این روزها در حالی که تروریست های داعش در عراق از کُشته، پُشته می سازند و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا به مرور به دامن ناامنی هولناکی می خزد، در داخل مرزهای ایران دشمنی سهمگین تر از داعش و غیر قابل مهارتر از بوکوحرام، خزنده و غافلگیر کننده آینده کشور و ملت ایران را به شدت تهدید می کند.
به گزارش دیدبان به نقل از افکار ، "خشکسالی" پدیده ای است که چنانکه برای قدیمی ها ترسناک بود برای نسل جدید چندان رعب و وحشتی ایجاد نمی کند. رسانه های کشور در سال های اخیر هر چه بیشتر گزارش ها و تیترهای نخست خود را به پدیده کم آبی و بی آبی اختصاص داده اند اما ظاهراً این تغییر رویه نیز تاثیر چندانی در الگوی مصرف خانوارها نداشته است.
هنوز در روزهای گرم تابستان این کولرهای آبی هستند که خنکای بهاری را به خانه ها ارمغان می آورند، هنوز بساز و بفروش های بالای شهرها هرچه بیشتر برج ها و آپارتمان هایی را در دستور ساخت قرار می دهند که استخر و سونا و جکوزی یکی از آپشن های اساسی آن ها است و هنوز حدود ۹۰ درصد آب کشور در بخش کشاورزی به شیوه سنتی و غرق آبی مصرف می شود، هنوز به راحتی می توان شهروندانی را دید که حیاط خانه را با آب روان می شویند و بعد با فشار شلنگ آب در حالی که برگی را به آن سوی کوچه هدایت می کنند در افکار ناتمامشان غوطه ور می شوند!
الگوی مصرف در این سال ها نه تنها تغییر نکرده بلکه مطابق آمار و ارقام شرکت آبفای وزارت نیرو بسیار بیش از پیش آب مصرف می کنیم. چنانکه گفته اند از سال ۱۳۳۷ که جمعیت ایران ۱۶ میلیون بوده تا امروز که ۷۸ میلیون نفوس در این کشور زندگی می کنند میزان آب ایران ثابت مانده و چه بسا در سال های اخیر که وارد دوران خشکسالی شده ایم از میزان بارش ها سال به سال نیز کاسته شده است. نتیجه آنکه سطح آب های زیر زمینی به شدت کاهش یافته قنات ها خشک و چاه ها سال به سال عمیق تر شده اند. در شهرهایی که زمانی تنها با کندن ۲ متر به آب می رسیدند این روزها چاه های ۲۰ متری حفر می شود و به آب نمی رسند.
هنوز در ایران در کمال بی مبالاتی آب شرب و تصفیه را برای مصارف شست و شو و حتی باغبانی استفاده می کنند در حالیکه بسیاری از شهرهای اروپایی که به لحاظ منابع آبی قابل مقایسه با ما نیستند دو نوع لوله کشی آب دارند و آب شرب خود را از (آب بازچرخه) تفکیک کرده اند.
در پاسخ به این سوال که دولت های گذشته و نیز دولت فعلی برای مدیریت آب چه کرده اند تنها یک کلمه وجود دارد "هیچ". در دوران سازندگی، نهضت سد سازی در کشور به اوج خود رسید و این موضوع تا آنجا پیش رفت که گفته می شد رئیس جمهور وقت پروژه های ناتمام را هم افتتاح می کند، سنتی که به دولت های بعدی نیز انتقال یافت تا امروز کارشناسان از سد سازی سال های گذشته به عنوان یکی از عوامل خشک شدن دریاچه ها و بحران بی آبی در کشور یاد کنند. سرمایه گذاری مناسب برای تبدیل سیستم آبیاری بخش کشاورزی از آبیاری سنتی به آبیاری قطره ای انجام نشد تا امروز شاهد هدر رفت ۹۰ درصد از منابع آب کشور باشیم.
چندی پیش روزنامه "واشنگتن پست" با انتشار گزارشی به همراه نقشه بین المللی میزان مصرف آب در کشورهای مختلف جهان به بحران کم آبی و میزان مصرف بالای آب در ایران اشاره کرده و در این باره نوشت:"همزمان با آغاز فصل گرم تابستان شهرهای مختلف ایران برای جیره بندی آب به منظور جلوگیری از هدر رفتن منابع آبی و مواجه شدن آن کشور با بحران شدید کم آبی برنامه ریزی کرده اند. با این حال، کارشناسان هشدار داده اند که ممکن است وضعیت کم آبی و خشکسالی در ایران طی سال های آینده به بدترین حد ممکن برسد."
روز گذشته «غلامرضا نوری قزلجه» نایب رئیس کمیسیون کشاورزی در نطق میان دستور جلسه علنی خود به بحران آب در کشور اشاره کرد و با بیان اینکه: در موضوع مصرف آب باید گفت که ما از اسراف کارترین مردم دنیا هستیم و بیش از دو برابر میانگین جهانی از منابع تجدید شونده خود استفاده می کنیم، خاطر نشان کرد: حدود ۲۵ درصد از منابع استاتیکی آب های کشور (آبی که نباید برداشت شود) را نیز خالی کردیم و این در حالی است که مسیر پیش رو یک مسیر توام با خشکسالی ها و کاهش سرانه آب کشور حداقل برای ۲۰ سال آینده است.
نوری تاکید کرد: آیا از خود پرسیده ایم که به کجا می رویم؛ چه چیزی را هدف گرفته ایم؟ آیا دشمنان این مرز و بوم را هدف گرفته ایم؟ آیا رهایی از وابستگی از دیگران را هدف گرفتیم و یا سرزمین خود و آینده خودمان و فرزندانمان را هدف گرفته ایم که این گونه بر منابع طبیعی و آب و خاک این کشور می تازیم؟ در موضوع مراتع و جنگل ها وضعیت قابل قبولی نداریم که آثار همه ناسپاسی ها و ناشکری ها را همین امروز هم به شکل سیلاب های ویرانگر، خشکیدن تالابها و دریاچه ها و وخامت اوضاع زیست محیطی می بینیم.
شهروندانی که این گزارش و مطالب مشابه را می خوانند اگر انتظار دارند در نهایت دولت اقدامی برای برون رفت از خطر خشکسالی و بی آبی انجام دهد سخت در اشتباهند، چه آنکه اولاً مطابق گفته یکی از کارشناسان کشور، ایران با نابودی سفره های آب زیر زمینی اش به سرعت به سمت کویر شدن پیش می رود و در کویر هر چقدر هم باران ببارد دیگر فایده ای نخواهد داشت و دوم اینکه سرمایه گذاری در بخش آب رسانی از جمله تجدید و تجهیز لوله های پوسیده فعلی و تغییر سیستم آبیاری سنتی به آبیاری قطره ای و بارانی در کل زمین های زراعی کشور به چنان بودجه هنگفتی نیاز دارد که حداقل با مطالعه بودجه سال ۹۳ کشور متوجه می شویم هیچگونه تدبیری برای آن اندیشیده نشده است.
بنابراین به نظر می رسد تنها کاری که از دست شهروندان بر می آید تصحیح الگوی مصرف و تبدیل آن به یک مطالبه عمومی از دولت ها است تا شاید بتوانیم از بحران پیش رو جان سالم به در ببریم. به همین دلیل است که باید از خواندن گزارش هایی این چنین وحشت کرد و به فکر راهی برای نجات آینده بود.