دیدبان: رهبر انقلاب در دیدار اخیر خود با خبرگان رهبری به تبیین مسئله نظم جدید جهانی پرداختند، اینکه نظم های پیشین از هم پاشیده است و نظم جدیدی در حال شکل گیری است، در این نوشته به دنبال این هستیم که بدانیم، در نظم های پیشین در فاصله جهانی اول تا دوم و بعد از جنگ جهانی دوم یعنی در دوره جنگ سرد و دوقطبی شدن جهان، جایگاه ایران در کجا قرار داشته است؟ چه حادثه ای مقدمات شکل گیری این نظم جدید را فراهم آورده است؟ نقش انقلاب اسلامی در به وجود آوردن این نظم جدید چیست ؟برای رسیدن به جایگاه شایسته و ایفای نقش موثر در این نظم جدید به چه ضروریاتی باید پرداخت؟ آیا تمدن غرب فروپاشیده است؟ در نظم جدید چه اندیشه ای جایگزین اندیشه های غربی و شرقی می شود؟

جایگاه ایران در نظم های پیشین

درعالم سیاست این حوادث بزرگ هستند که باعث تغییر در نظم جهانی می شوند، حوادثی مانند جنگ جهانی اول و شکل گیری نظم چند قطبی در جهان و بعد از آن پایان جنگ جهانی دوم که به شکل گیری نظم دو قطبی در عالم نجامید. اما در این میان جایگاه کشور ما ایران در کجا بوده است؟ در این دوران بر اثر فقدان حاکمانی باتدبیر با ایمان، متعهد و باتدبیر و شجاع  ایران در هندسه جهانی کشوری است،  منزوی و با عدم تاثیر گذاری در معادلات جهانی و تاثیر پذیر از حوادث جهان که همواره به عنوان یک ابزار در اختیار قدرت های استعمارگر قرار می گرفته است. فضای ظلم، استبداد و خفقان در کشور حکم فرماست، کشور چنان تحت سلطه و نفوذ استعماراست که آنها در همه امور داخلی مان دخالت می کردند و حتی پادشاه و حاکمان ایران را آنها انتخاب می کنند، غارت منابع و ثروت های ملت و عدم آگاهی ملت و حتی دولت ایران از به یغما رفتن این منابع و ثروت ها تا چه رسد به اینکه بخواهند در برابر این اقدامات از خود واکنش نشان دهند. اقتصاد منحط و وابسته و قحطی ها و بیماری های فراگیر، در زمینه علم و فناوری به کلی از جهان عقب و وابستگی اقتصادی، فرهنگی و سیاسی به بیگانگان و تسلط بهائیان خصوصاً در دروان پهلوی دوم بر دستگاه سیاسی و اجرایی کشور، تنها در انتهای دوره پهلوی شاهد توسعه وابسته به بیگانگان و عدم هماهنگی آن با شرایط و ویژگی های داخلی ایران و رشدی بی پشتوانه هستیم. به طور کلی در دویست سال گذشته این جایگاه ایران در نظم های جهانی بود دورانی سراسر ذلت که رهبر انقلاب در این زمینه می فرمایند: ما ایرانی‌ها در طول تاریخ طولانی خودمان دوران های متفاوتی را گذرانده‌ایم؛ عزت هم داشتیم، ذلت هم داشتیم؛ اما در این دوران طولانیِ دویست ساله‌ی منتهی به انقلاب، ما یک دوران سختِ تاریکِ ذلت را گذراندیم. خیلی‌ها از تاریخ بی‌خبرند، و خیلی‌ها تاریخ را سرسری نگاه میکنند. باید در تاریخ تعمق کرد، از تاریخ درس گرفت. ما در این دویست سال، یک دوران تاریک ذلت را از سر گذراندیم.(91/3/14 بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره))

انقلاب اسلامی و دستاورد های شگرف

در طول سه قرن اخیر هیچ تحولی به وسعت و اندازه انقلاب اسلامی در ایران رخ نداده است تحولی که در ابتدا با انقلابی اسلامی آغاز می وشد و بعد برای رسیدن به آرمان های خود به تشکیلات حکومت اسلامی می پردازد و برای رسیدن به اهداف خود تلاش می کند. اما آثار این انقلاب فقط به همین تشکیل حکومت جمهوری اسلامی محدود نمی شود بلکه این انقلاب راهی جدید را پیش روی جهانیان باز کرد و نگاهی جدید برای حل مسائل و مشکلات بشر بر اساس تعالم اسلامی ارائه کرد و این همان نکته ای است که انقلاب اسلامی را از سایر انقلاب ها مانند انقلاب فرانسه و روسیه جدامی کند،

علاوه بر این این انقلاب اسلامی بر خلاف دیگر انقلاب ها از لحاظ پاکی و عظمت و دور بودن از فاجعه آفرینی ها و گمراهی ها انقلابی یگانه بوده است نکته برجسته دیگر عدم وابستگی این انقلاب به شرق و غرب است چنانچه در سال ها جنگ سرد حرکت ها و نهضت های به وجود آمده در کشور ها یا متمایل به شرق و یا به غرب بودند، این انقلاب اسلامی دستگاه استکباری را به چالش کشیده به طوری که برای از بین بردن این حرکت پویا از دشمنان از هیچ اقدامی فرو گذار نکرده و همچنان نیز از پای نمی نشینند، یکی دیگر از ویژگی های این انقلاب این است که در گذار سال ها از عمر این انقلاب شعار ها، آرمان ها و ارزش ها تغییری نکرده است شعار این انقلاب هم چنان مبارزه با استکبار و طاغوت و رفع محرومیت از مستضعفان و دفاع از آنان است، چنانچه بسیاری از انقلاب ها و حرکت های بزرگ اجتماعی بعد از مدتی تحت تاثیر فریب های مستکبران از راه اصلی خود منحرف شدند. انقلاب اسلامی عزت و استقلال سیاسی را به ایران بازگرداند چنانچه که امروز هیچ دولتی نمی تواند در امرو داخلی ایران دخالت کند، آزاد شدن ظرفیت ها و استعدادهای مردم به خصوص جوانان فرهیخته و دانشمند در فضای ایجاد شده و دستیابی و دانش ها و کشفیات در عرصه های مختلف علمی و قرار دادن ایران در میان کشورهای پیشرو در زمینه علم و فناوری که برای نمونه می توان به دانش بومی در زمینه فناوری هسته ای، علوم فضایی و سلول های بنیادی و علوم لیزر اشاره کرد این انقلاب انحصار علمی و فناوری را را که در اختیار غرب بود و به واسطه آن بر دیگر ملتها زور می گفتند شکسته است، البته جمهوری اسلامی به دنبال این نیست که با اقتدار علمی خویش به کسی زور بگوید اما علم برای رسیدن اقتدار و پیشرفت ضروری است.

کشاندن مردم به عرصه تصمیم گیری و واگذاری امور به دست خود مردم بر اساس اندیشه مردم سالاری دینی و نه بر اساس دموکراسی های غربی، تقویت بنیه معنوی و ایمانی مردم که نمود بارز آن سنت حسنه اعتکاف است، خارج شدن مساجد از حالت انفعال گذشته و تبدیل شدن آن به پایگاه هایی فعال برای حل مسائل و مشکلات اجتماعی مردم و نیز مکانی که حکومت در مواقع لزوم از آنها بهره می برد چنانچه در جنگ تحمیلی به پایگاه هایی برای ارسال کمک و نیرو به جبهه ها تبدیل شدند، بر اساس همین دستاورد هاست که امروز دولت های مستکبر همه تلاش خود را صرف مقابله با جمهوری اسلامی می کنند و این دستاوردها به دست نیامده است مگر با فداکاری و روحیه جهادی و کار مفید و موثر در میدان اندیشه و عمل و دستاورد های دیگر که در این نوشته نمی توان به همه آنها پرداخت.

جرقه های پیدایش نظم جدید

از سوی دیگر با افول و فروپاشی نظام سوسیالیستی شوروی و غروب کمونیسم، و نیز حوادث، مشکلات و بحران های اقتصادی غرب که مبتنی بر نظام سرمایه داری است نیز آشکار می شود و قلب اقصاد سرمایه داری یعنی خیابان های وال استریت صحنه درگیری میان مردم معترض به نظام سرمایه داری و پلیس است؛ عدم عدالت اجتماعی در توزیع دارایی و ثروت وابستگی دولتمردان به کمپانی های بزرگ به طوری که فعالیت کردن در فضای سیاسی بدون حمایت لابی های قدرت و ثروت غیر ممکن است و این همان معنای سرمایه داری مذموم است یعنی استیلا و سیطره ثروتمندان بر دستگاه های اجرایی و لذا آنچه که در موجب فروپاشی نظام سرمایه داری غرب است سرمایه سالاری است و مشکل اصلی در بینان های ارزشی این نظام است.

عدم پرداخت دسترنج کارگران ورفتن سود آنها به جیب صاحبان کارخانه ها و مرگ هزارن نفر در جهان لیبرالی در اثر گرسنگی و بی سرپناهی در شهر های غرب بر خلاف تصویر رویایی ارائه شده از طریق رسانه ها خصوصاً هالیوود همه اینها جدای از فروپاشی نظام اخلاقی و اعتقادی در غرب است امروزدر غرب شعار دفاع از حقوق بشرو زن داده می شود اما در عمل بر خلاف آن عمل می شود و مردمان مظلوم در کشور های مختلف توسط هم پمانان غرب کشته و آواره می شوند و زن این جلوه جمال خداوند در راستای هوس رانی و سود سرمایه دارن به ابتذال کشیده شده است و این جدای از رفتارهای گزینشی غرب در قبال دموکراسی است، همه اینها این پیام را برای اندیشمندان اجتماعی و سیاسی دارد که نظم موجود در شرق و غرب پاسخ گوی نیازها و مشکلات بشر نیست و باید به دنبال راهی جدید برای رهایی از بحران ها بود. همه اینها به علاوه پیروزی نظام اسلامی در ایران منجر به تشدید توجه به اسلام شد. بر اساس شرایط موجود در نظام بین الملل اینک نظام دو قطبی شکل گرفته است که در یک سو مستضعفین و در سوی دیگر مستکبرین به رهبری آمریکا و صهمیونسیم قرار گرفته اندرهبر انقلاب در این زمینه می فرمایند: دو قطبیِ سرمایه‌داری و کمونیزم که جنگ بر سر قدرت و ثروت بود، پایان یافت و امروز دو قطبی میان مستضعفین جهان به رهبری جنبش مسلمین با مستکبران به رهبری آمریکا و ناتو و صهیونیزم است. دو اردوگاه اصلی تشکیل شده است و اردوگاه سومی وجود ندارد.(90/11/14 خطبه های نماز جمعه تهران)

الگوی شایسته

یکی از آثار مهم انقلاب اسلامی در صحنه بین الملل احیای تفکر اسلامی در جهان بود، چرا که تا قبل ازآن به اسلام نیز همچون سایر مذاهب مانند مسیحیت و یهود نگاه می شد، دینی که فقط مربوط به مسائل اخروی  است و برای دنیای انسان ارمغانی ندارد، اما پس از انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی برای بسیاری از متفکران این سئوال به وجود آمد که چه عاملی منجر به پیروزی انقلاب اسلامی و ماندگاری شد؟ چه چیزی منجر به این شد که نظام وابسته به غرب و مورد حمایت آن از بین برود و نظام اسلامی نوپا بتواند در برابر هجو م همه جانبه نظامی، اقتصادی، فرهنگی و... غرب و شرق مقاومت کند، این عامل باعث شد که نگاه محققان و نخبگان ملت ها به ریشه های این انقلاب معطوف شود لذا توجه به اسلام و قرآن در میان آنان به خصوص در کشور های مسلمان افزایش یافت، تاسیس و پشتیانی از مقاومت اسلامی در لبنانو چالش کشیدن روند سازش میان اعراب و اسرائیل ناشی از حمایت های جمهوری اسلامی از هسته های مقاومت در فلسطین بود، رهبر انقلاب در این زمینه فرمودند: معادله‌ی مقاومت در منطقه با کمک جمهوری اسلامی تغییر یافت. تبدیل و ارتقاء سنگ در دست فلسطینیان به «موشک جواب موشک» در غزه و سایر مقاومتهای اسلامی در برابر اشغالگران، الهام از انقلاب اسلامی بود(90/11/14 خطبه های نماز جمعه)، و این حمایت ها تا به امروز بارها در جنگ های 33 روزه لبنان، 22روزه، 8روزه و در جنگ اخیر غزه و پیروزی مقاوت فلسطین به اثبات رسیده است و اسرائیل در توجیه شکست های خود به این حمایت ها اشاره می کند. امروز و در شریط کنونی منطقه، تشکیل محور مقاومت از تهران به بغداد و از بغداد به دمشق و بیروت ناشی از الگو گیری مسلمانان این کشور ها از ایران اسلامی بوده است، نزدیک به سه سال است که سوریه درگیر جنگی نه چندان پنهان با محور عربی–صهونیستی است وعراق درگیر جنگ با گروه تکفیری از پیش ساخته توسط آمریکاو دول مرتجع منطقه است، حمایت های همه جانبه جمهوری اسلامی توانسته است از سقوط نظام بشار اسد جلوگیری کند و نقشه های آنان در عراق را با ناکامی روبه رو کند.

در سال های اخیر بیداری اسلامی منطقه جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا را فرا گرفت، نکته ای که در این حرکت ها مورد توجه است مطرح شدن همان شعار هایی بود که در ابتدای انقلاب اسلامی درایران سر داده می شد، شعار علیه طواغیت و استکبار و شعار در حمایت از مردم مظلوم و مستضعفین، شعار هایی در حمایت از عزت و استقلال ملی و در نفی سلطه مستکبرین بر کشور های اسلامی، جمهوری اسلامی با عملکرد خویش به یک الگو برای آنان تبدیل شد و آنان با الهام گیری از انقلاب اسلامیمردم ایران به حرکت افتادند.

نتیجه گیری

اینک بر اساس آنچه بیان شد، انقلاب اسلامی مقدمات پیدایش نظم جدید جهانی و شکل گیری تمدن اسلامی را فراهم کرده و بافروپاشی نظام کمونیستی شرق و دستو پنجه نرم کردن غرب بابحران های اقتصادی و اجتماعی نظم جدید درحال شکل گیری است، میان دو جبهه استکبار و مستضعفین بر سر این است که چه کسی بتواند بهتر نقش خود را ایفا کند و جایگاه بهتری داشته باشد رقابت و نزاع است و ایران اسلامی در نوک پیکان این مبارزه قرار دارد، در این زمینه در دیدار اخیر رهبر انقلاب با خبرگان رهبری ایشان بر استفاده از ظرفیت های انقلاب اسلامی برای رسیدن ایران به جایگاه شایسته خود در نظم جدید جهانی تاکید کردند و راه رسیدن به این جایگاه را تقویت بنیه کشور در سه حوزه علم و فناوری، اقتصاد و فرهنگ دانستند.

رسیدن به جایگاه مطلوب ما در نظم جدید جهانی منوط به این است که چه میزان در راستای تقویت اقتصاد، فرهنگ و علم و فناوری بکوشیم؛ آن هم نه تنها در سطح بیان و نظر بلکه با اقدام عملی در این راستا، زیرا هر چند گفته شد که تمدن غرب در سراشیبی سقوط است اما این به این معنا نیست که آنان دست از کار و اقدام و برنامه ریزی کشیده و میدان را برای رقبا خالی کرده اند، بلکه رقبای ایران اکنون در سطح بین المللی برای تقویت فرهنگ و اقتصاد و علم وفناوری خویش تلاش می کنند و در این راه برای اقناع و دراختیار گرفتن افکار عمومی جهان از رسانه بهره می گیرند، بدون شک اگر توصیه های رهبر انقلاب در زمینه هایی همچون اقتصاد مقاومتی، اقتدار فرهنگی و علم و فناوری تنها در سطح شعارو همایش باقی بماند و در برنامه ریزی ها اثری از عمل نباشد ما درجایگاه شایسته ی خویش در نظم جهانی قرار نخواهیم گرفت و تمدن اسلامی ایجاد نخواهد شد، اما اگر در راستای توصیه های ایشان و نیز چشم اندازایران در افق 1404 دست به کار شده و وارد عرصه عمل شویم، این ما خواهیم بود که در این نظام جدید جهانی به جایگاه اساسی و شایسته خود خواهیم رسید.