نویسنده: رامین ولیزاده میدانی
دیدبان: شرایط بحرانی ترکیه روز به روز بحرانی تر و خون انسان های بی گناه ریخته می شود. چشمان مادران این سرزمین همچنین گریان است و وعده های دروغین حزب حاکم تبدیل به رویا شده است. انفجار بی سابقه دهم اکتبر که با کشته و زخمی شدن بیش از 300 نفر همراه بوده است، شرایط بحرانی این کشور را به تصویر می کشد. هر گروهی که مسئولیت این بمبگذاری را بر عهده گیرد، اهمیت چندانی ندارد؛ چرا که مهم این جا است که ترکیه امروز به یک حالت بحرانی رسیده است که حاکمان آن توانایی حل آن را ندارند. در این نوشتار خواهیم کوشید تا در مورد بمب گذاری دهم اکتبر، واکنش ها و تاثیرات آن سخن به میان آوریم.
1- خونین ترین انفجار
انفجار دهم اکتبر در حالی روی داد که ترکیه در آتش درگیری بین دولت این کشور و حزب کارگران کردستان ترکیه می سوزد. عاملان این حادثه مهم نیست که از اعضای داعش، حزب کارگران کردستان یا ملی گرایان ترک باشد؛ چرا که وضعیت به وجود آمده فعلی چنان پرآشوب است که چنین انفجارهایی بزرگی برای مردمان این سرزمین عادی شده است.
مشاهده و دانلود فیلم لحظه انفجار
ضروری است که توضیحی در مورد وضعیت فعلی ترکیه به اختصار داده شود تا درک درستی از حالت آشفته ترکیه به دست آید. ترکیه از پنج ماه پیش وارد عرصه خطرناکی شده است که منافع یک سلطان در میان است؛ سلطانی که منافع خویش را بر جان مردم این سرزمین ترجیح داده است و با قدرت طلبی فزاینده، منجر به ایجاد وضعیت بحرانی در این کشور شده است.
حکومت موقت
کشته شدن بیش از دو هزار انسان بی گناه محصول این خودخواهی ها بوده است. اردوغان چرا به نتیجه انتخابات هفتم ژوئن رضایت نداد و مانع از تشکیل دولت ائتلافی شد؟ چه عاملی باعث شد که درگیری های بین حزب کارگران کردستان و حزب حاکم آغاز شود؟ اردوغان در بازه نود روزه تا انتخابات زودهنگام یکم نوامبر به دنبال چه اهدافی است؟ آیا اهداف اردوغان در این بازه محقق شده است؟
پاسخ به این سوالات بسیاری از واقعیات را روشن خواهد کرد. در طول این نوشتار به این مسائل خواهیم پرداخت اما در این بخش به تشابهات این انفجار با انفجارهای چند ماه اخیر می پردازیم. انفجار 5 ژوئن در دیاربکر و انفجار 20 جولای در سوروچ از جمله این انفجارها بودند. انفجار پنجم ژوئن که در میتینگ حزب دموکراتیک خلق ها روی داد، منجر شد که آرای این حزب افزایش یابد. این موضوع مورد تایید «احسان آکتاش» رئیس GENAR شرکت نظر سنجی معتبر ترکیه نیز می باشد.
انفجار 20 جولای در سوروچ نیز مقدمه درگیری ها علیه حزب کارگران کردستان را مهیا ساخت و با دست به سلاح شدن این گروه، دولت مواضع این حزب را بمباران کرد.
تشابه انفجار آنکارا با انفجارهای پیشین
انفجار اخیر آنکارا نیز از این حیث که در ایام نزدیک به انتخابات یکم نوامبر انجام می شود، شباهت نزدیکی به انفجار 5 ژوئن دارد. با این انفجار حس انتقام از حزب حاکم بین کردها بیشتر شده است؛ چرا که تجمع فعالان کارگری و طرفدار کرد ها را مورد هدف قرار داد؛ لذا می توان ادعا کرد که نتیجه ای که از این انفجار حاصل خواهد شد، شباهت نزدیکی با نتایج دو انفجار قبلی خواهد داشت.
2- واکنش احزاب
بعد از انفجار آنکارا همه احزاب ترکیه علیه حزب حاکم ترکیه واکنش نشان دادند. دولت باغچلی، رئیس حزب حرکت ملی ترکیه ضعف اطلاعاتی دولت را مورد هدف قرار داد و از بی مسئولیتی سازمان های اطلاعاتی انتقاد کرد. وی خاطر نشان کرد که عوامل انتحاری تا پایتخت ترکیه راه یافته اند اما شبکه های اطلاعاتی ترکیه بویی از این ماجرا نبرده اند.
وی همچنین با مشابه دانستن انفجار اخیر با بمگذاری سوروچ، این انفجار را تاوان سیاست خارجی غیر ملی حکومت ترکیه و نوع نگاه آن به مسئله ترور دانست. وی از خطر افتادن آینده ترکیه نیز پرده برداشت که تکانه های آن در حال حاضر قابل مشاهده است.
هالوک کوچ، معاون و سخنگوی حزب جمهوری خواه خلق نیز این بمبگذاری را یک قتل عام خواند. وی تاکید کرد که بایستی عاملان این حمله تروریستی هر چه سریع تر مشخص شده و به سزای عمل خود برسند. حمله تروریستی و بمبگذاری در قلب ترکیه، پایتخت این کشور نشانه ضعف اطلاعاتی و وجود یک خلاء بزرگ در سازمان های اطلاعاتی ترکیه است. (1)
تاکید صلاح الدین دمیرتاش رئیس مشترک حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) به نادیده گرفته شدن حرکات داعش از سوی حکومت ترکیه نیز قابل توجه بود. در حقیقت همان گروهی که از سوی حکومت ترکیه و کشورهای حامی تروریسم تقویت یافته است، امروز بلای جان خودشان شده است؛ لذا دمیرتاش از شریک جرم بودن حزب حاکم ترکیه در انفجار آنکارا به دلیل سیاست های حمایتی از داعش حرف به میان آورده است.
حق خود را خواهیم گرفت
دمیرتاش گفت: «حکومت حزب عدالت و توسعه (AKP) چشم خود را به روی حضور و رشد داعش در سوریه بست؛ اینک حضور آن ها در ترکیه نیز مشخص است اما دستگیر و بازداشت نمی شوند». او همچنین به خاطر ضعف های امنیتی که انجام حمله را ممکن کردند، از مقامات مربوط انتقاد کرد. وی افزود: «آنکارا شهری است که در آن کار اطلاعاتی در اوج است. به نظر می رسد هیچ گونه اقدام پیشگیرانه ای انجام نشده و هیچ گونه آرایش امنیتی در محل وجود نداشته است». وقتی از وی سؤال شد که آیا این بدان معنی است که داعش در سرویس های امنیتی ترکیه نفوذ کرده است، دمیرتاش پاسخ داد بدون حمایت «عناصری در درون حکومت» برای داعش امکان ندارد بتواند چنین حمله ای ترتیب دهد.(2)
دمیرتاش با اشاره به بمب گذاری دیاربکر که صدها نفر جان خود را در آن از دست دادند، از ابهامات موجود در این بمبگذاری سخن به میان آورد و آزاد شدن عامل بمبگذاری قبل از ترتیب دادن این حمله را موجب شک و تردید نسبت به حزب حاکم قلمداد کرد.
علاوه بر احزاب بزرگ ترکیه، تجمع هزاران نفر در مرکز شهر آنکارا و سر دادن شعارهایی علیه حزب حاکم و شخص اردوغان قابل توجه است. «اردوغان قاتل است» و «پلیس قاتل است» از جمله شعارهایی است که در این تجمع سر داده شده است.
جا دارد که اردوغان به این شعارها توجه زیادی داشته باشد؛ چرا که این حرکت ها به تازگی ایجاد نشده است، بلکه مردم ترکیه در هفتم ژوئن بودن خود را اثبات کرده بودند. اردوغانی که به فکر جبران شکست انتخاباتی خود بود و به گمان خود اقدامات هوشمندانه ای در جهت افزایش سبد رای حزب عدالت و توسعه انجام می داد، از هوشیار بودن مردم این کشور غافل بود.
3- تاثیرات
یکم نوامبر انتخابات زودهنگام ترکیه برگزار خواهد شد و عکس العمل های پنج ماه فریب اذهان عمومی آشکار خواهد شد. سناریوهای اردوغان شکست خورده است و نفس های آخر یکه تازی به سر خواهد رسید. کسی که به فکر انحلال حزب دموکراتیک خلق ها بود؛ حال مشروعیت خودش زیر سوال رفته است. همان کسی که اندیشه افت محبوبیت حزب دموکراتیک خلق ها را در سر داشت؛ حال در اندیشه ماندن خویش است.
فرجام سنگین
انفجار آنکارا اثبات کرد که اردوغانیسم به پایان رسیده است و در قلب این کشور حملات انتحاری صورت می گیرد اما دستگاه اطلاعاتی این حکومت بویی از آن نمی برد. این انفجار همچنان نشان داد که دست رنج ترکیه در پرورش گروه های وحشی صفت داعش نتیجه داده است و هم اکنون بلای جان خودشان شده است.
«از ماست که بر ماست» حکایت این روزهای ترکیه است؛ چرا که رهبران این کشور به صورت غیر مستقیم خودزنی کرده اند. این خودزنی ها تمام نشده است و در روزهای آتی ثمرات دیگری برای آن ها خواهد داشت؛ ثمراتی که طعم تلخی دارند!
اردوغان روزی از حل مساله کردها سخن می گفت و هم اکنون جا دارد که از وی پرسیده شود که این پروژه اش به کجا رسید؟ اما سوال صحیح تر آن است که آیا اردوغان به صورت جدی چنین پروژه ای را دنبال می کرد یا در پی امتیاز گرفتن برای افزایش آرای حزب عدالت و توسعه بود؟
اردوغانی که تا هفتم ژوئن با کردهای ترکیه مذاکره می کرد، چه اتفاقی روی داد که بعد از این انتخابات به مواضع حزب کارگران کردستان هجوم برد؟ «دیگی که برای ما نجوشد ...» حکایت تصمیم گیری اردوغان و یاران وی بعد از انتخابات پارلمانی هفتم ژوئن بود؛ لذا شروع درگیری ها با حزب کارگران کردستان توجیه پذیر شد. اهداف مثل انحلال حزب دموکراتیک خلق ها از طریق ارتباط دادن آن به حزب کارگران کردستان که گروهی تروریستی خوانده می شود یا افت محبوبیت حزب دموکراتیک خلق ها در طول این درگیری ها دنبال می شد که با هوشیاری حریف مقابل به نتیجه نرسید.
خطاهای بزرگ
در حال حاضر نیز اردوغان علاوه بر اشتباهات داخلی، تاوان اشتباهات منطقه ای خویش را پس می دهد و در این بین مردم ترکیه در جهنم ساخته شده اردوغان می سوزند اما تا کی بایستی مردم این سرزمین در آتش قدرت طلبی ها و خودخواهی های اردوغان طعمه حریق شوند؟ پایان این بحران علیه اردوغان و به نفع مردم ترکیه خواهد بود که درس عبرتی برای حزب عدالت و توسعه خواهد شد.
فرجام سخن
جهنم اردوغانی، مردم ترکیه را طعمه آتش کرده است؛ مردم در آتش می سوزند تا اردوغان برای همیشه باشد. سلطانی که از جنس فریب است و وعده های توخالی وی، بحران ترکیه را عمیق تر کرده است. اما این بار مردم ترکیه فریاد زدند که «اردوغان قاتل است»؛ این فریاد نویدی است برای انتخابات یکم نوامبر که ضربه نهایی علیه حزب عدالت و توسعه زده خواهد شد و یکه تازی های فریبکارانه به اتمام خواهد رسید. انفجار دهم اکتبر پیام مهمی برای اردوغانیسم روشن ساخت؛ پیامی که خبر از افول قدرت یک سلطان و عجز وی از اداره یک کشور داشت. اشتباهات داخلی و منطقه ای اردوغان دست در دست هم داده اند که افول اردوغانیسم را رقم زنند و مردم این سرزمین را از فریبکاری های وی نجات دهند؛ چشمان مادران این سرزمین همچنان گریان است اما بی شک آه دل مظلوم برای اردوغانیسم گران تمام خواهد شد.
ارجاعات:
1. http://www.kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=93024
2. http://tabrizebidar.ir/news/1050873