به گزارش دیدبان به نقل از گرداب ، برنامه خندوانه که این روزها پرمخاطب ترین برنامه سازمان صدا و سیما محسوب می شود؛ در روزهای اخیر به بستری برای انتقال تمایلات سیاسی عده ای به سطح جامعه تبدیل شده بود. تمام صحبت هایی که در چند روز اخیر پیرامون مسابقه استندآپ کمدی امین حیایی و امیرمهدی ژوله منتشر شد یک وجه مشترک داشتند و آن هم نقشی بود که فضای مجازی در انتقال سریع اتفاقات و دامن زدن به آن داشت. فضا و شبکه هایی که بنظر می رسد هنوز کاربرد صحیح آن را نیاموخته ایم. شبکه هایی که زین پس باید آنها را بجای «اجتماعی»، «اشتباهی» بنامیم.
رقابت امین حیایی و امیرمهدی ژوله در مرحله دوم سری مسابقات «خنداننده برتر» که یکی از جذاب ترین بخش های این برنامه کمدی است، شروع شد. قبل از شروع برنامه یکی از کاریکاتوریسیت‌های اصلاح طلب، در پستی از کاربران خواست تا تنها به دلیل حضور امین حیایی در فیلم «قلاده های طلا» ساخته ابوالقاسم طالبی که درباره فتنه سال ۸۸ تهیه شده بود، به امیر مهدی ژوله، که هم تمایلات فکری نزدیک تری به جریان اصلاح طلبی و هم سابقه همکاری با نشریات اصلاح طلب مثل چلچراغ را در کارنامه خود دارد، رای بدهند.
این کاریکاتوریست در اولین پست خود در اینستاگرام نوشت:
«امشب استندآپ امیر ژوله است. مطمئنم که مثل دفعه ی قبل میترکونه! اما مقابل امین حیایی بنظرم باید به امیر رای داد. همینکه کسی قلاده های طلا رو بازی کنه از نظر من فاقد صلاحیت رای دادن میشه... حتی اگر امیر اونقدر هم ندرخشه. چی کار کنم دیگه... بعضی وقتا اونقدر «حال» و نمی بینم و «گذشته» ی آدما ملاک قضاوتم میشه امیرجان به پیش»
امیرمهدی ژوله که پیش از این سابقه حضور مقابل دوربین را نداشت، در دور اول با اجرایی تحسین برانگیز توسط مردم برای حضور در دور بعد انتخاب شد و در طرف دیگر امین حیایی در دور اول در مسابقه ای که نتیجه آن قابل پیش بینی بود با اختلافی چشم گیر نسبت به سروش صحت به مرحله بعد رسید.
تحلیل این مساله که چرا حضور حیایی در همان ابتدا چنین حساسیتی را ایجاد نکرده بود چندان دشوار نیست. پیروزی حیایی در دور نخست قابل پیش بینی بود و حمایت از سروش صحت یک بازی دو سر باخت برای جریان «دوقطبی ساز» به حساب می آمد. در هر صورت رقابت حیایی و ژوله برای کسب رای بیشتر از مردم بسیار هیجان انگیز بود و بهترین فرصت را برای افرادی که دنبال ایجاد دوباره فضای احساسی و دوقطبی سیاسی میان مردم بودند ایجاد می کرد.
بعد از آنکه این کاریکاتوریست مطلب خود را منتشر کرد بسیاری از افراد سودجو به سرعت از وضعیت بوجود آمده استفاده کردند و با انتشار مطالبی مشابه خواستار رای دهی به ژوله شدند.
این مساله واکنش هایی را از دو سر طیف سیاسی کشور به دنبال داشت و موجب شد فضایی کاملا احساسی و هیجانی نسبت به این برنامه شکل بگیرد. با این وجود کاریکاتوریست اصلاح طلب پس از یک روز با حذف مطلب قبلی خود، از امین حیایی عذرخواهی کرد و مطلب خود را فقط یک شوخی ساده نامیده بود. او در دومین پست خود نوشت:
* «به دریایی درافتادم که پایانش نمیبینم/کسی را پنجه افکندم که درمانش نمی دانم!
دیروز پستی گذاشتم که بعد از یک ساعت برداشتمش. هر چند صفحه ی یک طنزپرداز و کاریکاتوریست را اصولن نباید زیاد جدی قضاوت کرد اما متاسفانه برخی دوستان چنان برداشتی کردند که اصلن در مخیله ی من نیز خطور نمی کرد. با امین حیایی همین یک ماه پیش در استخر آب بازی می کردیم و با امیر ژوله که هر روز حشر و نشر داریم. از نگاه من نه امیر حق است و نه امین باطل! شاید به خودش هم گفته باشم که فیلم قلاده اش را دوست ندارم و شاید به امیر هم گفته باشم که کارهای آخر مدیری برایم اونقدر هیجان انگیز نبوده است. و اگر انفجار خبری رسانه هاب مجازی را جدی تر می گرفتم مثل همیشه دقیق تر و ظریف تر حرفم را بیان می کردم. اما متاسفانه مثل طرفدارهای دو آتشه ی تیم های فوتبال، چشمم را بستم و ازتیمم حمایت کردم و ظاهرا زیادی روی و احساساتی حرف زدم و ناخواسته حیطه و حریم طنز و هنر را به سیاست آلوده کردم. هر چند از تلخی های این روزها این است که طنز یک طنزپرداز جدی گرفته شود، در اینجا مثل یک کچل مرد، یا مرد کچل از طرفدارهای امین عزیزم عذر می خواهم و حیف که رایم را به ژوله دادم و دیگر نمی شود، وگرنه به امین رای می دادم تا بگویم داستان اونقدر جدی نیست که الکی الکی جدی شده است! و به امید اینکه هیچ کس ، کسی را قضاوت عجولانه نکند . چه کسی مثل من امین و امین ها را ... و چه دیگران من و مطالب مرا.»
البته عذرخواهی کاریکاتوریست اصلاح طلب و حذف پست اولیه‌اش از صفحه اینستاگرام پایان ماجرا نبود و «محمدعلی ابطحی» که پیش تر به دلیل حضوری فعال در حوادث فتنه سال هشتاد و هشت محاکمه شده بود، با انتشار عکسی دو نفره از ژوله و رئیس دولت اصلاحات در صفحه کاربری خود در اینستاگرام صورت مساله را بصورت دیگری مطرح کرد.
وی در اینستاگرام خود نوشت در گروه های تلگرامی منتسب به اصولگرایان مطالبی را دیده که در آن ها از باقی کاربران خواسته اند بدلیل حضور حیایی در قلاده های طلا به او رای بدهند. مطلب او نیز بر هیجان بوجود آمده دامن زد. ابطحی در اینستاگرام خود نوشت:
«خیلی بده که مسابقه خندوانه جناحی شده.کلی گروه تلگرامی اصولگرایی و دلواپس دیدم که توصیه می کردند بصورت سازمانی به امین حیایی رای بدهید. فقط به دلیل بازی تو فیلم های ده نمکی و یا فیلم های علیه حوادث انتخابات ۸۸. احتمالا آقای حیایی هم بی تقصیر. در این کارها نباید جناحی بود. از آن سو خیلی ها دنبال رای آوردن ژوله هستند. من البته به ژوله رای دادم چون استند آپش بهتر بود. بهانه ای هم پیدا کردم که عکسی که خودم گرفته بودم را نشر بدهم.»
ابطحی نیز پست خود را از صفحه شخصی خود پاک کرد ولی موجی که راه افتاد متوقف نشد و بسیاری از چهره ها نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند.
مهدی خزعلی از دیگر افراد شاخص جریان فتنه نیز در مطلبی به امین حیایی لقب هنرمند درباری داد و نوشت:
«سوای از این که امیر مهدی ژوله نویسنده و خالق طنز است و رقیبش مجری آن...! و سوای برتری بی چون و چرای او در مسابقه....! من هرگز به هنرمندی که در خدمت دربار باشد رای نخواهم داد، هنرمند باید در خدمت مردم و ارزش ها باشد و بس، هرگز اجازه ندهد که ارباب زر و زور و تزویر بر گردنش قلاده بیاندازند، حتی اگر آن قلاده از طلا باشد...!»
وی همچنین نوشت:
«من به هیچ یک از کسانی که خود را کوچک کردند و حاضر شدند به امثال ده نمکی خدمت کنند، رای نمی دهم، مگر این که بیایند و مرا از حکمت پنهانی آگاه کنند...!»
امین حیایی و امیرمهدی ژوله که ناخواسته وارد این دعوای سیاسی شده بودند با انتشار مطلبی از اتفاقات رخ داده انتقاد کرده و خواستار تمام شدن بحث های جاری شدند.
حیایی در واکنش به این اتفاق گفته بود تنها دلیلی که باعث حضور او در برنامه خندوانه شد شاد کردن دل مردم بوده و نیت دیگری از این کار نداشته است.
ژوله نیز در در مصاحبه ای که با باشگاه خبرنگاران داشت بر این نکته تاکید کرد که هدف شبکه نسیم و برنامه خندوانه سرگرم کردن مردم است و هیچ کدام از کمدین های حاضر در برنامه از طرف جناح های سیاسی به برنامه نیامده اند. ژوله همچنین در اینستاگرام خود مطلبی را در این رابطه منتشر کرد.
او در بخشی از مطلب خود نوشت:
« اولا دمتون گرم. مگه داریم اینهمه عشق و محبت و پیگیری و هیجان و تلاش برای رای اوردن اونی که بیشتر دوسش داشتید. ایولا،خسته نباشید ،خسته هم نشید. دوما بچه ها من و امین حیایی استنداپ کمدین هستیم و توی اون پونزده دقیقه برنامه، کمدی اجرا میکنیم و هیچ نیتی و قصد و هدفی جز لذت بردن و لذت بخشیدن نداریم. ما توی اون پونزده دقیقه فقط کمدی رو نمایندگی میکنیم و نماینده و نماد وهیچ تفکر و عقیده و مرام و مسلک و گروه و جناحی نیستیم. طبعا انتظار هم داریم قضاوت شما و تصمیم شما و هواداری شما بر اساس اون اجرای کمدی پونزده دقیقه ای باشه نه بر اساس اونچه قبلا انجام دادیم یا بعدا انجام خواهیم داد یا بر اساس اونچه درست یا غلط به ما نسبت داده میشه.پس خواهشا با دو قطبی کردن فضا و جنگ و جدل های تنش افرین ،کام خودمون و کمدین ها و برنامه سازان و مردم رو تلخ نکنیم...»
واکنش اهالی رسانه و چهره های مطرح به اتفاقات تلخ برنامه خندوانه به همینجا ختم نشد و بسیاری از چهره های شاخص رسانه ای نسبت به این اتفاقات واکنش نشان دادند که در نوع خود جالب بنظر می رسد.
«داریوش کاردان» در یادداشتی که در روزنامه جام جم منتشر کرده بود مدعی شده است که یک اتاق فکر پشت سر این جریان سازی ها است.
«وحید یامین پور» نیز با رویکردی انتقادی نسبت به اتفاقات پیش آمده و سیاسی شدن مسابقه ژوله و حیایی مطلبی را در اینستاگرام خود منتشر کرد. او در بخشی از مطلب خود آورده است:
« ...جماعتی که شعار هنر آزاد و هنر برای هنر سر می دهند و عمری است سیاسی شدن هنر را مایه ی افول هنر می دانند از رای دادن مردم به یک کمدین نمی گذرند و از سر عقده گشایی آنرا سیاسی می کنند...»
مسعود ده نمکی» نیز نسبت به فضای دوقطبی بوجود آمده ابراز نارضایتی کرد و در پست هایی که در صفحه شخصی خود منتشر کرد به انتقاد از افرادی که این فضا را بوجود آوردند پرداخت و آن را ناشی از منفعت طلبی عده ای خاص دانست. او ابتدا نوشت:
«کسانی که دو قطبی سازی می کنند دنبال منافع خودشان هستند»
او در پست بعدی خود از آنجایی که سابقه جریان های روشنفکرنما را در حوزه فرهنگ و هنر تاریک می داند آنها را عامل این اتفاقات دانسته و گفتار و عمل آنها را متناقض ارزیابی کرده است.
او نوشت:
«روشنفکر نماها دستشان برسد همه را اخراج می کنند. از منظر آنها هر که با ما نیست بر ماست. شعار انها زنده باد مخالف من است اما باورشان مرده باد مخالف من است. تحمل مخالف یعنی همین دو قطبی سازی. .فقط برای چند رای بیشتر در زمان اکران اخراجی ها ۳ هم همین کار را کردند تا مردم را به جان هم بیاندازند. با افتخار فیلم را قاچاق کردند و به سر در سینما ها حمله کردند و وقتی بازی خود ساخته را باختند بازی کی بود کی بود من نبودم را راه انداختند .برای انها مهم برد است چه با تخریب و چه با تقلب در امار فروش و چه دو قطبی سازی یک مسابقه طنز..با منطق انها هالیودی ها باید انتونی کویین را به جرم بازی در نقش حمزه روی صندلی الکتریکی می نشاندند.»
«محراب قاسم خانی» نیز پس از اتمام زمان رای دهی و اعلام کمدین های برتر، پستی را منتشر کرد و در بخشی از آن به دفاع از امین حیایی پرداخت. قاسم خانی حیایی را بازیگری موفق معرفی و تاکید کرد که نباید علقه های شخصی ما رو از این حقیقت دور کند. او در این باره نوشت:
«ممکنه شانس و اقبال باعث بشه که بازیگرى در یک مقطع کوتاه بدرخشه و مورد توجه قرار بگیره، ولى وقتى میبینید که بازیگرى سالها در اوجه مطمئن باشید که لیاقت و توانایى این جایگاه رو داشته. امین حیایى از نظر من چنین بازیگریه. شما میتونید دوسش نداشته باشید یا از بعضى از انتخاباش راضى نباشید ولى نمیتونید منکر توانایى و استعدادش بشید و همین توانایى و تداوم کافیه که امین بازیگرى باشه که شایسته احترام و تقدیره. از همه اینها گذشته امین براى من یه دوست خیلى خوبه و همکاریمون توى فیلم "سن پطرزبورگ" یکى از بهترین تجربه هاى دوران کارى منه»
البته در میان تمامی این اظهارنظرها، واکنش رامبد جوان به عنوان نفر اول خندوانه برای مردم از اهمیت بیشتری برخوردار بود. وی با انتقاد از اینکه برنامه اش به محلی برای عقده گشایی سیاسی تبدیل شده است، در صفحه شخصی اش در اینستاگرام نوشت:
«بابت موضع گیرى اون دوستانى که رقابت فوق دوستانه ى مسابقه خنداننده ى برتر(امین حیایى عزیز و امیرمهدى ژوله عزیز) رو دارن چرک و تلخ مى کنن متاسفم. عزیزان من، ما خندوانه رو فقط براى شادى و حال خوب مردم عزیز ایران مى سازیم تا با هم نزدیکتر بشیم و احساس رفاقتمون بیشتر بشه و این خیلى بده که یه لذت بزرگ و اجتماعى و شاد رو با نسبتهاى کاملن غلط تبدیلش کنیم به فضایى تلخ و نامنصفانه و بى اساس. از همه ى شما عزیزانم مى خوام که عاقلانه و عاشقانه از این جریان دوستانه و شاد حمایت کنین و به اشتباه همراه تحلیلهاى غلط و توهین هاى آزاردهنده نشین»
رامبد جوان، امین حیایی و امیرمهدی ژوله هرکدام در پست هایی جداگانه پس از اعلام نتیجه نهایی با انتشار تصاویری از خود به یکدیگر تبریک گفتند و از مردم بخاطر حضور پر هیجانشان تشکر کردند تا موج پر حاشیه ای که شروع شده بود بعد از سه روز به پایان برسد.
امین حیایی بعد از اعلام نتایج نوشت:
«سلام به همه عزیزان و ممنون بابت تمام إظهار لطفتون تو این چند روز و خوشحالم از اینکه شماها همیشه در صحنه هستین، بردو باخت مسئله مهمى نیست أصل شاد کردن دل شما ها بود وخوشحالم با برنده شدن دوست جوان و آینده دارم ژوله عزیز دل شما عزیزان شاد مى شه وخنده رو لباتون جارى وتبریک به ژوژولیا و همه خندوانه اى ها، دوستون دارم و باز هم ممنون و به امید کارهاى بهتر براى شما عزیزان»
امیرمهدی ژوله هم بعد از آنکه به عنوان برنده مرحله دوم مسابقه خنداننده برتر اعلام شد در اینستاگرام خود نوشت:
« یه بار دیگه لطف خدا و محبت شما شامل حالم شد. دم همه تون گرم. حمایتها ومحبت ها و دلگرمی هاتون تو این چند روز حیرت انگیز بود. دست تک تک تون رو میبوسم. دویست تا اختلاف تو چهار پنج میلیون رای یعنی هیچی. در واقع رقابت من و امین هیچ برنده ای نداشت. برنده این رقابت شما بودید که این شور و حال و انرژی رو به ما و این رقابت بخشیدید. برنده خندوانهرامبد جوان بود که این فستیوال بزرگ رو در ستایش طنز و کمدی برپا کرد و برنده خنده و لبخندی بود که روی لبتون نشست. دم امین حیایی دوست داشتنی گرم که بعد از سالها کار که حاصلش بالای صد تا فیلم و سریال بوده با بزرگواری میاد و توی یه رقابت کمدی شرکت میکنه و اجازه میده یکی مثل من کنارش برنامه اجرا کنه.چرا که اونم میدونم برنده همچین رقابتی شمایید و خندوانه و کمدی و لبخند...»
هرچند تمامی این حاشیه‌ها به پایان رسید و سرانجام امیر مهدی ژوله با اختلاف ۲۰۳ رایی موفق شد، از رفیق و رقیب خود در مسابقه خنداننده برتر پیشی بگیرد، اما نباید از دو موضوع مهم در حواشی بوجود آمده به سادگی عبور کرد:
اول آنکه؛ هنوز هم عده‌ای هستند که نه عقاید مردم برایشان مهم است و نه احترام به رای و نظر دیگران و از هر فرصتی برای عقده‌گشایی سیاسی خود بهره می جویند و جماعتی را به جان هم می‌اندازند! اتفاقی که در هیاهوی سال۸۸ به کرّات در سطح جامعه دیده شد و گویا همچنان نیز عده‌ای با همان عقاید پوچ و باطل ارتزاق می کنند.
نکته دوم آنکه برخی کارشناسان ورود همزمان دو چهره مطرح سیاسی حاضر در فتنه به این موضوع در آستانه انتخابات اسفندماه را در راستای آزمون دوباره ظرفیت فضای مجازی در به راه انداختن جنبش های اجتماعی ارزیابی می کنند.