دیدبان: تیرماه سال 1378 یکی از مقاطعی است که جریان های متعددی در ایران فعال شدند و سعی کردند، تحولاتی در ایران به وجود بیاورند اما با عزم ملی مردم دشمنان مأیوس گشتند.
ریشه حوادث تیرماه 78 در لایحه مربوط به آزادی مطبوعات دانسته می شود که از سوی دولت اصلاحات به مجلس ارسال شد. اصلاح طلبان که با راه اندازی روزنامه های زنجیره ای در پی این بودند که با انتشار اخبار دروغین و یا جوسازی علیه افراد و دستگاه ها جامعه را منحرف کنند؛ قانون آزادی مطبوعات را مانع راه خود می دیدند. از این رو در پی تغییر این قانون بر آمدند. آنها برای این کار لایحه ای برای مجلس فرستادند اما این لایحه مورد استقبال نمایندگان مردم واقع نشد. اصلاح طلبان وقتی دیدند از راه قانونی نمی توانند قانون آزادی مطبوعات را تغییر دهند. به شورش های خیابانی روی آوردند و چیزی را که نمایندگان ملت نپذیرفته بودند، را از این طریق پیگیری کردند.
آنها برای رسیدن به اهداف خود نیاز به گروهی داشتند که حاضر شوند برای این هدف به خیابان ها بریزند که در این صورت یا با شورش حکومت را وادار کنند که این قانون را بپذیرد و یا اینکه صدمه ای جدی به نظام جمهوری اسلامی بزنند. به این منظور سراغ دانشجویان که گروهی پرانرژی، با روحیه انتقادی و سازمان یافته هستند، رفتند؛ تا از این طریق بتوانند این حرکت را شروع کنند. انجمن اسلامی (دفتر تحکیم وحدت) در دانشگاه تهران جلودار این حرکت شدند. پس از آنکه انجمن اسلامی دانشگاه تهران، در تاریخ 17 تیر در کوی دانشگاه آتش اعتراض غیر قانونی را شعله ور کرد سایر عناصر و چهره های ضد انقلاب سازمان مجاهدین و منافقین و ... به آنها پیوستند و فردای آن روز حوادث مربوط به 18 تیرماه رغم خورد.
پس از به وجود آمدن شورش های خیابانی و اعتراضات این گروه ها، مردم در 23 تیرماه با حضور گسترده خود این غائله را ختم کردند. تجمعی که در روز 23 تیر ملت ایران انجام دادند سبب شد تا فتنه، فتنه گران و افرادی که فکر براندازی نظام جمهوری اسلامی بر سر داشتند نقش بر آب شود.
سخنرانان آن روز علیرضا زاکانی مسئول وقت بسیج دانشجویی کشور و حسن روحانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی بودند. سخنان روحانی در آن روز و مواضع او در خصوص فتنه و فتنه گران بسیار شفاف و دقیق، ماهیت فتنه گران را نمایان ساخت.
وی در سخنان خود عنوان کرد در این روز ها 3 اتفاق مهم رخ داد:
ا- حمله به کوی دانشگاه تهران
او می گوید حمله به کوی دانشگاه از سوی رهبر معظم انقلاب، ریاست جمهوری و مسئولین نظام و مردم قاطعانه محکوم است و شورای عالی امنیت ملی نیز در پی شناسایی عاملان و مقصرین این اتفاق است و به زودی عوامل شناسایی شده و به مقامات مربوطه سپرده خواهند شد و در مورد خسارت دیدگان نیز جبران خسارت صورت خواهد گرفت.
وی سپس به درس های این فتنه برای مردم و آیندگان می پردازد و آنها را تشریح می کند:
2- سوء استفاده دشمن از این حرکت:
رئیس وقت شورای عالی امنیت ملی در سخنان خود گفت: "افراد شرور و وابسته به گروهک های منزوی و شکست خورده و همچنین جیره خواران و مزدوران از این فرصت استفاده کرده اند و خود فکر کردند این مقطع برای رسیدن آنها به اهدافشان فرصت مناسبی است پس آن را غنیمت شمردند و وارد صحنه شدند." به این ترتیب از عامل اصلی این حرکات و اغتشاشات پرده برداشته شد. او همچنین به نقطه ای که دشمن مورد توجه قرار داده بود اشاره کرد و گفت: «دشمن برای اینکه در مردم ایجاد یأس کند و در مردم ایجاد تردید نماید و برای آینده زمینه‌سازی کند، سنگ زیرین بنای انقلاب را مورد تهاجم قرار داد و با شکستن حرمت و تقدس ارزش‌های انقلابی، ارکان نظام و بویژه رکن رکین انقلاب یعنی حریم مقدس ولایت خواست راه را برای توطئه‌های بعدی آماده نماید...مسأله ولایت مسئله فرد نیست، مسئله شخص نیست، ولایت در کشور ما مظهر اسلامیت نظام و استقلال کشور است.» او سپس می گوید توهین به ولایت توهین به اسلام است و ولایت مهمترین رکن حکومت و نظام ماست و اهانت به آن به معنی اهانت به قانون اساسی است. دبیر وقت شورای عالی امنیت فتنه گران را چند صد نفر اوباش خطاب می کند که نمی توانند برای کشور و مردم ما مشکلی به وجود بیاورند.
3- خسارات به اموال عمومی مردم
روحانی حمله به اموال عمومی، ایجاد رعب و وحشت در میان مردم، برهم زدن آرامش و امنیت، سلب آسایش از مردم، آزار مردم و دستبرد به اموال شخصی و اهانت و تعدی به مردم را، حادثه تلخِ سوم، در این روزها دانست و گفت کسانی که این کارها را می کنند خیلی پست تر و حقیرتر از این هستند که بخواهیم به آنها حرکت برانداز بگوییم. در هیچ کجای دنیا هیچ نظام و هیچ مردمی این قدر چنین افرادی را تحمل نمی کنند و این صبر نظام باعث شد تا آنها هرچه بیشتر ماهیت خود را به مردم نشان دهند. وی سپس از یک ویژگی دانشجویان تشکر و قدردانی کرد که هم اکنون نیز باید مسئولان نظام و مردم و دانشجویان این ویژگی را مدنظر داشته باشند و آن اینکه: «از دانشجویان عزیز بیدار، هوشیار و قهرمان تشکر و قدردانی می کنم که با هوشیاری و با دید نافذشان تا متوجه شدند که این عناصر مفسد و معاند در کنار آنها قرار گرفته‌اند، بلافاصله اعلام بیزاری و برائت کردند و خودشان را کنار کشیدند. این نشان هوشیاری و بیداری دانشجویان انقلابی و مسلمان و قهرمان ما است. افرادی که اتوبوس و اموال عمومی را آتش می‌زنند، آنها که ماشین بین‌المال را آتش می‌زنند و حتی اتومبیل شخصی افراد را از بین می‌برند، اینها چه عناصری هستند و دارای چه ماهیتی می‌باشند؟ بی‌تردید این افراد دشمن مردم ایران و ارزش‌های این مرز و بوم هستند، این اوباش حتی به مساجد هم تعرض کردند.» او سپس به این مسئله که از این پس نظام باید با فتنه گران با قاطعیت برخورد کند تاکید می کند و پیام این حرکت برای بیگانگان از جمله آمریکا و اسرائیل که ایستادگی مردم و عدم کوتاه آمدن از آرمان ها بود را به آنها یادآوری می کند.
روحانی سرانجام نظر خود را در مورد مسئولانی که در این اتفاقات نقش داشته اند و این مسائل را به وجود آورده اند بیان می کند. او می گوید: «بی‌تردید آنهایی که به آشوب و تخریب اموال عمومی و تعرض به نظام در این چند روز مشغول بوده‌اند، در دادگاه‌های صالحه ما محاکمه خواهند شد و طبق قوانین و مقررات به مجازات خواهند رسید ... انقلاب ما در هر مقطعی نیاز به یک پالایش دارد و این حوادث چند روزه زمینه‌ای را برای پالایش جدید در انقلاب ما و نظام ما بوجود آورده است. در مجموع، خسارت‌هایی در این چند روز دیدیم، اما در کل و در نتیجه نهایی شاید این حادثه مایه تکامل انقلاب و سالم‌سازی حرکت‌های انقلابی و فضای سیاسی کشور باشد. حوادث چند روزه به همه گروه‌ها آموخت که باید واقعیت‌های نظام، جامعه، جهان و شرایط سیاسی منطقه و جهان را به خوبی درک کنیم و با درک این واقعیت همبستگی و وحدت یک ضرورت برای همه ما است. حوادث چند روزه به ما گفت خشونت و خشونت‌گرایی تحت هر عنوانی محکوم است و همه باید به سمت قانون و قانونگرایی حرکت کنیم. با عناصر خشونت طلب در این چند روز و با این اشرار برخورد قاطع خواهد شد تا برای دیگران درس عبرت باشد.»
نتیجه گیری
در مجموع دیدبان این برداشت را از سخنان حجه الاسلام روحانی در روز 23 تیر را دارد که باید با افرادی که علیه نظام جمهوری اسلامی دست به شورش زده اند و علیه اصل ولایت فقیه شعار می دهند قاطعانه برخورد شود و هر گونه توهین به ولایت فقیه توهین به اسلام حساب می شود. همچنین مردم باید با فتنه گران و شورشیان مرز مشخصی ایجاد کنند و اگر دیدند فتنه گران در کنارشان قرار گرفته اند بلافاصله باید از آنها اعلام برائت کنند. انقلاب هر چند مدت یکبار نیاز به تصفیه دارد در نتیجه افرادی که پس از مدتی با انقلاب زاویه پیدا کرده اند و دست به شورش علیه انقلاب زده اند باید از نیروهای انقلاب تصفیه شوند و مطابق قانون با آنها برخورد شود.