به گزارش دیدبان به نقل از جام ، یکی از سوالانی که در خصوص مسئله امر به معروف مطرح است اینکه آیا زن و شوهر در مقابل نماز نخواندن همدیگر وظیفهای دارند؟
تنها وظیفه مرد و زن در اینگونه موارد تذکر و نصیحت، البته زبان خوش و ملایم است؛ چرا که قرآن کریم میفرماید: «و (مومنان را) تذکر ده، زیرا تذکّر و پند مومنان را سود مىبخشد».[۱]
قرآن در جایی دیگر در باره امر به معروف و نهی از منکر میفرماید: «و مردان و زنان با ایمان دوست و یاور و سرپرست یکدیگرند، به هر کار نیک (از نظر عقل و شرع) فرمان مىدهند و از هر کار زشت (از دیدگاه عقل و شرع) باز مىدارند، نماز را برپا مىکنند و زکات مىدهند و از خدا و فرستاده او فرمان مىبرند. آنهایند که خداوند به زودى مورد رحمتشان قرار مىدهد، که همانا خداوند غالب مقتدر و با حکمت (در مرحله تکوین و تشریع و جزا) است».[۲]
بنابر این، زن و شوهر در مسئله نماز، روزه و یا هر موضوع دینی و اخلاقی دیگر، در حد امر به معروف و نهی از منکر وظیفه دارند که همدیگر را به خوبیها دعوت کنند و عواقب کارهای بد و ناپسند را گوشزد نمایند. اما بیش از این نسبت به یکدیگر وظیفهای ندارند؛ زیرا هرکسی پاسخگوی اعمال خویش است.
شایان توجه است که آنچه بیان شد غیر از وظایفی است که زن و شوهر در مسائل خانوادگی نسبت به همدیگر دارند.
سوال: در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر چند چیز شرط است؟
جواب: در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر چهار چیز شرط است:
۱.آن کسی که می خواهد امر و نهی کند، بداند که آنچه شخص مکلف بجا نمی آورد واجب است بجا آورد، و آنچه بجا می آورد باید ترک کند. و بر کسی که معروف و منکر را نمی داند واجب نیست.
۲. آنکه احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر می کند، پس اگر بداند اثر نمی کند واجب نیست.
۳. آنکه بداند شخص معصیت کار بنا دارد که معصیت خود را تکرار کند، پس اگر بداند یا گمان کند یا احتمال صحیح بدهد که تکرار نمی کند واجب نیست.
۴. در امر و نهی مفسده ای نباشد، پس اگر بداند یا گمان کند که اگر امر یا نهی کند ضرر جانی یا عرضی و آبروئی یا مالی قابل توجه به او می رسد واجب نیست، بلکه اگر احتمال صحیح بدهد که از آن ترس ضررهای مذکور را پیدا کند واجب نیست بلکه اگر بترسد که ضرری متوجه متعلقان او می شود واجب نیست، بلکه با احتمال وقوع ضرر جانی یا عرضی و آبروئی یا مالی موجب حرج بر بعضی مومنین، واجب نمی شود بلکه در بسیاری از موارد حرام است. (توضیح المسائل حضرت امام(ره)، م۲۷۹۱)
سوال: اگر سوار ماشین یا تاکسی فردی باشیم و در آن موسیقی مبتذلی روشن کند چه وظیفه ای در مقابل این فرد داریم؟
جواب: در مورد سوال چنانچه احتمال تأثیر می دهید نهی از منکر کنید و چنانچه احتمال تأثیر نمی دهید و یا نهی از منکر موجب ضرر برای شما باشد نهی لازم نیست خودتان گوش نکنید و در این صورت رسیدن صدا به گوش شما مانعی ندارد. (تحریرالوسیله امام(ره)، ج۱، ص۴۷۱)