نویسنده: رامین ولی­ زاده میدانی

دیدبان: سیزدهم مارس یکی دیگر از سریال های خطرناک ترکیه ای اکران شد و طی آن 37 شهروند بی گناه جان خوش را از دست دادند. 125 نفر نیز از زخمی های این ماجرا بوند. این واقعه برای سومین بار متوالی طی پنج ماه گذشته در شهر آنکارا اتفاق افتاد و دوباره فضای امنیتی پایتخت ترکیه را دگرگون ساخت. در این نوشتار سریال های خطرناک اکران شده، معامله آک پارتی با مقوله امنیت ترکیه و عوامل بحران زای این کشور به نگارش درخواهد آمد.

1- سریال های پرخطر

ترکیه بعد از انتخابات هفتم ژوئن روزهایی را تجربه می کند که سال های دهه 90 این کشور را به خاطر می آورد. جنگ داخلی ده ماهه قصه ای است که شهروندان ترک را آزار می دهد؛ قصه ای که از هفتم ژوئن به بعد در ترکیه اتفاق افتاده است. انتخابات پارلمانی هفتم ژوئن 2015 ترکیه، شکست آک پارتی را به همراه داشت اما سران این حزب پازل بازی را طوری آراستند که در انتخابات یکم نوامبر این سال ورق برگشت.

حزبی که هفتم ژوئن متحمل شکست دردناکی شده بود، در یکم نوامبر دوباره سر برآورد و پیروزی خود در آن روز را جشن گرفت. این پیروزی مقابل چشمان بهت زده کارشناسان در حالی روی داد که کمتر کسی چنین نتیجه ای را پیش بینی می کرد اما اردوغان و حزب متبوع وی بازی را با یک ترفند جالب به نفع خویش پیش بردند؛ ترفندی که از همان روز اول متزلزل بود و چیدن کابینه بر این عناصر سست بنیاد، تبعاتی به همراه داشت.

حال یکم نوامبر گذشته است و تقویم به روز سیزدهم مارس 2016 رسید؛ روزی که سومین انفجار وحشتناک آنکارا با 37 کشته و 125 نفر زخمی رخ داد. انفجاری که در شمار خود، سومین انفجار بزرگ آنکارا در طی پنج ماه اخیر محسوب می شود. این انفجار حدود ساعت هفت بعد از ظهر به وقت محلی در نزدیکی ایستگاه‌ های اتوبوس در بلوار آتاتورک، در نزدیکی «میدان قزل‌ آی » (میدان هلال احمر) و در نزدیکی دفتر نخست وزیرى و شماری از وزارتخانه ‌ها روى داد.[1]

دهم اکتبر 2015 که بزرگ ترین انفجار تاریخ جمهوری ترکیه در آن روز به وقوع پیوست، نخستین انفجار بزرگ در طول پنج ماه گذشته بوده است؛ حاصل این انفجار 109 کشته از شهروندان ترک بود. در دومین انفجار در هفدهم فوریه 2016 نیز 29 نفر از شهروندان این کشور جان خویش را از دست دادند. انفجارهایی که به صورت سریالی در ترکیه رخ می دهند و به گونه ای شده است که شرایط امنیتی این کشور را غیر مطمئن ساخته است.

2- سلب آرامش و فروش امنیت

ترکیه در حال حاضر به دنبال سریال های پرخطر خویش در حالتی قرار گرفته است که این ارقام کشته شدگان برای مردم این کشور عادی شده است! شهروندان ترکیه عزیزان خود را از دست می دهند و همچنان به امید ایجاد امنیت در این کشور به سر می برند اما آیا اردوغان به این مهم اندیشیده است که دیگر آستانه تحمل مردم این کشور به سر می رسد. در ابتدای نوشتار بیان شد که در یکم نوامبر، شکست آک پارتی  به پیروزی مبدل شد و اردوغان و حزب متبوع وی با یک ترفند سیاسی بازی را به نفع خویش بردند اما آن ترفند اردوغانی چه بود؟

آرامش مردم ترکیه بعد از انتخابات هفتم ژوئن سلب شد و چنان وضعیتی در کشور حاکم شد که مردم استبداد اردوغانی را به دموکراسی ترجیح دادند و در یکم نوامبر دوباره به آک پارتی رای مثبت دادند. در حقیقت بعد از هفتم ژوئن آرامش از مردم سلب و در یکم نوامبر امنیت به ایشان فروخته شد. برگ برنده اردوغان و حزب متبوع وی در یکم نوامبر 2015، وعده برگرداندن امنیت به کشور بود اما آیا در حال حاضر بعد از چندین انفجار وحشتناک و ده ماه جنگ داخلی، امنیت به این سرزمین روی خوش نشان داده است؟

در ده ماه گذشته بیش از 3500 نفر از اعضای حزب کارگران کردستان ترکیه کشته شده اند. بیش از صدها نفر از نیروهای امنیتی و شهروندان ترکیه نیز در این بازه جان خویش را از دست داده اند. این شرایط مزید بر انفجارهای بزرگ شده است و در نتیجه وضعیت ترکیه را در یک حالت بحرانی و غیر عادی قرار داده است. الان جا دارد که از اردوغان پرسیده شود که امنیت وعده داده شده، کی فرا خواهد رسید؟

3- کریدور تروریستی

سیزده سال حکومت استبدادی در لوای دموکراسی ترکیه وضعیت را به جایی رسانده است که کم کم بایستی آنکارا را با بغداد و دمشق قیاس کرد. بی شک شرایط کنونی ترکیه در ماه های آتی نیز تداوم پیدا خواهد کرد؛ چرا که عوامل بحران زای آن هنوز پابرجا است. ترکیه چگونه می تواند روی امنیت به خویش ببیند در حالی که دولت آن دست به اقدامات ضد امنیتی می زند؟ در حقیقت اولین مقصر شرایط کنونی ترکیه سران آک پارتی هستند که با فعالیت های مشکوک خویش در قالب دولت ترکیه، فضای ضد امنیتی در داخل کشور ترکیه و بیرون از مرزهای آن ایجاد کرده اند.

اگر در چندین سال گذشته چنین اقدامات تروریستی در قلب ترکیه اتفاق نمی افتاد، دلایل روشن و آشکاری داشت. میان فضای سیاسی- امنیتی ترکیه در سال های گذشته با فضای فعلی تفاوت بسیاری وجود دارد. تروریست هایی که تحت آموزش نیروهای امنیتی ترک قرار گرفته اند و از سوی دولت این کشور حمایت های مادی و معنوی می شوند، در داخل ترکیه نیز رسوخ کرده اند. چگونه می توان باور کرد که کشوری که کریدور تروریست ها و خون ریزترین افراد تاریخ معاصر شده است، چنین خوی خشن و وحشتناک را در بین جوانان و مردم خویش پرورش ندهد؟

ترکیه در حال حاضر مهد پرورش تروریست سازمان یافته شده است و افرادی از این خیل تروریست ها نیز در عاقبت دست به ترور در خاک این کشور خواهند زد. پس چگونه می توان انتظار داشت که امنیت به این کشور بازگردد. تنها در صورتی فضای امنیتی ترکیه ارتقا خواهد یافت که عوامل ضد امنیتی از بین روند. همان طور که در این نوشتار گذشت، دولت آک پارتی اولین و مهم ترین عامل ضد امنیتی این کشور است و تا زمانی که با تصمیم هوشمندانه مردم ترکیه این حزب از کرسی قدرت به زیر کشیده نشود، تداوم فضای ناآرامی و انفجارهای سریالی ناگزیر خواهد بود.

در حال حاضر اردوغان و حزب متبوع وی، مزیت های خود را یکی پس از دیگری از دست می دهند و در چنین شرایطی تداوم قدرت آک پارتی در تزلزل قرار می گیرد. اردوغانی که روزی بر شاخص های موفق آک پارتی در حوزه های اقتصادی، امنیتی، نظامی و امثال آن می بالید، الان بایستی به این شاخص ها نیم نگاهی داشته باشد. بی شک چنین نگاه هایی خواب اردوغانی را آشفته می سازد و رویاهای خویش را تعبیر نشده می یابد. عاقبت ظلم در حق مردم سوریه، برای آک پارتی به هیچ وجه نفعی نداشته است و اتفاقا خیلی از معضلات کنونی ترکیه از اشتباه استراتژیک این کشور در سوریه برخاسته است.

فرجام سخن

آنکارا برای سومین بار در پنج ماه گذشته لرزید اما لرزه آنکارا به جان آک پارتی نیز لرزه انداخته است و ظاهرا انفجاری که در این حزب رخ داده است، تلفات بیشتری با خود به همراه داشته است. پیروزی آک پارتی در یکم نوامبر 2015 بعد از شکست هفتم ژوئن با این امید اتفاق افتاد که این حزب تحت استبداد خویش، امنیت را نیز به ترکیه برگرداند اما حال مردم کم کم بعد از چندین انفجار وحشتناک و ده ماه جنگ داخلی به این نتیجه می رسند که آک پارتی از اجرایی کردن وعده یکم نوامبر خویش مبنی بر امنیت زایی ناکام مانده است. در حقیقت دولت ترکیه با سلب آرامش مردم بعد از انتخابات هفتم ژوئن توانست نگرش مردم ترکیه را به این سمت سوق دهد که مردم به خاطر به دست آوردن امنیت دوباره خویش، در انتخابات یکم نوامبر به آک پارتی متمایل شوند. اما در حال حاضر برگ برنده این حزب در پیروزی یکم نوامبر از بین رفته است. می توان گفت که آک پارتی روز به روز مزیت های خویش را از دست می دهد. به نظر می رسد در ماه های آتی نیز وضعیت دگرگون و آشفته ترکیه تداوم یابد؛ چرا که سیاست های ضد امنیتی آک پارتی عامل اصلی چنین فضایی در این کشور است. سران این حزب با ایجاد کریدور تروریستی در خاک کشور خویش و گسیل آن ها به سمت اراضی سوریه، موجب رشد تروریسم سازمان یافته در این کشور شده اند و تا زمانی که دولت این کشور از سیاست های ضد امنیتی خویش دست برندارد، فضای ضد امنیتی در ترکیه ادامه خواهد یافت.

ارجاعات:

1. http://www.kurdparez.com