به گزارش دیدبان، نیروهای ارتش عراق که بیش از دو ماه است برای بازپس‌گیری شهر موصل از گروه تکفیری - صهیونیستی داعش، حمله گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند، پس از به دست آوردن موفقیت‌های قابل‌توجه، با کند کردن سرعت عملیات، راهبرد خود را برای دستیابی به پیروزی‌های جدید تغییر داده‌اند.
هدف از عملیات آزادسازی موصل نه‌تنها خارج کردن این شهر از دست داعش، بلکه بازپس‌گیری بخش‌های گسترده‌ای از استان نینوا است که با توجه به حجم وسیع 37 هزار کیلومترمربعی محدوده این عملیات، تصمیمات جدیدی در حوزه عملیاتی و سیاسی عراق اتخاذ شده است.
در حوزه عملیاتی، علیرغم گستردگی میدان نبرد در سراسر استان نینوا و با وجود تمرکز فعلی ارتش عراق در موصل که داعش آنجا را پایتخت و دژ مستحکم خود می‌داند، دستاوردهای نظامی دولت مرکزی بسیار چشمگیر بوده است.
نواحی شمالی، جنوبی، غربی و شرقی استان نینوا در حال حاضر زیر آتش ارتش عراق قرار دارد و محدوده نفوذ داعش از جنوب تا نزدیکی‌های استان صلاح‌الدین، القیاره در جنوب موصل، بعشیقه در شرق و سنجار و تلعفر در غرب به تدریج کمتر و کمتر شده است.
در این میان، عواملی موجب شده‌اند که پیشروی‌های سریع ارتش عراق، جای خود را به تاکتیک‌های هوشمندانه‌ای بدهند و در عین بازپس‌گیری اراضی اشغال‌شده، پیروزی‌ها به مرحله تثبیت برسند که به دو عامل اصلی اشاره می‌شود:
1. آمریکایی‌ها در کنار مقامات ترکیه تلاش میکنند در طرحی که در اتاق جنگ عراق توسط ارتش، نیروی ضدتروریسم وزارت کشور و حشد‌الشعبی برنامه‌ریزی می‌شود، اخلال کرده و مانع‌تراشی کنند چراکه واشنگتن و آنکارا اساساً مایل نیستند که پیروزی‌های موصل به دست دولت مرکزی عراق محقق شود.
دخالت‌ها، کارشکنی‌ها و اقدامات معکوس آمریکایی‌هاعلیه پیشروی نیروهای مسلح عراق به‌گونه‌ای آشکار بود که حتی در مواردی مواضع و تجهیزات نیروهای عراقی در موصل، هدف حملات جنگنده‌های آمریکایی قرار گرفت.
2. بافت جمعیتی موصل که بیش از یک‌میلیون نفر را در خود جای داده، عامل دیگری است که تاکتیک ارتش عراق را تغییر داده است. نیروهای عراقی، وسواس ویژه‌ای برای حفظ جان غیرنظامیانی دارند که در خط آتش علیه داعش قرار گرفته‌اند و این در حالی است که تروریست‌ها به شدت از خروج مردم از شهر برای استفاده از آن‌ها به عنوان سپر انسانی جلوگیری میکنند.
این روش، همان تاکتیک شکست‌خورده‌ای است که در حلب از سوی جبهه‌النصره و دیگر گروه‌های تروریستی بکار گرفته شد که در موصل هم دقیقاً همان شیوه‌های اجرا می‌شود اما خوشبختانه با اشراف نیروهای عراقی به تاکتیک‌های جنگی داعش و مخصوصاً عملیات‌های انتحاری و خودروهای بمب‌گذاری شده، تروریست‌های تکفیری به لاک دفاعی فرو رفته و هر روز بیش از روز قبل از مواضع خود عقب‌نشینی میکنند.
دو عامل ذکر شده موجب گردید تا ارتش عراق با اتخاذ شیوه‌های عملیاتی جدید، چند کوی از جمله کوی دانشگاه موصل و ساحل شرقی رود دجله را کاملاً پاک‌سازی کرده و در حال حاضر به ساحل غربی منتقل شود که در شرق موصل و استان نینوا قرار دارد.
از سوی دیگر، برای جلوگیری از تمرکز داعش در یک جبهه و شکست مقاومت تروریست‌ها در شرق و جنوب موصل، با هدف به هم‌ریختن آرایش نظامی داعش و پراکنده کردن قوای آن‌ها، خوشبختانه حشد‌الشعبی در برخی از مناطق جنوب غرب و غرب موصل وارد عمل شده که البته بر اساس توافق صورت گرفته با فرماندهان بسیج مردمی عراق، این نیروها فعلاً قصد ورود به داخل شهر را ندارند.
نکته مهم دیگر در این میان، پیش‌بینی‌ها درباره آزادی کامل موصل است. «حیدر العبادی»، نخست‌وزیر عراق در چندین سخنرانی، زمان تقریبی پیروزی کامل ارتش عراق در موصل را حداکثر 3 ماه آینده ذکر کرده که با توجه به محاصره شدن 360 درجه‌ای داعش در موصل، این اتفاق به زودی خواهد افتاد.
از یک سو، مسیرهای گریز داعش به سمت شهر الرقه در سوریه بسته شده، از سوی دیگر از غرب، راه فرار به تلعفر و سنجار که به دیرالزور در سوریه می‌رسد مسدود شده و در جنوب نیز در محاصره نیروهای عراقی در استان صلاح‌الدین و الانبار حضور دارند که با این حساب، تمام راه‌های احتمالی فرار داعش قطع شده است.
داعش اکنون دو راه بیشتر پیش روی خود ندارد: یا تن به تسلیم و مصالحه بدهد و یا تا آخرین نفر بجنگند که درهرصورت، نابودی کامل در انتظار آن‌هاست.
تحرکات دیپلماتیک عراق در امتداد عملیات نظامی، وجه دیگر اقدامات این کشور برای تثبیت پیروزی‌ها در موصل است که شاخص‌ترین آن، مخالفت با دخالت ترکیه بود. سفر اخیر نخست‌وزیر ترکیه، «بن علی ییلدیریم» که برای کسب رضایت مستقیم بغداد به منظور دخالت نظامی در موصل صورت گرفت، با شرط عراق برای سنجش صداقت آنکارا مبنی بر مبارزه با تروریسم مواجه شد.
دولت عراق خواستار خروج همه نظامیان ترکیه از پایگاه بعشیقه در شمال این کشور و پایان دادن به اشغالگری آنکارا گردید ولی نخست‌وزیر ترکیه با فرافکنی و عدم تمکین از این درخواست مشروع، خروج نیروهایش را به پاک‌سازی داعش از موصل منوط کرد.
این پاسخ وقیحانه در حالی است که توافق اصلی این کشور برای استقرار نیروهایش در بعشیقه با اقلیم کردستان عراق صورت گرفته اما مقامات آنکارا این‌بار با ظاهرسازی تلاش دارند که دولت مرکزی عراق را طرف گفتگوهای خود نشان دهند.
به عبارت دیگر، دولت عراق برای تثبیت موفقیت‌های نظامی می‌کوشد ترکیه را از حیطه تحولات موصل دور نگه دارد و بر این اساس، مرحله دشوارتر از عملیات نظامی، شرایط موصل پس از قلع‌وقمع داعش است. حفظ سیادت دولت مرکزی عراق علیرغم پشتیبانی غرب از اقلیم کردستان، نقشه آمریکا برای تقسیم عراق به سه اقلیم کردی، شیعی و سنی، طمع ترکیه برای ایجاد منطقه حائل و دخالت در بافت جمعیتی مرز مشترک با عراق، بسیار سخت‌تر و پیچیده‌تر از مرحله سخت و عملیات نظامی است و مجاهدت‌های نیروهای عراقی زمانی به ثمر خواهد نشست که تحرکات دیپلماتیک، یکپارچگی، اتحاد و انسجام در دوران پساداعش را تضمین نماید.
منبع: تسنیم