به گزارش دیدبان به نقل از ایران اسلامی، فاصله بین حرص زدن و قناعت کردن در نگاه جامعه بسیار طولانی است. اما در حقیقت این دو را نمی توان در دو وجه متضاد تعریف کرد. متاسفانه برداشت عمومی جامعه به گونه ایست که قناعت کردن را مترادف قبول فقر و سکون می داند. این در حالی است که اساسا پیشرفت و بالندگی خود زیر مجموعه مفهوم قناعت تعریف می شوند. در واقع برای اینکه نقطه افتراق دو معنی حرص و قناعت را درست تعیین کنیم باید از تعقل پای به میان بیاوریم.

معنی قناعت در سطح جامعه متاسفانه بد تفسیر شده و همه گمان می کنند قناعت پیشگی یعنی عقب افتادگی از دنیا! در حالی که قناعت به معنی پیشرفتی است که با توجه به داشته ها قابل دسترس باشد. در مقابل حرص زدن تنها یک خواست بی منطق و بدون پشتوانه است که نه تنها در بسیاری باعث ایجاد انگیزه نمی شود بلکه انسان را وادار به سستی و بیکارگی می کند. کسی که روند پیشرفت زندگی خود را در برابر خواسته هایش ناچیز می بیند بعد از مدتی انگیزه فعالیت را از دست می دهد و تبدیل به یک عنصر مخرب اجتماعی می شود.

اصولا افرادی که در زندگی بنا بر داشته ها ، استعداد ها و توانمندی های خود اهدافی برای زندگی تعیین کرده اند به مراتب موفق تر از افرادی بوده اند که صرفا هوس دستیابی به جایگاهی را در ذهن پرورانده اند و شاید بی محابا به سمت آن دویده اند.

در عرصه اقتصادی هم ماجرا به همین گونه است هر محصول یا امکانی نیازمند صرف هزینه متناسب است. اگر امکانی را مورد نظر قرار دهیم که از پس تامین دستیابی به آن برنیاییم و از رسیدن به آن منصرف نشویم مسلما گرفتار حرص شده ایم. این در حالی است که قناعت تعیین یک مسیر قابل دسترس برای پیشرفت است. کسی که قناعت را از خود دور کند و اسیر رنگ و لعاب محصولات و اهداف متنوع و متفاوت شود ناخداگاه وارد عرصه ای شده که در نهایت به ورطه ای می افتد که حاضر است برای تامین خواسته های خود کلیه اصول اخلاقی را کنار بگذارد و به تعبیر عام دست به هر کاری بزند. تجربه ثابت کرده که دست به هر کاری زدن باعث می شود زمینه برای سو استفاده از فرد ایجاد شود. در جهان امروز بسیاری از کشورها برای تامین هزینه های خود حاضر می شوند خاک خود را مدفن مواد شیمایی و رادیو اکتیو کشورهای صنعتی کنند. برای این موضوع مصادیق بیشمار فردی نیز می توان مثال زد.

حرص زدن بر اقتصاد کشور هم اثرات منفی بسیاری دارد که از حوصله این مطلب خارج است. جامعه اصیل ایرانی همواره یک اجتماع خرد محور بوده و بر همین اساس در جای جای روابط اجتماعی و حتی معماری شهرهای باستانی شاهد هستیم از عنصر قناعت بهره گرفته شده است.

از طرفی گروهی سستی و خمودی خود را در زندگی به پای قناعت می نویسند و عدم تحرک خود را عین قناعت می دانند! این در حالی است که اسلام انسان را به تلاش و تحرک در زندگی که زمینه پیشرفت اجتماعی است توصیه کرده است. پیشرفت قناعت محور چون براساس واقعیت های زندگی تعیین شده باعث می شود نشاط اجتماعی افزایش یابد و زمینه پیشرفت های بیشتر در جامعه فراهم شود.

امروز روانشناسان کنترل خواسته ها را به عنوان یکی از راه های ارامش زندگی مطرح می کنند. جالب اینجاست اگر از افرادی که حرص وجودشان را فرا گرفته بپرسید، خواهید شنید که آنها کلیه فعالیت های خود را برای رسیدن به آرامش انجام می دهند این در حالی است که به دست خود آرامش را از زندگیشان بیرون کرده اند. کسی که لحظات زندگی خود را برای دستیابی به هدفی صرف کند که غیر قابل دستیابی است و یا هیچ تضمینی برای رسیدن به آن وجود ندارد در واقع سرمایه ای را هدر داده که دیگر توان جبران آن را ندارد. در علم روانشناسی این گونه مطرح است که اگر فردی نتواند از پس انتظارات خود برآید دچار سردرگمی و سلب آرامش می شود. حریص بودن نه تنها فرهنگ یک جامعه را نابود می کند بلکه گسست اجتماعی را افزایش می دهد.

در مرتبه اول مردم خود باید برای جلوگیری از سقوط به ورطه بی پایان حرص زدگی چاره ای بیندیشند ضمن اینکه در جامعه اسلامی مسئولان موظفند نگذارند بواسطه تبلیغات، مردم به سمت تمامیت خواهی سوق پیدا کنند در حالی که زمینه دستیابی به آن را هنوز پیدا نکرده اند. چرا که در صورت شیوع چنین خواسته ای نه تنها مشکلات اجتماعی افزایش می یابد بلکه حس رضایت و خوشبختی ریشه کن خواهد شد.