سرکوب در بحرین به شمار می آمد و در نگاه بسیاری از کارشناسان به عنوان نقطه تغییر در برخورد و سرکوب آل خلیفه نسبت به انقلابیون ارزیابی شده و پیش بینی شده است که این اقدام آتش اعتراضات مردمی را شعله ور کند چنانکه طی روزهای اخیر و در واکنش به این اعدام بسیاری از بحرینی ها به خیابان آمده و اعتراضات را ادامه داده اند.
این سه جوان بحرینی قبلا متهم به مشارکت در یک "عملیاتی تروریستی" در خیابانی در منطقه شمالی بحرین در تاریخ 3 مارس 2104 شده بودند.وزارت کشور بحرین در خصوص این عملیات گفته است که سه تن از نیروهای پلیس که یک تن آنها اماراتی بوده مورد حمله قرار گرفته و کشته شده‌اند.
تحلیل گران منطقه ای اما این اقدام را با دو بعد داخلی و خارجی ارزیابی می کنند. آنها می گویند که آل خلیفه با این اقدام وحشتناک در وهله اول از انقلاب بحرین انتقام گرفته و تلاش کرده ضعف مفرط خود در محاکمه آیت الله عیسی قاسم و شیخ علی سلمان را جبران کند و از سوی دیگر هم پیامی به ایران داده باشد که بگوید در مقابل هشدارها عقب نشینی نمی کند و با متحدان غربی خود رابطه مستحکم تری بقرار کرده و از حمایت آنها برخوردار است.
این دست از کارشناسان در تشریح بیشتر این تحلیل خود می گویند که قتل ددمنشانه این سه جوان پس از چراغ سبز انگلیسی ها و نتیجه سفر چندباره مقامات این کشور از جمله "ترزا می" به منطقه و کشور بحرین صورت گرفته است.
شیخ «محمد خجسته» عضو شورای علمای بحرین در گفتگو با یکی از خبرگزاری های ایرانی هم این تحلیل را تایید می کند و می‌گوید: حضور ترزا می نخست وزیر انگلیس در منامه که بر خلاف میل مردم بحرین صورت گرفت، با هدف مشروعیت بخشی به حکام بحرین و دادن چراغ سبز به رژیم آل خلیفه برای تداوم سرکوب ها بود.
بی بی سی البته معتقد است که وجود پایگاه نظامی دائمی انگلیس در بحرین و مبادلات تجاری چند ده میلیارد دلاری لندن- منامه که حالا در دوران نخست وزیری "ترزا می" مستحکم‌تر شده است؛ عاملی برای حمایت بیش از پیش انگلستان از سرکوب مخالفان حاکمان بحرین است و موج جدید سرکوب در بحرین به پشتوانه حمایت انگلستان صورت می‌گیرد.