دیدبان: انتخابات ریاست جمهوری برزیل که در 5 اکتبر 2014 (13 مهر) برگزار گردید به دلیل عدم موفقیت در کسب رای اکثریت مطلق توسط کاندیداها به دور دوم کشیده شد و باید مردم برزیل در 26 اکتبر (4 آبان) دوباره پای صندوق های رای آمده و گزینه ی مورد نظر خود برای ریاست جمهوری را انتخاب کنند لذا دیدبان در این نوشتار به بررسی اجمالی ساختار سیاسی و نتایج انتخابات دور اول آن پرداخته و دورنمایی از شرایط کاندیداها در دور دوم انتخابات را ارائه دهد.
ساختار سیاسی برزیل
بر اساس قانون اساسی مصوب ۱۹۸۸، برزیل دارای یک نظام ریاست جمهوری فدرال، دموکراسی دارای نمایندگان و نظام جمهوری است، که در آن ریاست جمهوری برزیل هم زمان ریاست دولت و ریاست حکومت را در اختیار دارد. ساختار اداری حکومت به صورت فدراسیونی می باشد؛ همچنین شهرداری ها هم واحدهای سیاسی مستقلی هستند؛ به این ترتیب نظام فدراسیون برزیل سه ضلعی می شود: این نظام متشکل از اتحادیه، ایالات، و شهرداری ها می باشد که بر مبنای حقوق رومی استوار گشته است.
قدرت اجرایی اتحادیه توسط دولت اعمال شده، و ریاست آن را رئیس جمهور بر عهده دارد با این توضیح که رئیس جمهور برای دوره های چهار ساله با رای مستقیم مردم به این مقام منصوب می شود، و می تواند یک دوره ی دیگر نیز مجدداً با شرکت کردن در انتخابات و کسب پیروزی به این سمت منصوب گردد.
همچنین قدرت قانون گذاری در اختیار کنگره ملی برزیل قرار دارد که از مجلس نمایندگان و مجلس سنا تشکیل شده است. بر اساس روند معمول حقوقی قوه مجریه باید در قانونگذاری دخیل باشد، قوه مجریه می‌تواند قانون جدید را وتو کند، و از حق انحصاری ابتکار قانونگذاری در مسائلی خاص نیز برخوردار است. علاوه بر این، در صورت بروز شرایط اضطراری، قوه مجریه ممکن است اقدام به اتخاذ «تدابیر احتیاطی» کند، که دارای قدرت قانونگذاری بوده و باید بلافاصله به اجرا گذاشته شود. «تدابیر احتیاطی» برای ۱۲۰ روز به قدرت خود باقی بوده، مگر آنکه چنین تدابیری توسط کنگره لغو شود.
دور اول انتخابات ریاست جمهوری برزیل
دور نخست انتخابات که با رقابت 3 کاندیدا همراه بود در 5 اکتبر 2014 (13 مهر) برگزار گردید و هیچ یک از آنها نتوانستند اکثریت مطلق آراء را کسب کنند. به گزارش ستاد انتخابات برزیل، این انتخابات برخوردار از 532 صندوق رأی گیری الکترونیکی بوده است که از سوی دولت برزیل در 27 ایالت از کشور آماده خدمت رسانی به رأی دهندگان بودند. میزان مشارکت مردم برزیل در این انتخابات 80.61 درصد بوده که البته باید براساس نظام انتخاباتی برزیل، کلیه شهروندان بین ۱۷ تا ۷۰ سال می بایست در انتخابات شرکت کنند که حدوادا افراد واجد شرایط ۱۴۲ میلیون می شد.
نتایج انتخابات به این ترتیب بود که «دیلما روسف» نماینده حزب کارگران با کسب 41.59 درصد از آراء فرد نخست و «آئسیو نوس» نماینده حزب سوسیال دموکرات با کسب 33.55 درصد از آراء دومین فرد برگزیده معرفی شد که اختلاف بین این دو نامزد بیش از 8 میلیون رای بوده؛ و «مارینا سیلوا» سومین کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری و نماینده حزب سوسیالیست در این رقابت برخلاف تمامی پیش بینی های صورت گرفته با کسب 21.32 درصد از آراء به دور دوم راه نیافته و در همین دور نخست از صحنه رقابت حذف شد.
رقابت تنگاتنگ حزب کارگران و سوسیال دموکرات ها
حزب کارگران با شرکت در مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری، چهارمین حضور خود را در این رقابت تجربه می کنند با این توضیح که «لولا دا سیلوا» رئیس جمهور سابق برزیل نماینده این حزب در انتخابات سال های 2002 و 2006 و «دیلما روسف» رئیس جمهور فعلی در سال 2010 موفق به دست گرفتن زمام دولت شدند؛ نکته جالب در این خصوص آن است که این حزب در هر 3 دوره قبلی و همچنین دوره جدید با حزب سوسیال- دموکراتیک به رقابت پرداخته است و اختلاف بین این 2 حزب همیشه خود را در صحنه مبارزات انتخاباتی نشان داده است به گونه ای که در این دوره نیز با برتری «روسف» در دور نخست انتخابات، اختلافات شدت گرفت. حال ملت برزیل باید از بین 2 روش اجتماعی- اقتصادی کاملا متفاوت یکی را برای آینده 4 ساله خود برگزینند.
سوسیال دموکرات های برزیل
حزب سوسیال دموکرات که گرایش های راست دارد به دنبال سیاست های بازار محور و حمایت از بخش خصوصی بوده و قول داده اند در صورت پیروزی در این انتخابات با انجام اصلاحات اقتصادی به فساد بانک ها و نهادهای دولتی پایان داده و اقتصاد کشور را به سمت بازار آزاد هدایت کنند. همچنین وعده داده اند که دخالت در بانک های دولتی و شرکت هایی که طی سال های اخیر قربانی دخالت های سیاسی و رسوایی های مالی شده اند را متوقف خواهند کرد.
حزب سوسیالیت هم بعد از شکست در دور نخست که «مارینا سیلوا» از طرف آنها نامزد شده بود، به دلیل نزدیک بودن به حزب سوسیال دموکرات، حمایت رسمی خود را از آئسیو نوس نماینده سوسیال دموکرات ها اعلام کرده است و این خود می تواند عاملی بر پیشتازی سوسیال دموکرات ها در این انتخابات شود.
حزب کارگران برزیل
حزب چپ کارگران که 12 سال است بر برزیل حکومت می کند، موجب شده است اقتصاد این کشور به طور میانگین سالانه رشدی چهار درصدی را تجربه کند و بیش از سی میلیون نفر را در این کشور از فقر خارج کند. البته اکنون اقتصاد برزیل طی سه ماهه اخیر وارد رکود نیز شده است و در مسیر رشدی کمتر از دو درصد تا پایان دوره روسف در دسامبر قرار گرفته اما با این حال از طرف دیگر بیکاری در برزیل در پایین ترین حد قرار دارد و همین امر منجر به محبوبیت حزب کارگران و روسف در میان طبقه متوسط شده است. به طوری که در طول دوره ریاست جمهوری روسف و دو دوره ریاست جمهوری « لوییز ایناسیو لولا داسیلوا» برنامه های رفاهی گسترده ای در حمایت از طبقه متوسط جامعه صورت گرفته است.
روسف بعد از پیروزی در دور نخست گفت: ما با حزب سوسیال دموکرات که همیشه برای یک سوم مردم حکومت کرده است و همیشه فقرا را رها کرده است؛ مبارزه خواهیم داشت. مردم برزیل دیگر آنها را نمی خواهد. ما آن ها را خیال گذشته می نامیم.
دیلما وانا روسف، رئیس جمهور
دیلما وانا روسف (زاده ۱۴ دسامبر ۱۹۴۷) اقتصاد دان و سیاست مدار برزیلی است که در انتخابات ریاست جمهوری این کشور در سال ۲۰۱۰ به عنوان سی و ششمین رئیس جمهور منتخب، برگزیده شد. او نخستین زنی است که در تاریخ این کشور بدین مقام می رسد. وی در سال ۲۰۱۳ از سوی مجله ی فوربس بعد از آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به عنوان دومین زن قدرتمند جهان شناخته شد.
روسف در دهه ۱۹۶۰ میلادی به گروه های چریکی مبارز پیوست. در دهه ۷۰ دستگیر شد و تحت شکنجه های شدیدی قرار گرفت و بعد از آزادی از انجام فعالیت های سیاسی منع شد. بعد از آن وارد دانشگاه شد و در رشته اقتصاد مدرک کارشناسی را کسب کرد. وی همواره شیوه ی مبارزاتی خود را از نوع سیاسی می دانست و گرایشی به مبارزات مسلحانه نداشت. پس از سقوط دیکتاتوری نظامی در برزیل، وی به عنوان یکی از بنیانگذاران حزب دموکراتیک کارگر این کشور شروع به فعالیت کرد. در دهه ۸۰ وارد فعالیت های دولتی شد و پست های متعددی را کسب کرد که از میان آنها می توان به انتصاب به عنوان وزیر انرژی ایالتی اشاره کرد و آخرین منسب حکومتی وی قبل از ریاست جمهوری، رئیس دفتری رئیس جمهور داسیلوا بوده است.
وی تا 31 مارس 2010 میلادی در این پست فعالیت کرد و سپس برای شرکت در مبارزات انتخاباتی 2010 از این سمت استعفا داد. وی در انتخابات 31 اکتبر 2010 به پیروزی رسید و رئیس جمهور برزیل شد. وی در دور نخست این انتخابات موفق به کسب 47 درصد آرا شد و «خوزه سرا» نامزد حزب راستگرا 33 درصد آرا را کسب کرد. در دور دوم انتخابات نیز روسف با کسب 56 درصد آرا توانست خوزه سرا را شکست دهد. حال روسف در این انتخابات دوباره با یک راست گرا به رقابت پرداخته است و آیا همانند چهار سال قبل می تواند گوی سبقت را از رقیب خود برباید و به عنوان اولین زن رئیس جمهور در برزیل در سمت خود باقی بماند؟
آئسیو نوس، سناتور
نوس که یکی از سناتورهای راست گرا در کنگره ملی برزیل است بر خلاف پیش بینی ها و نظرسنجی های صورت گرفته توانسته به دور دوم انتخابات راه پیدا کند و مارینا سیلوا را از ادامه رقابت ناکام بگذارد. وی یکی از منتقدان برنامه ی اقتصادی روسف رئیس جمهور فعلی و حزب کارگران است و به مردم وعده ی بازگشت به دوره های گذشته ی برزیل را داده است و قطعا با پیروزی نوس در این انتخابات تمامی تلاش های روسف در عرصه اقتصادی و در زمینه یکپارچه سازی کشور در سال های گذشته مورد خطر قرار خواهد گرفت. به طوری که روسف بارها در سخنرانی های تبلیغاتی خود اعلام کرده بود که ما نمی خواهیم اقتصاد برزیل به گذشته بازگردد که این امر تنها باعث به زانو در آمدن برزیل مقابل صندوق بین المللی پول می شود.
«آرمینیو فراگا» مشاور اقتصادی نوس تصریح کرده است که اگر وی در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری برزیل به پیروزی برسد روابط با آمریکا را ترمیم خواهد کرد و توافقنامه تجارت آزاد با اروپا را که مدت زمان زیادی به تاخیر افتاده نهایی خواهد کرد، با این توضیح که روابط بین آمریکا و برزیل سال گذشته پس از افشای برنامه جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از روسف تیره و تار شده است و همچنین برزیل به همراه شرکای اقتصادی و تجاری خود در مرکوسور یعنی آرژانتین، اروگوئه و پاراگوئه مذاکرات تجارت آزاد را با اتحادیه اروپا آغاز کرده ولی این مذاکرات طولانی هنوز به نتیجه نرسیده لذا نوس به دنبال تسریع در بهبود این دو موضوع است.
جمع بندی
در مجموع دیدبان معتقد است که برخی از نظر سنجی های اخیر خبر از پیشی گرفتن آئسیو نوس از دیلما روسف در دور دوم انتخابات می دهد حال آنکه در دور نخست انتخابات طبق نظر سنجی ها نوس کمترین احتمال برای موفقیت را داشت، اما در دور دوم شاهد رقابت تنگاتنگ بین رئیس جمهور برزیل و سناتور برای به دست گرفتن زمام دولت هستیم. لذا باید منتظر بود تا مردم برزیل از بین این دو حزب (سوسیال دموکرات – حزب کارگران) با برنامه های متفاوت اقتصادی یکی را به عنوان رئیس کشور به مدت چهار سال انتخاب کنند.
منابع:
http://hamshahrionline.ir/details/274018
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/524524
http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%84%D9%85%D8%A7_%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%81
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/523099