"دیدبان":از حدود نیم قرن پیش که اقتدار غرب با چالش های جدی در حوزه های معرفتی نظری و کارآمدی مواجه شده است همواره بخش مهمی از تنازعات ، حول اقتدار علمی غرب شکل گرفته است. آسیب پذیری نسخه های علم سکولار علاوه بر حوزه های تکنولوژیک و زیستی، حوزه علوم اجتماعی و انسانی را نیز در بر میگیرد بطوری که دیگر با تکیه به مبانی ضد دینی این علوم ، تحلیل دقیق حوزه های اجتماعی با مشکل مواجه شده است . یکی از مهمترین مصادیق ناکارآمدی علم غرب در حوزه تحلیل رفتارهای اجتماعی ، نحوه سیر بازگشت به معنویت و دین در دهه های گذشته است که روندی بر خلاف خواسته ها و تلاش های تفکر غربی را طی می کند. مصداق کامل این رجعت ها در پدیده انقلاب اسلامی بروز یافت و اکنون به کشورهای اسلامی سرایت یافته است و نیز عمق این ناکارآمدی تا بدانجا پیش رفته است که اندیشمندان این علوم از تحلیل مسائل و مشکلات جامعه غرب نیز عاجز مانده و نه تنها نتوانسته اند از روند رشد گرایشات اخلاقی و دینی در جلوگیری نمایند بلکه در تحلیل آن نیز حرفی برای گفتن ندارند.

اما علیرغم همه ضعف های تحلیلی در علوم انسانی غربی- که خود اندیشمندان غرب هم به آن اعتراف دارند- متاسفانه در داخل کشور ، جامعه دانشگاهی هنوز در چارچوب های علوم انسانی غربی متوقف مانده و بی ارزش ترین نظریه های تاریخ مصرف گذشته غرب را تقدس وار می پرستد . هرچند این طیف از «نخبگان سکولار» به تقلید از علوم انسانی غربی افتخار می کنند اما در به جاآوردن کامل سنت تقلید نیز عاجزند و در این میان به هشدارهای جدی اندیشمندان علوم انسانی غربی در خصوص بحرانهای اساسی و معرفتی این علوم توجهی نشان نمی دهند. به دیگر سخن، آنقدر که جماعت سکولار وطنی، سنگ مبانی علوم غربی را به سینه می زنند، مبدعان و متفکران غربی داعیه ای ندارند و معتقد به آسیب شناسی و وجود بحرانهای متعدد در این علوم می باشند. شدت انتقاد برخی از دانشمندان غربی از علوم سکولار غرب به حدی است که فراتر از واژگان «بحران» و «آسیب» رفته اند و در توصیف این علوم از واژگانی همچون «تجزیه» ، «افتضاح»، «محاکمه» ، «پایان» ، «مرگ» و... استفاده می کنند. مصیبت بار تر آنست که متاسفانه سینه چاکان علوم انسانی سکولار حتی برای یکبار به خود زحمت جستجوی واژگانِ مربوط به آسیب ها و معضلاتِ علوم انسانی غرب را در ابزارهای جستجوگر و دمِ دستی اینترنت به خود نمی دهند و با طرح کنندگان این نقدهای عالمانه از درِ لجاجت و عناد ، وارد شده تا جاییکه شئونات علمی منتقدان علوم انسانی سکولار را نادیده می گیرند.

در این شرایط، دانشجویانی که در سالهای آغازین ورود به دانشگاه، تشنه مباحث آکادمیک در تحلیل مباحث انسانی هستند ، با مشاهده جوّ سنگین قداست آفرینی برای علوم انسانی غربی در دانشگاهها توسط افراد و مجموعه های سکولار و هجمه هایی که به منتقدین این علوم وارد می شود، منفعل شده و از ظرفیت هایشان در  عرصه هایی استفاده می شود که عملاً هیچ تناسبی با نیازها و مسائل اصلی کشور ندارد. این رویه را باید بزرگترین بحران در عرصه تربیت نیروی انسانی کارآمد برای اداره کشور دانست که حوادث سال 78 و فتنه سال 88 تنها بروز ظاهریِ این مشکلات است.

از نظر برخی از منتقدانِ رویه فعلی، اولین گام برای تولید علوم انسانی بومی ، فراهم کردن زمینه ای برای نقد و آسیب شناسی این علوم انسانی است و لازم است فضایی فراهم شود تا قداستِ بی بنیادِ علوم انسانی سکولار شکسته شود و زمینه برای طرح مراحل بعدی اصلاح علوم انسانی فراهم گردد. از این رو از نظر دانش آموختگان علوم اجتماعی ، طرح و اشاعه آسیب ها و انتقاداتی که در خودِ غرب مطرح می شود یکی از مهمترین گامهای اساسی ، ایجاد شکّ و تردید در مطلوبیت این علوم است؛ چرا که تا زمانی که «تحجّر» و «تعصّب» نسبت به یک جریان فکری و علمی وجود دارد شکل گیری هرگونه جریان رقیب و جایگزین ناممکن است.

بر مبنای این ضرورت ها و به یمن بزرگداشت ایام الله 9 دی، «انجمن دانش آموختگان علوم اجتماعی دانشگاه تهران» اعلام می دارد پروژه ترجمه 15 جلد از کتب منتقدین علوم انسانی -که در غرب نگاشته شده است- مراحل نهایی خود را می گذراند و عمده سرفصلها و موضوعات آن شامل نسبت الهیات اجتماعی سکولار و الهیات اجتماعی دینی ، بحرانهای معرفتی علوم اجتماعی ، مشکلات و خطاهای جامعه شناسی ، ضعف های نظریات جامعه شناسی، معضلات روش شناسی علوم انسانی ، تجزیه و مرگ جامعه شناسی و... می شود.

این پروژه از همکاری صمیمانه جمعی از اساتید علوم انسانی و نیز مترجمان دانشگاهی و حرفه ای کشور بهره مند است و همچنین در پیشبرد این طرح از همکاری های متعهدانه جناب آقای «دکتر حسین کچویان» که در حوزه نقدِ علوم انسانیّ متجدد، بخصوص علوم اجتماعی، از سرآمدانِ بی بدیل محسوب می شوند بعنوان «ناظر ارشد علمی» طرح استفاده شده است که قدردانی ویژه از ایشان بر ذمّه ماست.

والسلام

انجمن دانش آموختگان علوم اجتماعی دانشگاه تهران