دیدبان: دکتر محمد رضا عارف در گفت‌وگویی با ویژه‌نامه نوروزی روزنامه اعتماد پیرامون انتخابات اخیر و کاندیدا شدن در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 داشته است.
چه‌کسانی با ورود شما به انتخابات ریاست‌جمهوری در سال 92 مخالف بودند؟
تمامی بزرگان چپ مخالف بودند، می‌گفتند "نیا، چون نمی‌توانی کاری بکنی". سقف خواسته‌های دوستان ما این بود که کسی رئیس جمهور شود که ما در همین سطح و با همین نهادهایی که داریم تحمل شویم و برخورد بیشتری صورت نگیرد. اما من قطعاً نمی‌توانستم تحمل کنم که سقف خواسته اصلاحات این‌قدر پایین بیاید. باورم این بود که می‌توانیم تغییر ایجاد کنیم. جلسه‌ای با دانشجویان ستاره‌دار داشتیم. بعد از آن جلسه احساس کردیم بدنه دانشجویی منفعل نیست، برمی‌گردد و می‌تواند فعال شود.
این باور از کجا ساخته شد؟
یک بخش از آن اعتقادی بود. نگاهی که من به انقلاب و ارزش‌ها داشتم هم مؤثر بود. توانایی و آمادگی مردم را دست‌کم نگرفتم و می‌دانستم در صحنه‌های حساس مردم همراه می‌شوند.
حضور شما در ریاست‌جمهوری 92 چقدر باور دوستان‌تان را نسبت به آن فکر اولیه تغییر داد؟
قبل از پیروزی خرداد 92 خیرخواهان و دوستان من می‌گفتند "نرو جلو". اما بعد از پیروزی حرفشان باور همان مسیری بود که ما رفتیم.
بعد هم گفتند "انصراف بده"؟
نه، آن یک پروسه منطقی و طبیعی بود. می‌توانستیم بهتر عمل کنیم.
بابت فشاری که برای کناره‌گیری به شما آوردند دلخور هستید؟
هیچ فشاری به من وارد نشد. بداخلاقی‌هایی اتفاق افتاد اما من اصولاً در مسائل اجتماعی ــ فرهنگی دلخور نمی‌شوم. من یک فرد کوچکی هستم که وظیفه‌ام را انجام می‌دهم. از خودم گاهی گله می‌کنم که چرا نتوانستم حرفم را درست منتقل کنم یا طرف مقابلم را قانع کنم اما از دیگران هیچ گلایه‌ای ندارم. اگر دلخور بودم که از همان فردای انتخابات کار مجلس را شروع نمی‌کردم، می‌رفتم یک گوشه‌ای در همین دانشگاه شریف و در بنیاد امید کار می‌کردم، اما ماندیم و برای مجلس تلاش کردیم.
اما انگار نسبت به 84 گلایه دارید؟
کدام اصلاح‌طلبی امروز عملکرد 84 ما را تأیید می‌کند و از آن گلایه ندارد؟ همه گلایه داریم. ما 84 بسیار بد عمل کردیم، نباید آن وضعیت را تکرار کنیم. ما از آن وضعیت درس گرفتیم و نگذاشتیم آن شرایط دوباره پدید آید. سهم من این بود که کناره گیری کنم که کردم و بلافاصله کار انتخابات 94 را شروع کردیم، باید آن بدنه را حفظ می‌کردیم.
به روزهای نزدیک به انتخابات 7 اسفند بپردازیم، شما در هفته تبلیغات پیش‌بینی‌تان چه بود؟
پیش‌بینی من مثبت بود و فکر می‌کردم پیروز شویم.
با این قاطعیت؟
نه، در تهران ما در مورد بخشهایی از شهر نگرانی داشتیم. تعامل‌مان را با آن مناطق بیشتر کردیم و امیدوار شدیم. به‌عنوان مثال، من یک سال قبل نشستی در اسلام‌شهر داشتم، بازتاب بسیار خوبی داشت. اخیراً یک سخنرانی در مسجد جامع نارمک داشتم که پایگاه سنتی رقبای ماست. وقتی جلسه تمام شد احساس کردم فضای کاری ما بسیار تغییر کرده است، کاملاً امیدوار شدم، بنابراین شانس پیروزی‌مان را در کشور و به‌ویژه در تهران بالاتر احساس کردم اما اصلاً به این صورت نبود که تصور کنم تمام کرسی‌های تهران را لیست امید در اختیار بگیرد و مردم چنین اقبالی داشته باشند، فکرش را هم نمی‌کردم.
تا چه‌زمانی؟ به‌عنوان مثال روز پنجشنبه یا جمعه در زمان رأی‌گیری توانستید برآورد کنید که کل لیست رأی می‌آورد؟
تا زمان اعلام نتایج فکر نمی‌کردم وضعیت به این خوبی باشد. برآورد خود من این بود که در بهترین حالت 20 نفر دور اول رأی می‌آورند که 15، 16 نفرشان از لیست ما و 4، 5 نفر از لیست رقیبمان خواهند بود، بقیه هم دور دومی می‌شوند.
نخستین بار که نتایج انتخابات اعلام شد کجا بودید؟
در دفتر حضور داشتیم.
چه‌حسی پیدا کردید وقتی دیدید در نتایج اولیه 29 نفر از لیست امید در فهرست 30نفره حضور دارند؟
واقعاً تعجب کردم، باورم نمی‌شد. فکر می‌کردم شاید این نتیجه مربوط به یک منطقه خاص تهران باشد و در مراحل بعد ترکیب عوض شود اما وقتی مرحله بعدی نتایج را دیدم فهمیدم روند ثابت است و فهمیدم رأی لیست ما در تهران توزیع یکنواختی دارد، وقتی برای خودم نتایج را تحلیل می‌کردم به همین نتیجه رسیدم که توزیع رأی ما در تمام مناطق نسبتاً یکنواخت بود. به‌لحاظ ریاضی نه نمودار نمایی داشت و نه نرمال. به‌نظرم توزیع یکنواخت بود.
فکر نمی‌کنید اگر 92 می‌ماندید رأی می‌آوردید؟
من سال 92 در شرایطی کنار رفتم که نتیجه نظرسنجی‌هایی که به دستم رسیده بود نشان می‌داد می‌توانم پیروز شوم، کاری به نظرسازی‌ها ندارم اما نظرسنجی‌ها نشان می‌داد می‌توانم پیروز شوم. افتخار می‌کنم راحت از قدرت گذشتم. من به خرد جمعی پایبندم و وظیفه را انجام داده‌ام.
گام اول و دوم برداشته شد، گام سوم چیست؟
شورای شهر سال 96 گام سوم ماست، همین جا اعلام می‌کنم، هدف ما در سال 96 کسب حداقل 70 درصد کرسی‌های شورای شهر در سراسر کشور است تا این مسیر را ادامه دهیم.
برای ریاست مجلس برنامه‌ای دارید؟ آقای لاریجانی گفته است من رجال الغیب نیستم، شما چه نظری دارید؟
باید ببینم کدام فراکسیون اکثریت را به دست می‌آورد. ما به مردم قولهایی داده‌ایم و آنها هم مطالباتی دارند. این رأی عظیم و اعتماد گسترده به ما باید پاسخ داده شود. پرداختن به مطالبات مردم هم با نقش داشتن در مدیریت مجلس میسر می‌شود.