نخستین سرپرست کاخ شمس پس از انقلاب اسلامی از اولین روزهای تحویل گرفتن کاخ می گوید، از حراج لباس های زنانه و شلوارهای لی تا قضیه دزدیده شدن فرش مادر شمس.

حجت‌الاسلام جعفر شجونی متولد 1311، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران و عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی، پس از انقلاب اسلامی با حکم حضرت امام خمینی(ره) مسئول کاخ شمس پهلوی در کرج شد.

شمس پهلوی، خواهر محمدرضا پهلوی شاه مخلوع ایران به دلیل بیماری آسم، این کاخ را برای زندگی در کرج انتخاب کرد، این کاخ در زمینی به وسعت 111 هکتار با 2500 متر زیربنا بین سال‌های 1345 تا 1347در مهرشهر کرج احداث شد.

این بنا شامل فضاهای متعددی از جمله سالن طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، سالن پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاق‌های خواب و... است.

این مجموعه در سال 1382 به شماره ثبت 7067 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

همزمان با نزدیک‌شدن به ایام مبارک دهه فجر، خبرنگار گروه جامعه فارس، گفت‌وگویی را با حجت‌الاسلام شجونی به عنوان نخستین مسئول کاخ شمس انجام داده است که در این گفت‌وگو به موضوعات مختلفی از جمله حراج لباس‌ها، سگ‌ها و گل و گلدان‌ها و جعبه‌های خالی از طلا در کاخ تا دزدیده شدن فرش مادر شمس و خراب شدن خودروی هیلمن حجت‌الاسلام شجونی پرداخته شده است.

فارس: چرا امام خمینی(ره) شما را به عنوان سرپرست کاخ شمس منصوب کردند؟

شجونی: بر اساس سوابقی که من در سخنرانی‌های انقلابی در کرج داشتم و در راهپیمایی‌های مردم سخنرانی می کردم تا انقلاب به ثمر رسید مردم کرج از من خواستند که آنجا رئیس کمیته شوم و حدود 500 پاسدار ما داشتیم که از ایران ناسیونال گرفته تا آخر طالقان در اختیار بنده بود و بنده رئیس کمیته بودم و در جاهای مختلف کرج و حومه از جوانان خوشنام مومنی که انقلاب کردند، کمیته تشکیل دادم. در وسط این کارها، علمای کرج مثل آیت‌الله فارغ و آیت‌الله شریفی رفتند قم به امام (ره) گفتند که آقای شجونی رئیس کمیته است شما دستور دهید که این کاخ‌های خاندان پهلوی که چند بار هم غارت شده است به تصدی شجونی دربیاید. البته امام (ره) در مبارزات از سال 31 ما را می‌شناخت چون ما در سال 31 ، 15 روز در قم علیه حزب توده قم میتینگ و مبارزاتی داشتیم.

سرپرستی کاخ شمس؛ یک ماه پس از انقلاب

فارس: چه سالی حکم سرپرستی کاخ شمس را دریافت کردید؟

شجونی: یک ماه بعد از انقلاب بود.

فارس: یادتان هست که امام (ره) در حکم سرپرستی شما به چه مواردی تأکید داشتند؟

شجونی: عین حکم امام(ره) برای سرپرستی بنده در کاخ شمس همین است:« جناب ثقةالاسلام آقای حاج شیخ جعفر شجونی، جنابعالی مأموریت دارید که اموال  خاندان پهلوی و بستگان ایشان را که در شهر کرج و حومه قرار دارد از اموال منقول و غیرمنقول و مستقلات همه را ضبط نموده و محافظت کنید و نیز خانه‌هایی را که اداره ساواک برای مأموران خود ساخته است در اختیار افراد بی خانه بگذارید و چنانچه کارهای فوق، احتیاج به مخارجی دارد از اموال مذکور فروخته و صرف کنید از خدای تعالی ادامه توفیقات آن جناب را خواستارم/ روح‌الله موسوی خمینی»

کاخ، پر بود از چمدان ها و شلوارهای لی و جعبه های خالی طلا

فارس: برای ما تعریف می کنید روزی را که برای اولین بار، پا در کاخ شمس گذاشتید، با چه صحنه ای مواجه شدید؟ اصلاً اشیای قیمتی در این کاخ، باقی مانده بود؟

شجونی: وقتی ما را بردند کاخ را تحویل دادند تمام شیشه‌های بزرگ کاخ، شکسته بود و وارد کاخ که ‌شدیم، کل کاخ پر بود از چمدان و شلوارهای لی و جعبه‌های خالی طلا که همه از مقوا بود. بعد هم رفتیم قفسه‌ها را نگاه کردیم، دیدیم قاشق و چنگال و ظرف بود. سیستم هوا سازی کاخ هم خراب بود چون متصدی آن هم رفته بود. مردم آنجا می‌گفتند که خود باغبان ها و کارگران 2 بار این کاخ را غارت کرده اند منتهی من در یک عملیاتی دیدم که مثل اینکه این خاندان همه چی را بردند هیچ چیز آنجا نیست، دلیل دارم.

خاندان پهلوی «گدا» بودند/گاوصندوقی با کارت پستال «تولدت مبارک»

فارس: دلیلتان را برای ما هم می گویید؟

شجونی: اینکه می‌گویم این خاندان، «گدا» بودند و همه چیز را بردند و چیزی نگذاشتند، دلیلش این است که ما با 20 نفر از پاسداران که برای کمک خود به کاخ برده بودیم رفتیم درون کاخ دیدیم 2 گاو صندوق، آنجا است گفتیم شاید در اینها چیزی باشد یک نفر آهنگر آوردیم که گاز و هوا بیاورد این گاوصندوق‌ها را باز کند ببینیم چه چیزی درونش است چون امام (ره) گفته بود که آنجا مخارج دارد و مخارجش را از آن اموال، تأمین کنیم. اولاً که بیشتر اموال، غیر منقول بود و ما نفروختیم و نتوانستیم بفروشیم و آنچه ما فروختیم منقول بود. خلاصه این آهنگر آمد قرار گذاشت 200 تومان بگیرد تا در گاوصندوق ها را باز کند اما بعد زد زیرش و گفت ممکن است درون گاوصندوق ها، «بمب» باشد و من می‌ترسم. گفتیم بابا ما 20 نفر اینجا مسئول هستیم دور گاوصندوق‌ها می‌ایستیم تا اگر انفجار شد ما هم از بین برویم. خدا می‌داند که آهنگر گاوصندوق‌ها را شکافت به اندازه 200 تومان درون آنها پول نبود که به آهنگر بدهیم.

فارس: درون گاوصندوق ها چه بود؟

شجونی: در یک گاوصندوق 5 ، 6 اسکناس قدیمی رضاخانی بود در یک گاوصندوق دیگر، یک کارت پستال بود به رنگ طلایی که نوشته بودند «تولدت مبارک»، داستان عجیبی است. به همین دلیل که چیزی در گاوصندوق ها نبود فهمیدیم که همه چیز را برده اند.

فارس: یعنی فقط یک کاخ باقی مانده بود و 2 گاوصندوق؟

شجونی: نه، برای ما 13 سگ بزرگ گذاشته بودند که همه اینها هم، بخور بودند. 2 تا سگ خیلی بزرگ بودند که 3 نفر سریلانکایی این 2 سگ را نگه می‌داشتند و خوراک این سگ‌ها هم روزی 200 تومان فیله بود.

فارس: 200 تومان غذای روزانه این سگ ها در آن زمان یعنی معادل دستمزد آهنگر می شد؟

شجونی: بله، اما ما استخوان هم نداشتیم به اینها بدهیم. اینها روزی فقط 200 تومان فیله می‌خوردند دیدیم که ما یک ریال بودجه نداشتیم. از مردم خواستیم 13 خانواده لطف کنند این سگ‌ها را بگیرند نان و استخوانی به اینها بدهند تا به موقع یک فکری بکنیم و مردم هم، حرف ما را می‌پذیرفتند.

بچه ها می رفتند بالای اتوبوس لباس ها را حراج می کردند

فارس: ظاهراً شما در دوران سرپرستی در این کاخ، برخی از اموال را هم حراج کردید، از آن اموال هم می گویید؟

شجونی: آنچه ما در طول مأموریتمان فروختیم یک مقدار گل و گلدان طبیعی بودند که ضایع می‌شدند. آنجا 70 باغبان داشت که که همه رفته بودند 2 بار هم که کاخ، غارت شده و اموال غیر منقول هم که سر جایش بود نمی‌توانستیم بفروشیم چون سندش را نداشتیم. اجاره یک باغ را گرفتیم گلدان ها هم فروش رفت. یک مقدار هم بچه‌های ما اطلاعیه دادند که مردم بیایند شلوارهای لی و پیراهن ها و .... را که در کاخ، خراب می‌شدند بخرند. البته لباس ها به خاطر نبودن دستگاه هواساز، ضایع می شدند. بچه ها می رفتند بالای اتوبوس، لباس ها را حراج می کردند.

آیا لباسهای زنانه را شخصاً حراج کردید؟

فارس: در برخی از سایت ها، مطلبی درباره شما نوشته شده است که ظاهراً شخصاً لباس های زنانه را روی دست گرفته و در کاخ، حراج می کردید، آیا این موضوع، صحت دارد؟

شجونی: نه، یک پسری بود که می رفت بالای مینی بوس و اتوبوس، لباس ها را نشان می داد. این حرف ها برای روزنامه صهیونیستی «آیندگان» در آن زمان بود. مگر می شود یک آخوند برود لباس زنانه بفروشد؟! ما، نماینده امام بودیم. ضمن اینکه یک سری از این لباس ها برای کارگران کاخ بود که رفته بودند.

حقوق نمی گرفتم/ «هیلمن» هم خراب شد

فارس: شما در آن زمان، دستمزدی به خاطر مسئولیت کاخ دریافت می کردید؟

شجونی: بنده رئیس کمیته بودم. هیچ پولی نمی‌گرفتم هرچه پول و درآمد بود در مجموع آن زمان 750 هزار تومان شد که به حساب یک فرهنگی خوش نام به نام محمد فیض ریختند و ایشان، مخارج را می‌داد و به پاسدار‌ها حقوق می‌داد. ماهی 500 تومان به پاسدارها می‌داد. من نه تنها حقوق نمی‌گرفتم بلکه از جیبم 35 هزار تومان هم خرج کردم. از تهران به کرج می‌رفتم خودم پول بنزین را هم می‌دادم. ما امین و نماینده امام (ره) بودیم. در شأن ما نبود که پول بگیریم .4 تا ناهار آنجا خوردیم که در 2 ، 3 تا از آنها فضله موش را می‌دیدم، آنجا بی در و پیکر بود.

فارس: خودروی شما آن زمان، شخصی بود؟

شجونی: بله، ماشین «هیلمن» من هم در این راه، خراب و ضایع شد. آن چیزی که ما می‌گرفتیم در آنجا تحویل بنیاد مستضعفان می‌دادیم. البته بگویم مجموع این 750 هزار تومان هم که به حساب آن فرهنگی ریخته شد، حاصل فروش سگ‌ها و لباس‌ها بود.

پیراهن 400 تومانی را 120 هزار تومان می فروختیم

فارس: لباس ها را بر چه اساسی قیمت گذاری می کردید و چند می فروختید؟

شجونی: 5 گروه از بوتیک داران را آوردیم که قیمت گذاری کردند مثلاً یک پیراهن را می‌گفتند 400 تومان، 120 هزار تومان فروختیم آن زمان اداره حمایت از حیوانات هم سگ ها را قیمت گذاری کرد 13 سگ را 17 هزار تومان قیمت گذاشته بود که 65 هزار تومان فروختیم یعنی گران فروختیم تا از پول آنها، مخارج کاخ را دربیاوریم. آنچه یادم هست اینکه یک سگ افغانی بود هزار تومان قیمت گذاشته بودند 5 هزار تومان فروختیم اینها بیمه داشتند همه چیز داشتند.

فارس: از بنیاد مستضعفان هم کمکی دریافت می کردید؟

شجونی: بنیاد در حدود 600 هزار تومان پول داد که مخارج را بدهیم که من 400 هزار تومان آن را برگردانم یک حاج آقایی تعجب کرد و گفت که چرا پول را برگرداندی؟ که گفتم آقا ما 25 بار زندان رفتیم و مرید امام هستیم آنچه خرج کردیم مابقی را برگردانیم. مگر می‌شود کسی نماینده امام باشد و جیبش را پر کند.

فارس: کلاً چند ماه در کاخ شمس بودید؟

شجونی: 2 ماه و نیم سرپرست آنجا بودم  تا کارها سر و سامان بگیرد بعد تحویل بنیاد دادم. کاخ شمس و کاخ مادر شمس دست من بود.

فارس: در حکمی که از امام (ره) دریافت کردید اشاره ای به خانه های ساواک شده بود، در این زمینه چه اقداماتی انجام دادید؟

شجونی: خانه‌های ساواک، 17 خانه بود دست به ترکیب هیچ کدام نزدیم بعضی گفتند به ما بده، گفتم نمی شود. این خانه ها را که اطراف کلاک بود به طور کامل، تحویل دادم.

با 2 اسلحه به سراغ دزد فرش مادر شمس رفتم

فارس: ماجرای دزدیده شدن فرش مادر شمس چه بود؟

شجونی: به ما خبر دادند فرش 60 متری مادر شمس را دزدیدند ما هم بچه‌ها را فرستادیم مردم را جمع کردند و سخنرانی کردم و از خودم گفتم که ما انگشت نگاری داریم، گفتم هر کسی فرش را برده بیاورد. بالاخره سخنرانی تمام شد یکی به من گفت پاسدارها را نیاور تنها بیا جنب پمپ بنزین. گفت حقیقتی را می‌خواهم بگویم، تنها رفتم کنار پمپ بنزین. 2 تا اسلحه هم بردم برای احتیاط ، گریه کرد و گفت که آبروی من را نبر. من در چاله‌ای فرش را رویش خاک ریخته ام . گفتم فرش را که گل نمی‌ریزند فرش را نشان داد و گفتم برو ناپدید شو تا قیافه‌ای از تو دیده نشود ، پاسداران را گفتم آمدند فرش را در آوردیم و بردیم مقر که کمیته عظیمیه کرج بود. فرش را تمیز کردیم و سر و کله خبرنگاران پیدا شدروزنامه «آیندگان» هم که صهیونیستی بود و سوالات بی خودی می‌پرسید گفت شنیدیم فرش 60 متری را وسط راه دزد برده؟ شنیدیم از مردآباد تا کرج، فرش را 3 قطعه کردند که گفتم لابد یک پاره را هم بردند خانه ما؟ خلاصه، خبرنگاران را بردیم و فرش را نشان دادیم و بنیاد آمد و همه را رسید داد و برد.

فارس: پس از گذشت بیش از 3 دهه از زمان مسئولیتتان در کاخ شمس آیا به آنجا سر زدید؟

شجونی: الآن دیگر نمی دانم در کاخ چه خبر است!