دیدبان

قیام و استقامت مردم علیه کشف حجاب رضاخانی

قیام و استقامت مردم علیه کشف حجاب رضاخانی

به گزارش دیدبان به نقل از ایران اسلامی، دکتر حسین نصر در یک تحقیق جالب در مورد پوشش اسلامی می‌گوید:" امتیاز خوب این پوشش در مردان و زنان به گونه ای است که شما جزئیات بدن مرد یا زن را نمی توانید ملاحظه کنید بلکه تنها یک کلیت در دورنما و نمای نزدیک به چشم می آید و این پوشش عامل حفظ و حفاظت و حضور و آرامش و حفظ عفت در جامعه است." این نظر منصفانه، دیدگاه شخصی است که زمانی در دفتر فرح پهلوی، همسر محمد رضا پهلوی، به مطالعات فلسفی و اجتماعی مشغول بوده و آثار متفاوتی در سال های پس از انقلاب ارائه نموده است.

بعد از ذکر این مقدمه باید گفت جدال غرب گرایان با فرهنگ اسلامی و نمادهای آن در ابتدای حکومت پهلوی اول، دو پیشینه داشت؛ در بخش دغدغه حفظ حجاب و عفت در جامعه، داستان قتل "گریبایدف" و حمله مردم مسلمان به سفارت روسیه و دادن کشته های زیاد برای حفظ ناموس چند زن مسلمان گرجی که به ایران آمده بودند و با مردان مسلمان ازدواج کرده بودند، یک اتفاق تاثیرگذار بود. "گریبایدف"، وزیر مختار زورگوی روسی خواهان بیرون کشیدن این زنان مسلمان، که قبلا ارمنی بودند، از خانه شوهرانشان و فرستادن آنها به گرجستان بودکه به فتوای مجتهد بزرگ تهران، مردم مسلمان به سفارت و محل اقامت گریبایدف حمله کرده که تنها گریبایدف از حاضران آن محل زنده ماند و بعدها خاطرات خود را از آن شب هولناک به رشته تحریر درآورد.

این ماجرا به دشمنان نشان داد با عفت و ناموس جامعه مسلمان نمی توان به سادگی رو به رو شد و اگر هربه‌ی زور حکومت و قدرت مطلقه نباشد، ماجرا و نقشه‌های آن ها قابل پیگیری و اجرا نیست.

در وجه دیگر این ماجراها درگیری با حوزه علمیه و مرجعیت با فتوای میرزای بزرگ شیرازی درباره کمپانی رژی قدرت دین و فرهنگ دینی را به خوبی به دشمنان نشان داد. اما غرب زده ها، سکولارها و فراماسونرها و آن هایی که شیفته غرب بودند با اعدام شیخ فضل الله نوری به عنوان مخالف مشروطه، راه ضربه زدن به روحانیت و رخنه در حوزه را به زعم خود پیدا کردند.

با تشکیل مجلس موسسان و انتقال سلطنت از سلسله قاجار به سلسله پهلوی در سال ۱۳۰۴ رسما دست اسلام ستیزان در حکومت ایران باز شد! یعنی همان رضاخانی که در چند سال اول حکومت در عزاداری ها به سر خود گل می زد و در مراسم محرم و صفر حضور می یافت، بر اثر مشاوره فراماسونرها و بهائی‌هایی که طرفدار انگلیس بودند، دیانت را کنار گذاشت و اصلاحات و دستورات انگلیسی را در کشور دنبال کرد؛ تا آنجا که وقتی به ترکیه مسافرت کرد و "آتاتورک" و اقدامات او را در تغییر فرهنگ و خط و زبان آنجا مشاهده کرد، پس از بازگشت از سفر، قانون کشف حجاب را رسما اعلام کرد.

پس از آن، واقعه کشتار مسجد گوهرشاد در مشهد، که مردم در مخالفت با همین قانون قیام کردند، همچنین ایستادگی حکومت با تمام قدرت در مقابل مردم مسلمان و استفاده از زور توسط قزاق های قلدر، از دیگر اقدامات رضاخان در مبارزه با چادر و حجاب و پوشش زنان مسلمان بود. او حتی در قدم اول ناموس خود را بدون حجاب و پوشش مناسب در منظر عام به نگاه مردم گذاشت. در آن دوران سیاه، زنان به خاطر حفظ حجاب و عفت خود از خانه بیرون نیامدند و بسیاری از زنانِ با فرهنگ و محجبه در مدارس از کار بیکار شدند. این شدت وحدت مبارزه با حجاب زنان مسلمان از سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ که رضاخان توسط انگلیسی ها از کشور تبعید شد ادامه داشت.

البته در کنار این اقدامات، درگیری با حوزه‌های علمیه،علما و ممنوعیت پوشش لباس طلبگی دیگر محور اصلی و هدف حکومت پهلوی اول در محدودیت نشر معارف اسلامی و ترویج مظاهر و فرهنگ دینی بود. در این زمینه از امام راحل (ره) خاطرات جالب و قابل تاملی نقل شده است که در سخنرانی ها و مجلد های صحیفه نور مفصل آمده است. از جمله اینکه امام می فرمود: برای دروس طلبگی صبح ها باید از قم به بیرون شهر می رفتیم تا بتوانیم جلسه ی درسی داشته باشیم و غروب معمولا به شهر باز می گشتیم و این روند تا چند سال ادامه داشت.

یکی دیگر از نکات جالب آن است که این فرهنگ وارداتی و اسلام ستیز در مورد پوشش، حتی با لباس ایرانیان در گذشته ی باستان هم تناسبی نداشت و ایرانیان به خصوص زنان در دوره قدیم پوشیدگی کامل داشتند و این حکومت با ادعای دنبال کردن فرهنگ باستانی چگونه می توانست برهنگی و عریانی را با گذشته درخشان و با تمدن ایران پیوند بزند!

در موضوع تغییر لباس مردان نیز اقدامات گسترده ای از سوی حکومت صورت گرفت که این موضوع در جای خود قابل تامل و تدبر است. جالب است من باب مثال تجربه گرانقدر زنان مسلمان الجزایر در مبارزه با استعمارگران فرانسوی و کسب استقلال با حفظ حجاب و پوشش اسلامی هیچگونه جایی در حکومت و فرهنگ پهلوی به خصوص در دوران پهلوی دوم نداشت.

مرتبط‌ها

راه کاهش ظلم در خانواده افزایش حرمت پدر است

خروجی قرمز حمل سلاح آسان در ایران

خادمیاران رضوی: طلیعه‌ای نو از «آفتاب» فرهنگ شیعی

تحلیلهای رنگین برای عمامه خونین

سبکِ زندگی پرونده‌ساز!

تعداد بالای پرونده در قوه؛ آسیب اجتماعی یا اشکلات ساختاری؟