دیدبان
وحید حاجی پور؛

قفل ۴ساله زنگنه بر صنعت نفت

قفل ۴ساله زنگنه بر صنعت نفت

به گزارش دیدبان روزنامه «جوان» در یادداشتی از «وحید حاجی‌پور» نوشت: وزارت نفت به مدیران و کارشناسان خود اجازه نمی‌دهد در برنامه‌های مناظره‌ای شرکت کنند؛ بایکوت کامل خبری و تحلیلی وزارت نفت در حوزه قراردادهای جدید نفتی بیش از اندازه شکل بدی به خود گرفته است و دیکتاتوری حاکم بر این نهاد، نارضایتی فراوانی را به همراه داشته است. نه معدود موافقان می‌توانند در مناظره‌های رادیویی – تلویزیونی شرکت کنند و نه منتقدان IPC حق اظهار نظری دارند. 

در این میان اما عده‌ای معتقدند وزارت نفت با این رویکرد و سکوتی که در پیش گرفته است قصد دارد مظلوم‌نمایی کند و در صورت عدم‌کامیابی در امضای قراردادهای نفتی، انتقادات وارده به قراردادهای نفتی را مهم‌ترین عامل در عقب‌ماندگی توسعه میادین نفت و گاز معرفی کند.

ناگفته پیداست که وزارت نفت طی سه سال گذشته با ارائه عملکرد غیرقابل قبول در حوزه توسعه میادین نفت و گاز تقریباً همه چیز را قفل کرده است و نه تنها اقدام موثری در توسعه میادین انجام نداده است بلکه روند خوب توسعه را که به ارث برده بود به‌سرعت کاهش داد تا نسخه نجات‌بخش وضعیت فعلی را برجام بداند.

این در حالی است که منابع مالی فراوانی در اختیار وزارت نفت قرار گرفته است ولی با این حال هیچ اقدام عملی برای توسعه میادین مشترک انجام نشده است؛ همان میادینی که وزیر نفت با ناراحتی از آن یاد می‌کند و با چنگ زدن بر این ریسمان، برای شرکت‌های خارجی فرش قرمز پهن می‌کند و به همراه مدیران خود برای چشم آبی‌ها «امن یجیب» می‌خوانند و خود را مضطری می‌نامند که سه سال است چشم انتظارشان هستند، البته بخشی از این نگاه به دلیل محدودیت‌های فعلی صنعت نفت است که باید قبول داشت بخشی از درمان آن، توسط سرمایه‌گذاری خارجی برطرف می‌شود ولی بزرگنمایی بیش از اندازه ولو به قیمت تخریب توان داخل، اتمسفر مشمئزکننده‌ای را به‌وجود آورده است.

در چنین فضایی و الگوی قراردادی که همه چیز را منوط به خود کرده است، خودسانسوری حرف اول و آخر را می‌زند و وزارت نفت علاقه‌ای به دفاع از مدل خود در مناظره‌ها ندارد. شاید در نگاه نخست اینگونه تحلیل شود که این نهاد مهم علاقه‌ای به پاسخ به انتقادات ندارد و قصد دارد به‌طور چراغ خاموش به کار خود مشغول باشد. آنها به منتقدان خود که عمدتاً به آنها برچسب می‌زند کاری ندارند و بدون هیچ ابایی از آینده خطرناک منابع نفت و گاز، هر آنچه را که «خودشان» صلاح می‌دانند پیاده می‌کنند ولی در نگاهی عمیق‌تر به‌راحتی می‌توان متوجه شد که مهم‌ترین قطب اقتصادی کشور، با عدم‌واکنش به انتقادات و برچسب زدن به منتقدان در جایگاه «مظلوم و بی‌یاور» نشسته است و با مظلوم‌نمایی شگرفی، قصد دارد تأخیرهای با وجود آمده در بخش توسعه را به گرده منتقدان بیندازد. وزیر نفت و برخی مدیران وی به خوبی می‌دانند سرمایه‌گذاری در میادین نفتی ایران نه با برجام و نه با شیوه‌های جذاب سرمایه‌گذاری رابطه نزدیکی ندارند ولی با این حال مشغول تراشیدن استدلال‌های خام و عجیبی هستند که همه را انگشت به دهان کرده است. گرچه می‌توان برجام را یک عامل تسهیل‌کننده در جذب سرمایه‌گذاری دانست اما این همه ماجرا نیست، هم‌اکنون مشکل بانکی به عنوان نیاز جدی کشور حل نشده باقی مانده است و شرکت‌های نفتی با در پیش گرفتن احتیاط بیش از حد و البته منطقی از نگاه یک بنگاه اقتصادی، تنها در صف سرمایه‌گذاری زنبیل قرار دادند. آنها با مانیتورینگ دقیق کشور اولاً از فضای داخلی کشور باخبر هستند و در ثانی منتظر برطرف شدن موانع اصلی سرمایه‌گذاری در ایران هستند.
روز دوشنبه بود که مدیرعامل شرکت لوک اویل به‌طور واضح به این ملاحظات اشاره کرد و گفت: با توجه به اختلاف‌نظرهای داخلی درباره IPC، برای سرمایه‌گذاری روسیه در ایران باید با دقت عمل کرد.

از سوی دیگر موضوع انتخابات ریاست جمهوری امریکا و ایران یکی دیگر از فاکتورهای اساسی در ورود شرکت‌های خارجی به کشور است، به‌جز شرکت‌های خارجی که رسماً این موارد را به وزارت نفت اعلام کرده‌اند باید توجه داشت حتی رسانه‌های خارجی نیز با تحلیل شرایط موجود، از بی‌سرانجامی IPC در دولت فعلی خبر داده‌اند که در نهایت به امضای تفاهمنامه و موافقتنامه منجر خواهد شد. قفل سه ساله دولت یازدهم بر فعالیت‌های توسعه‌ای صنعت نفت وارد چهارمین سال خود شده است و این یعنی هدررفت میلیاردها دلار از منابع کشور که توسط کشورهای همسایه صید شده است ولی این وزارتخانه بی‌توجه به این مهم فریاد«وا اسفا» سر می‌دهد و هرچه که انتقاد می‌شود، آدرس دولت قبلی را زیرنویس می‌کند!

مع الوصف، وزارت نفت به‌خوبی می‌داند چه پسرفتی در کشور ایجاد کرده است و برای فرار به جلو، در حال تراشیدن نماد مظلومیت برای خود است، وزیر نفت هرگاه که اراده کرده است راهی سیمای جمهوری اسلامی ایران شده و با فرافکنی و طرح مطالب نادرست و بخشی، انتقادات وارده بر IPC را سیاسی خوانده است و بدون ورود به جزئیات در موقعیت متکلم وحده، آینده کشور را به قراردادهای پر ابهام گره می‌زند. آقای وزیر اجازه حضور کارشناسان و مدیران صنعت نفت در برنامه‌های تلویزیون را نمی‌دهد زیرا به‌خوبی می‌داند برای تمامی استدلال‌های سطحی این وزارتخانه، پاسخ‌های مستند و روشنی وجود دارد. زنگنه به این مهم پی برده است که وقتی بخش اعظمی از نیروهای فنی و حقوقی نفت روند فعلی را بسیار خطرناک عنوان می‌کنند و به‌دنبال محدودسازی IPC هستند، بهترین راه مظلوم‌نمایی است... امروز تنها کسانی که برای IPC زنگنه سوت می‌زنند همان‌هایی هستند که با وی از وزارت نیرو به نفت آمدند و دوباره به وزیر خود رسیده‌اند.

مرتبط‌ها

ضربه تصمیمات غیرکارشناسی به بازار مسکن

درباره مناقشه گازی با ترکیه

دولت بهانه‌ای ندارد/ راهکارهای فعال سازی بخش صنعت

راهکار حل و فصل بحران کاسپین چیست؟

درآمدها در اقتصاد خانواده

بایدهای خروج صنعت خودرو از رکود